Powstanie Ostranicy, znane także jako powstanie Ostranicy i Huni – powstanie kozackie o charakterze antyfeudalnym i narodowowyzwoleńczym wywołane w 1638 przez Jakuba Ostranicę i Dymitra Hunię[1].
Po stłumionym w grudniu rok wcześniej powstaniu Pawluka, wiosną 1638 roku wybuchł kolejny bunt. Przyczyną jego wybuchu była decyzja sejmu o ograniczeniu rejestru, likwidacji kozaczyzny i obróceniu Kozaków w chłopów[2]. Powstanie pod wodzą hetmana kozaków nierejestrowych Jakuba Ostrzanina objęło tereny środkowego Dniepru, okolice Czerkas i Łubniów.
Stłumienie tego lokalnego powstania kozackiego toczonego w okolicy Czerkasów, Łubnia i Połtawy przyniosło spokój na Ukrainie na 10 lat. Jednak w roku 1648 wybuchnie ze zdwojoną siłą powstanie, które obejmie swoim zakresem już całą Ukrainę – powstanie Chmielnickiego.
Przypisy
↑Zbigniew Łotys, Kwestia chłopska w świadomości społecznej polskiego Oświecenia, Olsztyn 2001, s. 50.
↑Tamże. Ordynacja wojska zaporoskiego regestrowego w służbie Rzeczypospolitej będącego uznawała „wszelkie ich [Kozaków] dawne iurisdykcye, starszeństwa, prerogatywy, dochody y insze decora [zaszczyty] przez wierne posługi ich od Przodkow naszych nabyte; a teraz przez tę rebelią stracone, perpetuis temporibus [na wieczne czasy] im odejmujemy, chcąc mieć tych, ktorych fortuna belli [losy wojny] żywych servavit [zachowały], za chłopy obrocone w pospólstwo” (Volumina Legumt. 3, s. 440).
