Praskowia Żemczugowa
Praskowia Żemczugowa[1] (ros. Прасковья Жемчугова, Прасковья Ивановна Ковалёва) (ur. 20 lipca 1767[2] lub w 1768[3], zm. 23 lutego 1803 w Petersburgu[4]) – rosyjska śpiewaczka operowa (liryczno-dramatyczny sopran koloraturowy) i aktorka, chłopka pańszczyźniana hrabiego Nikołaja Szeremietiewa, później jego żona. Urodziła się w rodzinie pańszczyźnianego wiejskiego kowala jako najstarsze z jego pięciorga dzieci[5]. Miejsce narodzin nie jest znane[6]. Gdy miała siedem lat została wybrana do nauki śpiewu i aktorstwa na potrzeby Teatru Szeremietiewów. Oprócz umiejętności zawodowych nauczono ją także gry na klawesynie i gitarze, języków obcych i savoir-vivre. Zadebiutowała w roku 1779 na deskach Teatru Szeremietiewów w pałacu Kuskowo[7]. Jak było w zwyczaju w tym teatrze, artyści otrzymywali od hrabiego przydomek artystyczny nawiązujący do nazw kamieni ozdobnych. Praskowia, dotąd zwana Kowalowa, otrzymała w ten sposób przydomek Żemczugowa (od żemczug - perła)[8]. Karierę śpiewaczki zakończyła w roku 1797[9], zdążyła jeszcze wystąpić w tym roku w operze w nowej siedzibie Teatru Szeremietiewów w pałacu Ostankino, na której był widzem m.in. Stanisław Poniatowski[10]. W 1798 hrabia Nikołaj Szeremietiew wyzwolił ją, a w 1801 potajemnie ożenił się z nią[11] w moskiewskiej cerkwi św. Symeona Słupnika[12]. W 1803 r. urodził im się syn Dmitrij[13][14], jednak Praskowia, która już wcześniej chorowała na gruźlicę, zmarła w wyniku gorączki połogowej[15][16]. Pochowano ją na cmentarzu Łazarza Ławry Aleksandra Newskiego w Petersburgu[17]. W jej repertuarze było ok. 50 partii operowych, w tym oper komediowych. Z losem Praskowi Żemczugowej wiązana jest popularna ludowa pieśń "Wieczor pozdno iz lesoczku..." (Вечор поздно из лесочку...), która występuje w licznych wariantach i opowiada o spotkaniu wiejskiej dziewczyny z jej właścicielem i późniejszym ich ślubie. Część autorów przypisuje autorstwo pieśni samej Praskowi[18]. Upamiętnienie
Przypisy
Bibliografia
|