|
Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego
Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego (PKPG) – polska instytucja istniejąca w latach 1949–1956, która przejęła kompetencje zlikwidowanego poprzedniego, pierwszego organu planowania gospodarczego w Polsce Centralnego Urzędu Planowania działającego w latach 1945–1949, Głównego Urzędu Planowania Przestrzennego oraz częściowo Ministerstwa Przemysłu i Handlu[1]. Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego utworzona została 22 kwietnia 1949[2]. Była organem nadrzędnym wobec ministerstw gospodarczych – „superministerstwem”[3]. Zakresem działania obejmowała politykę gospodarczą państwa, w tym opracowywanie narodowych planów gospodarczych i kontrolę nad ich realizacją, nadzór nad systemem planowania, koordynowanie działalności resortów gospodarczych, rozdzielnictwo materiałów i wyrobów gotowych, przestrzenne zagospodarowanie kraju, kształtowanie cen i taryf, organizację przedsiębiorstw, oddziaływanie na sektor prywatny. Komisja odpowiadała za opracowanie i realizację planu sześcioletniego[1]. Przewodniczący PKPG sprawował nadzór m.in. nad: Głównym Urzędem Statystycznym, Urzędem Patentowym, Głównym Urzędem Miar, Polskim Komitetem Normalizacyjnym, Instytutem Ekonomiki i Organizacji Przemysłu. PKPG była głównym organem kierującym gospodarką państwa i kształtującym jego politykę ekonomiczną. Jej powołanie istotnie przyczyniło się do centralizacji zarządzania gospodarką i ograniczania samodzielności poszczególnych szczebli zarządzania. PKPG, bazując na sowieckich rozwiązaniach, zwiększała liczbę wskaźników ustalanych centralnie kosztem inicjatywy przedsiębiorstw i jednostek administracji terenowej[1]. PKPG rozwiązano 15 listopada 1956 ze względu na zmiany polityczne[1]. Została zastąpiona przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów[4]. Przewodniczący PKPGFunkcję przewodniczącego pełnił wicepremier i przewodniczący Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów[1]:
SiedzibaMieściła się przy ul. Daszyńskiego 10 (1948)[5], następnie w wybudowanym dla Komisji budynku z 1949 (proj. Stanisław Bieńkuński i Stanisław Rychłowski przy pl. Trzech Krzyży 3-5. Obecnie budynek zajmuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Przypisy
|
||||||||||||||||||||
