|
Mrowla
Mrowla – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Świlcza[5][4]. Leży nad rzeką Mrowlą. W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Mrowla. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego. Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Łukasza Ewangelisty. We wsi znajduje się szkoła podstawowa im. Marii Konopnickiej, a także ośrodek szkolno-wychowawczy. Mrowla posiada jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej oraz pocztę. We wsi działa klub sportowy „Mrowlanka Mrowla”, który obecnie gra w Klasie B. Sąsiednie miejscowości to: Bratkowice, Głogów Małopolski, Lipie, Rudna Mała, Rudna Wielka, Świlcza. Integralne części wsi
HistoriaWieś została założona w 2. połowie XIV wieku. Po dwóch nieudanych próbach lokacji (z 1347 i 1352), ostatnia, dokonana w 1367, okazała się udaną. Założycielem wsi był król Kazimierz III Wielki. Mrowla stanowiła własność królewską i zarządzana była przez różnych dzierżawców. Była wsią królewską tenuty bratkowickiej w województwie sandomierskim w 1629 roku[6]. Po rozbiorach Polski dostała się w ręce prywatne. Na początku XIX wieku nabyli ją od austriackiego rządu Stadniccy, a w 2 poł. XIX w. – Franciszek i Józefa Dolińscy. Po zakończeniu II wojny światowej majątek upaństwowiono i rozparcelowano. Dawny dwór Dolińskich gruntownie przebudowano w latach 70. XX wieku i przekształcono w ośrodek szkolno-wychowawczy. W XIX w. istniała w Mrowli duża szkoła parafialna, w której mogło pobierać naukę nawet 60 uczniów. Działała aż do powołania szkół ludowych w 1875. W 2 połowie XIX w. istniała również gminna kasa pożyczkowa. W 1902 powstała kasa oszczędności i pożyczek – późniejsza Kasa Stefczyka. Współorganizatorem przedsięwzięcia był ks. H. Siarkowski wraz z kierownikiem miejscowej szkoły W. Fleszarem. Na północ od wsi znajduje się charakterystyczne wzniesienie pokryte drzewami tzw. grodzisko. Jedna z hipotez zakłada, że mogła to być średniowieczna strażnica, strzegąca przebiegającej w pobliżu granicy między Polską a Rusią. Demografia
ParafiaW dawnych wiekach wieś Mrowla leżała na terenie Archidiecezji Krakowskiej, obecnie znajduje się na terenie diecezji rzeszowskiej w dekanacie Rzeszów Zachód. Dokumenty pierwszej donacji parafii zaginęły, choć jej erygowanie dokonano pomiędzy rokiem 1367 a 1373. W 1496 w Sandomierzu w święto św. Scholastyki Dziewicy, biskup przemyski Jan Albert fundację tę odnowił i pomnożył. Obecny kościół pw. św Łukasza Ewangelisty został wybudowany w latach 1896–1900 według projektu architekta krakowskiego Sławomira Odrzywolskiego. Proboszczem wówczas był ks. Józef Siarkowski. Konsekracja odbyła się w 1905. Roboty murarskie wykonał majster Mindowicz z Sieniawy. Kościół ten posiada 100-letnią kopię cudownego obrazu Matki Bożej Kochawińskiej z napisem pod spodem: „O Mater Dei electa/Esto nobis via recta”. W kościele są ponadto zabytkowe organy z 1897 wykonane przez firmę Rieger-Kloss z Krnov. Według danych kościelnych liczba mieszkańców żyjących na terenie parafii w Mrowli (Mrowla i Lipie) liczy 1700 osób – z tego 1697 katolików oraz 3 innowierców[8]. Nad rzeką Mrowlą (pot.Mrówką), w pobliżu parku dworskiego, znajduje się kapliczka z drewnianą figurą św. Jana Nepomucena z XIX wieku. Znane osoby związane z Mrowlą
Przypisy
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
