Niszczyciele typu Pará (1908)
Niszczyciele typu Pará – brazylijskie niszczyciele z początku XX wieku i okresu I wojny światowej. W latach 1908–1910 w brytyjskiej stoczni Yarrow w Glasgow zbudowano dziesięć okrętów tego typu. Jednostki weszły w skład Marinha do Brasil w latach 1909–1910, służąc na Atlantyku. Po wypowiedzeniu przez Brazylię wojny Niemcom wzięły ograniczony udział w działaniach wojennych. Okręty wycofano ze służby w latach 30. i 40. XX wieku. Projekt i budowaNiszczyciele typu Pará zamówione zostały w Wielkiej Brytanii na podstawie programu rozbudowy floty brazylijskiej z 1907 roku[1][2]. Projekt jednostek był bardzo podobny do brytyjskich niszczycieli typu River, różniąc się wzmocnionym uzbrojeniem artyleryjskim[1][2]. Okręty przeznaczone były do współdziałania z zamówionymi w tym samym czasie w Wielkiej Brytanii krążownikami typu Bahia[2]. Jednostki były bardzo zwrotne i miały doskonałe przyspieszenie - w ciągu 30 sekund uzyskiwały ona maksymalną prędkość, zaś średnica okręgu kreślonego przez skręcający okręt wynosiła 340 metrów przy pełnej prędkości[1][2]. Okręty podzielone były na dziesięć przedziałów wodoszczelnych za pomocą grodzi biegnących od zewnętrznego poszycia dna do górnego pokładu[1]. Wszystkie okręty typu Pará zbudowane zostały w stoczni Yarrow w Glasgow[1][3]. Stępki okrętów położono w 1908 roku[2], zostały zwodowane w latach 1908–1910[1][2], a do służby w Marinha do Brasil przyjęto je w latach 1909–1910[2]. Jednostki otrzymały numery taktyczne 1–10[1][4].
Dane taktyczno–techniczneOkręty były niewielkimi, pełnomorskimi niszczycielami o długości między pionami 73,2 metra, szerokości 7,2 metra i średnim zanurzeniu 2,4 metra[1][3]. Wyporność normalna wynosiła 560 ton[1][4]. Okręty napędzane były przez dwie czterocylindrowe pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej projektowanej mocy 8000 koni mechanicznych (KM), do których parę dostarczały dwa kotły typu Yarrow[1][5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 27 węzłów[1][5][a]. Okręty zabierały zapas 140 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 3700 Mm przy prędkości 14 węzłów[1][2][b]. Okręty były uzbrojone w dwa pojedyncze działa kal. 102 mm (4 cale) L/40 Vickers Mark M oraz cztery pojedyncze trzyfuntowe działka Hotchkiss M1885 L/40 kal. 47 mm[1][2]. Uzbrojenie uzupełniały dwie pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm (18 cali)[1][2][c]. Okręty nie miały systemu kierowania ogniem, co utrudniało skuteczne wykorzystanie uzbrojenia artyleryjskiego i torpedowego[5]. Załoga pojedynczego okrętu składała się z 130 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2][d]. SłużbaOkręty pełniły służbę w Marinha do Brasil podczas I wojny światowej, jednak ich udział w działaniach wojennych (podobnie jak całej marynarki brazylijskiej) był znikomy[8]. Jedynie cztery jednostki („Piauí”, „Rio Grande do Norte”, „Paraíba” i „Santa Catarina”) uczestniczyły w latach 1917–1918 w patrolach u wybrzeży Afryki Zachodniej[1]. Niszczyciele znajdowały się wtedy w złym stanie technicznym[4]. Wszystkie okręty wycofano ze służby w latach 30. i 40. – pierwsza z listy floty została skreślona „Amazonas” (w 1931 roku), a jako ostatni banderę opuścił „Mato Grosso” (we wrześniu 1946 roku)[2][9]. Uwagi
Przypisy
Bibliografia
|