|
PedagogikaPedagogika – w znaczeniu potocznym, świadoma i celowa działalność wychowawcza[1]; w znaczeniu instytucjonalnym – zespół nauk o wychowaniu, istocie, celach, treściach, metodach, środkach i formach organizacji procesów wychowawczych[2]. Pedagogika jako nauka o edukacji (wychowaniu i kształceniu), należy do nauk społecznych i zajmuje się rozwojem i zmianami mechanizmów wychowania oraz kształcenia na przestrzeni całego życia człowieka. Etymologia pedagogikiPedagogika i jej staropolska nazwa pochodzi od słowa greckiego (paidagogos – dosł. „prowadzący dziecko”). Natomiast wpływ zachodniej filozofii ukształtował pojęcie rzymskie (łac. ars educandi) jako „sztuka wychowania”. Historia pedagogikiPoczątków pedagogiki można doszukiwać się w nauczaniu starożytnych filozofów, takich jak Konfucjusz czy Platon. Za sprawą J.A. Komeńskiego od XVII wieku, stała się odrębną i samodzielną dyscypliną naukową, jednak poglądy na wychowanie nawiązywały do filozoficznych i ideowych przesłanek swojej epoki tj.: „dobrego wychowania” – etykiety, wychowania spartańskiego, rycerskiego czy kawaleryjskiego, w zależności od okresu historycznego[3]. Po 1918 rokuW odrodzonej Polsce po roku 1918, początkowo termin ten obejmował opiekę i wychowanie, następnie nauczanie, a dalej wykształcenie dzieci oraz młodzieży[4]. Współczesna pedagogika jest wszechstronną nauką o całej rzeczywistości wychowawczej, w której istotę stanowi całożyciowy rozwój człowieka oraz wszelkie tak dodatnie, jak i ujemne wpływy jednych ludzi na drugich oraz wpływy środowiska[5]. OpisPedagogika jest nauką społeczną o profilu humanistycznym, obejmuje ona teorię i praktykę działalności opiekuńczo-wychowawczej dzieci i młodzieży oraz działalność edukacyjną ludzi dorosłych w różnym wieku edukacyjnym. Praktyczne postępowanie wychowawcze, nazywane jest pedagogią (gr. paidagogia). Pedagogika odnosi się głównie do młodego pokolenia, które dzięki oddziaływaniom wychowawczym winno osiągnąć optymalny rozwój osobowości, ukształtować wiedzę o rzeczywistości, przygotować się do funkcjonowania w życiu społecznym. Na jej gruncie formułuje się istotę, cele, treści, metody, środki i formy organizacyjne procesów wychowawczych. Do głównych ośrodków takiego wychowania i kształcenia zalicza się głównie rodzinę oraz grupę rówieśniczą i instytucjonalne jak przedszkole, szkołę elementarną i gimnazjum, kształcenie akademickie. Obecnie zakres zainteresowań pedagogiki jest o wiele szerszy i obejmuje: samowychowanie i samokształcenie młodzieży i dorosłych, oddziaływanie wychowawcze instytucji wychowania pozaszkolnego, głównie: środków masowej komunikacji, organizacji młodzieżowych, placówek kulturalnych (teatrów, klubów, muzeów i in.), instytucji wychowania religijnego itp. Przedstawicielem pedagogiki jako nauki jest pedagog (kod zawodu 244104) o odpowiedniej specjalności pedagogicznej po ukończonych studiach według standardów kształcenia dla kierunku: pedagogika[6]. Zadaniem pedagogiki jako nauki empirycznej jest wyposażenie pedagogów, którzy organizują procesy edukacyjne (proces wychowania i kształcenia) w wiedzę o skuteczności różnego rodzaju zabiegów edukacyjnych[7]. Towarzyszą temu celowi następujące zadania:
Przedmiotem badań empirycznych pedagogiki jest wszechstronny rozwój człowieka w ciągu całego jego życia. Do metod badań, którymi posługuje się pedagogika, zalicza się m.in.: metoda eksperymentu, metoda badań terenowych, metody hermeneutyczne, metody porównawcze i metody historyczne[8]. Funkcje pedagogiki
Podstawowe pojęcia pedagogiki
Kierunki pedagogiczne
Pedagogiczne instytucje pozarządoweLista instytucji pozarządowych wspierających zawód pedagoga:
Dyscypliny naukowe w pedagogice
Pedagogika specjalizuje się w bardzo wielu aspektach życia jednostki ludzkiej, związanych nie tylko z wychowaniem czy nauczaniem. Prowadzi również działania mające na celu polepszenie lub zahamowanie cech patologii społecznej, w tym psychopatii i socjopatii poprzez organizowanie działań profilaktycznych (psychoprofilaktyka). Nauki współdziałające
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
