Opłaty lokalne

Opłaty lokalne – jedno ze źródeł dochodów budżetów gmin, m.in. obok podatków lokalnych.

Gminy czerpią dochody z opłat lokalnych, do których zalicza się opłatę:

• adiacencką
• miejscową
• od posiadania psa
• reklamową
• targową
• uzdrowiskową

Opłaty te reguluje ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 70). Od 1 stycznia 2007 r. na mocy ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. z 2023 r. poz. 2111) została zniesiona opłata administracyjna.

 Osobny artykuł: Opłata targowa.

Fakultatywną opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach.

W myśl ustawy targowiskami są wszelkie miejsca, w których jest prowadzony handel, przy czym opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub częściach budynków, z wyjątkiem targowisk pod dachem oraz hal używanych do targów, aukcji i wystaw. Z opłaty zwolnieni są podatnicy płacący podatki od nieruchomości znajdujących się na targowisku.

 Osobny artykuł: Opłata miejscowa.

Opłata miejscowa jest pobierana od osób fizycznych przebywających dłużej niż dobę w celach turystycznych, wypoczynkowych lub szkoleniowych w miejscowościach o korzystnych właściwościach klimatycznych, walorach krajobrazowych oraz warunkach umożliwiających pobyt osób w tych celach oraz w miejscowościach znajdujących się na obszarach, którym nadano status obszaru ochrony uzdrowiskowej na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 1420). Opłata jest pobierana za każdy dzień pobytu w takich miejscowościach.

Opłata uzdrowiskowa jest pobierana od osób fizycznych przebywających dłużej niż dobę w celach zdrowotnych, turystycznych, wypoczynkowych lub szkoleniowych w miejscowościach znajdujących się na obszarach, którym nadano status uzdrowiska na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych, za każdy dzień pobytu w takich miejscowościach.

Opłata miejscowa i uzdrowiskowa nie są pobierane:

• pod warunkiem wzajemności – od członków personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz innych osób zrównanych z nimi na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają miejsca pobytu stałego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• od osób przebywających w szpitalach;
• od osób niewidomych i ich przewodników;
• od płatników podatku od nieruchomości z tytułu posiadania domów letniskowych położonych w miejscowości, w której pobiera się opłatę miejscową albo uzdrowiskową;
• od zorganizowanych grup dzieci i młodzieży szkolnej.

Od osób, od których pobierana jest opłata uzdrowiskowa, nie pobiera się opłaty miejscowej.

Rada gminy, w drodze uchwały określa zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek powyższych opłat, z tym, że w 2008 r.^[1]:

• stawka opłaty targowej nie może przekroczyć 631,94 zł dziennie,
• stawka opłaty miejscowej nie może przekroczyć 1,78 zł dziennie, w miejscowościach uzdrowiskowych zaś – 2,55 zł dziennie,
• stawka opłaty uzdrowiskowej nie może przekroczyć 3,54 zł dziennie.

• J. Wilk, O właściwości nadzorczej regionalnej izby obrachunkowej nad uchwałami organów jednostek samorządu terytorialnego w sprawie podatków i opłat lokalnych, Nowe Zeszyty Samorządowe 2012, nr 1, s. 9–23.
• Owsiak S., „Finanse publiczne – teoria i praktyka”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• Wolański R., „System podatkowy w Polsce”, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.
• Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 70)
• Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2007 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2008 r. (M.P. z 2007 r. nr 47, poz. 557)

• Leksykon budżetowy Biura Analiz Sejmowych – Opłaty lokalne