Płonka (województwo lubelskie)

Płonka
	wieś
	; Kościół pw. Narodzenia NMP, 1793
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	krasnostawski
Gmina	Rudnik
Liczba ludności (2021)	416
Strefa numeracyjna	84
Kod pocztowy	22-330
Tablice rejestracyjne	LKS
SIMC	0897757
	Położenie na mapie gminy Rudnik Płonka
	Położenie na mapie Polski Płonka
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Płonka
	Położenie na mapie powiatu krasnostawskiego Płonka
	50°50′46″N 22°58′36″E/50,846111 22,976667
	Multimedia w Wikimedia Commons

Płonka – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Rudnik^[6]^[5].Leży przy drodze nr 837.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Rudnik. W skład sołectwa Płonka wchodzi także Płonka-Kolonia^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 523 mieszkańców^[8].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Płonka^[6]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0897763	Płonka Poduchowna	część wsi

Historia

Po raz pierwszy wieś wzmiankowano w 1359 r. w akcie pierwszego rozgraniczenia ziem lubelskiej i chełmskiej. W następnych stuleciach (do XVIII w.) należała do starostwa krasnostawskiego^[9]. W 1429 r. król Władysław II Jagiełło nadał miejscowe sołectwo Stanisławowi Obermuntowi, do którego potomków należało do ok. 1516 roku. Na przełomie XV i XVI stulecia się w zastawie u Jana (Jakuba) Obermunta stolnika chełmskiego, któremu król Aleksander Jagiellończyk był winny znaczne sumy. Około 1520 r. po Obermuntach wieś, z nadania królewskiego, przejął Mikołaj Zamoyski, brat kanclerskiego dziadka – Feliksa Zamoyskiego. Z kolei w 1564 w dzierżawie rodu Boguszów. Wieś miała wówczas 7,25 łana (121, 8 ha) gruntów uprawnych, liczyła 13 kmieci na półłankach i 11 zagrodników. Były także folwark starościński, karczma, 2 stawy (jeden poniżej dworu, a drugi za kościołem) oraz młyn przy stawie. Ogólny dochód wynosił 14 zł rocznie z samej wsi. Według lustracji królewszczyzn w latach 1661–1665, istniała tu karczma oraz młyn^[9].

W 1827 r. wieś liczyła 38 domów i 307 mieszkańców^[10], zaś według spisu z r. 1921 (wówczas w pow. krasnostawskim) już 124 domy oraz 862 mieszkańców, w tym 37 Żydów i 3 prawosławnych.

W XIX stuleciu funkcjonował tu mały browar, w 1879 r. produkujący 1700 wiader piwa^[10].

Zabytki

Pierwszy miejscowy kościół drewniany został wzniesiony przed 1429 roku odbudowany w 1626 po czym rozebrany około 1715. Na jego miejscu powstał następny w około 1728 roku, zaś trzeci, obecny kościół drewniany wzniesiono w 1793 r. Kilkakrotnie remontowany: w 1845, 1873, 1882, 1907, 1926, 1960 roku.
Klasycystyczny murowany dwór parterowy z parkiem z 1841 r. Zdewastowany i opuszczony po 1945 roku.

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 102512
↑ Wieś Płonka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-22] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-22] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 938 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-02-20].
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2016-02-20].
↑ Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-02-24]
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
↑ ^a ^b Bondyra 1993 ↓, s. według indeksu.
↑ ^a ^b Płonka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 310 .

Bibliografia

WiesławW. Bondyra WiesławW., Słownik historyczny miejscowości województwa zamojskiego, Lublin - Zamość 1993, oai:biblioteka.teatrnn.pl:8806 [dostęp 2019-03-07] .
Wieś Płonka w liczbach. polskawliczbach.pl [dostęp 2020-09-05]

Linki zewnętrzne

Płonka 1(1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 310 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 102512

[pwl-2] Wieś Płonka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-22] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[nsp-3] NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-22] .

[poczta-4] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 938 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-5] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-02-20].

[teryt1-6] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2016-02-20].

[bip-7] Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-02-24]

[GUS-8] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

[CITEREFBondyra1993według_indeksu-9] Bondyra 1993 ↓, s. według indeksu.

[SgKP-10] Płonka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 310 .

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]