Pizydia (gr. Πισιδία, łac. Pisidia) – historyczna kraina w południowo-zachodniej Azji Mniejszej. Na wschodzie graniczyła z Cylicją i Izaurią, na południu z Pamfilią, na zachodzie z Licją i Karią, na północy z Frygią. Była uważana czasami za część Frygii lub Pamfilii, trudno obecnie wskazać jej dokładne granice.
Od III wieku p.n.e. władali nią Seleucydzi, po porażce Antiocha III w wojnie z Rzymem w 188 p.n.e. trafiła pod władzę Pergamonu, w 133 p.n.e. przypadła Rzymowi razem z całym państwem pergameńskim. Ponieważ była to kraina mało dostępna, władza Seleucydów a potem Pergamonu, była czysto nominalna[1]. Początkowo nie została włączona do rzymskiej prowincji Azji, lecz funkcjonowała jako państwo wasalne[2].
W 36 p.n.e. podarowana przez Marka Antoniusza królowi Amyntasowi. Po jego śmierci w 25 p.n.e. ponownie przyłączona do Rzymu jako część prowincji Galacja[3].
Cesarz Konstantyn Wielki przy nowym podziale swojego państwa utworzył na jej terenie osobną prowincję – Pizydia, wchodzącą w skład diecezji Azji. W Cesarstwie Bizantyńskim podzielona była między temy tracką i anatolijską[3].
Pizydia była krainą górzystą i surową, jednak znajdowało się na jej terenie kilka dolin i równin, które pozwalały na uprawę oliwek. Oprócz tego wydobywano tu sól, pozyskiwano korzenie kosaćca do produkcji perfum, a także produkowano wino. Pizydyjczycy prawdopodobnie spokrewnieni byli z mieszkańcami Izaurii i Cylicji[4]. Trudny teren ułatwiający obronę sprawiał, że miejscową ludność ciężko było zmusić do uległości, Rzymianom udało się to tylko w pewnym stopniu.
Przypisy
- ↑ Historia starożytnych Greków. Benedetto Bravo, Ewa Wipszycka. Warszawa: 1992, s. 355.
- ↑ Atlas historii starożytnej. Ludwik Piotrowicz. Warszawa-Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, S.A., 1993, s. 10.
- ↑ a b Pisidia, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2013-06-18] (ang.).
- ↑ Mała encyklopedia kultury antycznej. red. Zdzisław Piszczek. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 593.
Bibliografia
