Pieśń o HajawaciePieśń o Hajawacie (The Song of Hiawatha) – epos amerykańskiego poety romantycznego Henry’ego Wadswortha Longfellowa[1], będący opracowaniem legend rdzennych mieszkańców Ameryki. Sam poeta uważał swoje dzieło za indiańską Eddę[2][3]. Poemat opiera się na relacjach etnograficznych misjonarza Johna Heckeweldera[4]. Poeta wykorzystał również twórczość Jane Johnston Schoolcraft[5]. Charakterystyka ogólnaUtwór składa się z Wprowadzenia (Introduction) i dwudziestu dwóch pieśni. I. The Peace-Pipe FormaPoemat Longfellowa został napisany trocheicznym czterostopowcem[6] (ośmiozgłoskowcem). Forma poematu została przejęta z fińskiego eposu narodowego Kalevala[6][2][7]. W literaturze anglojęzycznej, w której przeważa pentametr jambiczny, takie rozwiązanie, zwłaszcza w długim poemacie epickim, jest egzotyczne. All day long roved Hiawatha Niekiedy Longfellow używa aliteracji[9], czyli współbrzmienia początkowego. Aliteracja jest typowa zarówno dla literatury anglojęzycznej, jak i dla poezji fińskiej. Listen to the words of wisdom, O wpływie metryki i instrumentacji Kalevali na poemat Longfellowa pisał Douglas Hardy[10]. W swoim poemacie Longfellow wykorzystuje powtórzenia i paralelizmy, które są typowe dla twórczości ludowej, ustnej[11], o czym wspomina we wprowadzeniu do utworu sam autor. BohaterBohaterem poematu jest legendarny indiański wódz, Hajawata, który żył w XV wieku. Jego imię znaczy Ten, który tworzy rzeki[12]. Hajawata jest prorokiem, wojownikiem, ale równocześnie rozjemcą[13]. Jest również wynalazcą pisma[13]. Jednocześnie rolę bohatera zbiorowego odgrywają poszczególne plemiona indiańskie, jak wymienieni Odżibwejowie czy Dakotowie. Poeta wymienia liczne nazwy plemion zamieszkujących terytorium obecnych Stanów Zjednoczonych. Jego epopeja uważana jest za szczytowe osiągnięcie w dziedzinie literatury o Indianach[14]. PrzekładyLongfellow należy do najpopularniejszych poetów amerykańskich, a zarazem do autorów najczęściej tłumaczonych na języki obce. Również pieśń o Hajawacie cieszyła się zainteresowaniem tłumaczy. Na język rosyjski przełożył ją Iwan Bunin[15]. Na polski epos przetłumaczył Roman Jackow. Fragment poematu, zatytułowany Fajka pokoju, przełożył Julian Tuwim[16]. Zobacz teżPrzypisy
Bibliografia
|