|
Puccinia striiformis
 Puccinia striiformis Westend. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na wielu gatunkach roślin z rodziny wiechlinowatych (Poaceae). U zbóż wywołuje chorobę o nazwie rdza żółta zbóż i traw[2]. Systematyka i nazewnictwoPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1]. Po raz pierwszy opisał go Gérard Daniel Westendorp w 1854 r.[1] Synonimy[3]:
Jeszcze do niedawna Puccinia striiformis uważana była za pasożyta jednodomowego, którego jedynym żywicielem były rośliny z rodziny wiechlinowatych. Na roślinach tych wytwarza uredinia i telia, nieznane były natomiast ecja i spermogonia. Nie powiodły się próby inokulacji kiełkującymi teliosporami różnych gatunków podejrzanych o to, że mogą być żywicielami pośrednimi. Z tego powodu uważana była za rdzę niepełnocyklową. Dopiero w 2010 roku przypadkowo znaleziono jej sporogonia i ecja na berberysie chińskim i berberysie koreańskim rosnących w pobliżu plantacji pszenicy porażonej przez rdzę żółtą. Po sztucznej inokulacji ecjosporami z berberysu na roślinach trawiastych rozwinęła się grzybnia, która wytworzyła typowe dla P. striiformis uredinia i telia[4]. Później odkryto ecja P. striiformis jeszcze na innych gatunkach berberysów i na mahonii pospolitej[5]. MorfologiaNa siewkach uredinia wytworzone przez infekcję pojedynczej urediniospory nie są ograniczone przez nerwy liściowe, ale stopniowo z miejsca zakażenia rozprzestrzeniają się we wszystkich kierunkach, potencjalnie pokrywając całą powierzchnię liścia. Na starszych liściach uredinia ułożone są w rzędach, wzdłuż nerwów liścia. Pojedyncze uredinia mają postać podłużnych grudek o długości 0,4–0,7 mm i szerokości 0,1 mm. Urediniospory są szeroko elipsoidalne do owalnych, mają rozmiar (16–) 18–30 (–32) × (15–) 17–27 (–28) μm, średnio 24,5 × 21,6 μm i barwę od żółtej do pomarańczowej, drobnokolczastą powierzchnię i 6–18 rozproszonych por rostkowych. W sprzyjających warunkach, gdy powierzchnia liści jest zwilżona wodą i temperatura wynosi 7 do 12 °C urediniospory kiełkują szybko. W wyższych temperaturach, lub podczas późniejszych etapów wzrostu żywiciela często powstają czarne, poduszkowate i podłużne telia o długości 0,2–0,7 mm i szerokości 0,1 mm. Teliospory są przeważnie dwukomórkowe, ciemnobrązowe z grubymi ścianami, przeważnie maczugowate, o rozmiarach (24–) 31–56 (–65) × (11–) 14–25 (–29) μm, i zaokrąglone lub spłaszczone na wierzchołku[5]. WystępowaniePuccinia striiformis jest rozprzestrzeniona na całym świecie[6]. Ma dwóch żywicieli:
Przypisy
|
||||||||||||||||||||||||
.jpg)
