Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Procopio Bonifacio

Procopio Bonifacio
Data urodzenia

1873

Data śmierci

10 maja 1897

Zawód, zajęcie

działacz niepodległościowy

Procopio Bonifacio (ur. 1873, zm. 10 maja 1897[1]) – filipiński działacz niepodległościowy.

Życiorys

Urodził się w manilskiej Tondzie(inne języki) jako drugie najmłodsze z pięciorga dzieci Santiaga Bonifacio i Cataliny de Castro. Wcześnie osierocony, imał się różnych zajęć. Wytwarzał i sprzedawał między innymi papierowe wachlarze oraz drewniane laski. Wreszcie dzięki kontaktom najstarszego brata udało mu się dostać pracę na stacji kolejowej w Tutuban(inne języki)[1].

Wcześnie włączył się w działalność Katipunanu, tajnej organizacji, której celem było wyzwolenie Filipin spod kolonialnego panowania Hiszpanii[2]. Nie bez znaczenia był tutaj i fakt, iż jednym ze współzałożycieli a od 1895 najwyższym przywódcą był jego starszy brat Andrés[3]. Stanął na czele lokalnych struktur organizacji w rodzinnym Tondo, przewodząc jej oddziałowi znanemu jako Tanglaw. Wraz z Emilio Jacinto(inne języki) oraz Candido Tironą(inne języki) włączył się w konspiracyjne działania grupy w Cavite. Wniósł przy tym istotny wkład w ekspansję Katipunanu w Imus, Novelecie(inne języki) a także Kawit(inne języki). Pomagał też w zdobywaniu funduszy, niekiedy w niekonwencjonalny sposób. W 1895 udało mu się na przykład przekonać dwóch powracających właśnie z Australii Filipińczyków, by swą wygraną w loterii przeznaczyli na zakup prasy drukarskiej dla Katipunanu[1].

Był naocznym świadkiem wybuchu rewolucji filipińskiej z 1896[4]. W kolejnych miesiącach został uwikłany w walki frakcyjne między swoim bratem, najwyższym przywódcą antyhiszpańskiego zrywu w pierwszych miesiącach a generałem Emilio Aguinaldo. W ich też wyniku został pojmany i oskarżony o zdradę[5]. Pospiesznie osądzony a następnie stracony w górach nieopodal Maragondon(inne języki)[6][7]. Zapisał się w filipińskiej pamięci zbiorowej, postawiono mu pomnik w Maragondon[8].

Przypisy

  1. a b c V. Almario: Procopio Bonifacio. [w:] Sagisag Kultura (Vol 1) [on-line]. philippineculturaleducation.com.ph, 2015. [dostęp 2024-12-12]. (tagalski).
  2. V. Almario: Katipúnan. [w:] Sagisag Kultura (Vol 1) [on-line]. philippineculturaleducation.com.ph, 2015. [dostęp 2024-05-27]. (tagalski).
  3. Rhio: Bonifacio: Ang Supremo. [w:] CRI Online Filipino [on-line]. filipino.cri.cn, 2020-11-30. [dostęp 2024-09-23]. (tagalski).
  4. V. Almario: Únang Sigáw. [w:] Sagisag Kultura (Vol 1) [on-line]. philippineculturaleducation.com.ph, 2015. [dostęp 2024-05-27]. (tagalski).
  5. Xiao Chua: Xiao Time, 10 May 2013: Ang pagpaslang kay Supremo Andres Bonifacio. [w:] It’s Xiao Time [on-line]. xiaochua.net, 2013-05-10. [dostęp 2024-12-12]. (tagalski).
  6. V. Almario: Andres Bonifacio. [w:] Sagisag Kultura (Vol 1) [on-line]. philippineculturaleducation.com.ph, 2015. [dostęp 2024-02-24]. (tagalski).
  7. Xiao Chua: Xiao Time, 25 April 2013: Ang pag-aresto sa Supremo Andres Bonifacio. [w:] It’s Xiao Time [on-line]. xiaochua.net, 2013-04-25. [dostęp 2024-12-12]. (tagalski).
  8. Macky Macaspac: Biyahe ni Gat Andres Bonifacio, biyahe sa kalayaan. [w:] Pinoy Weekly [on-line]. pinoyweekly.org, 2013-11-24. [dostęp 2024-02-24]. (tagalski).
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya