Piątkowy system liczbowy – pozycyjny system liczbowy, w którym podstawą jest liczba 5. Do zapisu liczb potrzebne jest 5 cyfr: 0, 1, 2, 3 i 4.
Występowanie
Znane są języki[1], w których występują liczebniki oparte na systemie piątkowym. Przykładami mogą być gumatj, nunggubuyu[2], kuurn kopan noot[3] i saraveca.
Wśród tych języków jedynie gumatj jest prawdziwie piątkowy, czyli liczba 25 jest grupą wyższą po 5.
Liczebniki języka gumatj przedstawia następująca tabelka:[2]
Wartość
Liczebnik
1
wanggang
2
marrma
3
lurrkun
4
dambumiriw
5
wanggang rulu
10
marrma rulu
15
lurrkun rulu
20
dambumiriw rulu
25
dambumirri rulu
50
marrma dambumirri rulu
75
lurrkun dambumirri rulu
100
dambumiriw dambumirri rulu
125
dambumirri dambumirri rulu
625
dambumirri dambumirri dambumirri rulu
System bi-piątkowy
Często występuje sytuacja, że system piątkowy jest podsystemem innego systemu o wyższej podstawie.
Jednostki walut są zwykle częściowo lub całkowicie bi-piątkowe.
Chiński i japoński abakus używa systemu bi-piątkowego do systemu dziesiątkowego w celu ułatwienia obliczeń.
Przypisy
↑HaraldH.HammarströmHaraldH., Rarities in numeral systems, [w:] JanJ.Wohlgemuth, MichaelM.Cysouw (red.), Rethinking Universals. How Rarities Affect Linguistic Theory, 2010, s. 11-60, DOI: 10.1515/9783110220933.11, ISBN 978-3-11-022093-3, Cytat: Bases 5, 10, and 20 are omnipresent(ang.).