Nikolaos Michaloliakos
Nikolaos Michaloliakos, gr. Νίκος Μιχαλολιάκος (ur. w 1957 w Atenach[1]) – grecki polityk nacjonalistyczny, lider i założyciel skrajnie prawicowej, neonazistowskiej[2][3] partii, uznanej następnie za organizację przestępczą – Złotego Świtu. Był deputowanym do Parlamentu Grecji IX, X, XI i XII kadencji (w latach 2012–2019), a w latach 2011–2012 także radnym Aten. 14 października 2020 roku został skazany na 13 lat więzienia. WykształcenieUczęszczał do Trito Gymnasio Arrenon Atinon[1]. Ukończył studia na wydziale matematyki Uniwersytetu Narodowego im. Kapodistriasa w Atenach[1]. Działalność politycznaW 1973 roku, w wieku 16 lat, po raz pierwszy dołączył do partii politycznej – Partii 4 Sierpnia (gr. Κόμμα 4ης Αυγούστου) prowadzonej przez Konstantinosa Plewrisa[1], polityka określającego siebie jako "nazista, faszysta, antydemokrata i antysemita" i negującego istnienie Holocaustu[4]. Dołączył także do EOKA 2, paramilitarnej organizacji nacjonalistycznej Greków cypryjskich. Został wówczas po raz pierwszy aresztowany, w czerwcu 1974 roku. Stało się to podczas protestu przed ambasadą brytyjską w Atenach przeciwko stanowisku Wielkiej Brytanii wobec tureckiej inwazji na Cypr[1]. Ponownie został aresztowany 2 lata później, podczas Bożego Narodzenia w 1976 roku, ze względu na jego uczestnictwo w zakłócaniu pogrzebu policjanta Wangelisa Malliosa[5]. Przebywał wówczas w więzieniu w Korydallos, gdzie poznał osadzonych tam liderów junty czarnych pułkowników[5]. Po zwolnieniu z aresztu dołączył do Ellenikόs Stratόs (greckich sił specjalnych), gdzie służył jako spadochroniarz[5]. W lipcu 1978 został ponownie aresztowany, a rok później skazany na 12 miesięcy więzienia za udział w skrajnie prawicowej grupie terrorystycznej, a także za posiadanie broni i materiałów wybuchowych[6]. W tym samym roku został zwolniony z wojska[1]. Po wyjściu z więzienia, w grudniu 1980 roku, założył gazetę o nazwie Złoty Świt, pismo miało charakter nazistowski[6]. Obok gazety powstała również organizacja o tej samej nazwie, przyjmująca w swoje szeregi tylko czystych pochodzeniowo Greków i promująca idee narodowego socjalizmu[6]. Już w pierwszych latach istnienia organizacja przeprowadziła naloty na biura lewicowych partii czy ataki na studentów[6]. Michaloliakos dołączył następnie do nacjonalistycznej młodzieżówki Ethniki Politiki Enosis – partii prowadzonej przez Jeorjosa Papadopulosa, greckiego i hitlerowskiego wojskowego[7][8]. W kwietniu 1984 roku zakończono wydawanie założonego przez niego czasopisma, a we wrześniu tego samego roku został przewodniczącym młodzieżowej organizacji EPE[5]. W 1993 roku zarejestrował Złoty Świt jako partię polityczną[7]. 21 kwietnia 2004 roku reprezentował Złoty Świt podczas spotkania inaugurującego polityczną koalicję z innymi nacjonalistycznymi partiami[5]. SamorządW wyborach samorządowych w 2010 roku był kandydatem do rady miejskiej Aten w ramach komitetu Greckiego Świtu (gr. Ελληνική Αυγή)[9]. Uzyskał mandat z wynikiem 5,29% (10 222 głosy)[9]. Jako radny miejski był szefem klubu Greckiego Świtu dla Aten (gr. Ελληνική Αυγή για την Αθήνα) oraz członkiem Komisji ds. Jakości Życia[10]. Był jednym z bardziej kontrowersyjnych radnych m.in. przywitał innych członków tego gremium salutem rzymskim[11], a także gdy odniósł się do dziennikarza grożąc mu "połamaniem głowy", a także że "kiedyś on i jego żydowskie dzieci staną się mydłem"[12]. Po tych słowach został skazany na 8 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu[13]. ParlamentaryzmW przedterminowych wyborach maju 2012 roku był jednym z kandydatów do Parlamentu Hellenów z list Złotego Świtu. Razem z 20 innymi członkami partii uzyskał mandat deputowanego[14][15]. W tym samym miesiącu w udzielonym wywiadzie zakwestionował istnienie Holocaustu[16]. W wyborach parlamentarnych w czerwcu tego samego roku uzyskał parlamentarną reelekcję, a jego partia uzyskała łącznie 18 miejsc[17][18]. Zabójstwo Pawlosa Fissasa17 września 2013 roku pośrednio uczestniczył w zabójstwie lewicowego rapera Pawlosa Fissasa dokonanym przez Giorgosa Roupakiasa – jednego z sympatyków Złotego Świtu[19]. W noc zabójstwa Michaloliakos kilkukrotnie kontaktował się z członkami partii, w tym m.in. Janisem Lagosem[20]. Po tym wydarzeniu został tymczasowo aresztowany na okres 18 miesięcy[21][22]. W areszcie przebywał od września 2013 do 20 marca 2015 roku, a po wyjściu odbywał areszt domowym z możliwością uczestniczenia w obradach parlamentu[21]. W wyborach parlamentarnych w styczniu 2015 roku uzyskał mandat deputowanego do parlamentu, kandydując w okręgu Aten[23]. Reelekcję uzyskał również w wyborach we wrześniu tego samego roku[24]. Kandydował również w wyborach parlamentarnych w 2019 roku, natomiast jego partia nie przekroczyła progu wyborczego[25]. 7 października 2020 roku Złoty Świt został uznany za organizację przestępczą, a następnie zdelegalizowany. Jednocześnie sąd zapowiedział wyroki dla 68 oskarżonych, w tym kierownictwa partii. 14 października 2020 roku Nikolaos Michaloliakos został skazany na 13 lat więzienia[26]. Przypisy
|