Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Rezerwat przyrody Kajasówka

Kajasówka
Ilustracja
rezerwat przyrody nieożywionej
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

gmina Czernichów

Mezoregion

Garb Tenczyński

Data utworzenia

1962

Akt prawny

M.P. z 1962 r. nr 30, poz. 139

Powierzchnia

11,83 ha

Ochrona

częściowa

Położenie na mapie gminy Czernichów
Mapa konturowa gminy Czernichów, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kajasówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kajasówka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kajasówka”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kajasówka”
Ziemia50°01′52″N 19°40′00″E/50,031111 19,666667

Kajasówka – wzgórze objęte rezerwatem przyrody nieożywionej o tej samej nazwie, położone w gminie Czernichów w powiecie krakowskim w województwie małopolskim – pomiędzy wsiami Przeginia Duchowna i Czułówek. Stanowi unikatowy zrąb tektoniczny, zbudowany z wapieni jurajskich i pokryty w części roślinnością kserotermiczną[1].

Struktura i budowa

Zrąb tektoniczny Kajasówki to wzgórze o długości ok. 2,5 km i szerokości maksymalnie do 0,3 km, o głównym kierunku rozciągłości wschód-zachód, ograniczone strefami uskokowymi. Odseparowany jest dwoma zapadliskami tektonicznymi (rowami): od północy zapadliskiem Rybnej, od południa zapadliskiem Cholerzyn-Półwieś[1]. Grzbiet wzgórza od strony zachodniej jest szeroki i łagodny, a od wschodniej – wąski, ze stromymi stokami[2].

W południowej i wschodniej części wzgórza w ścianach skalnych i opuszczonych kamieniołomach odsłonięte są skały wapienne (w dwóch odmianach: skaliste i uławicone) pochodzące z okresu jurajskiego, z których jest zbudowany zrąb. W skałach licznie występują skamieniałości gąbek i liliowców[1].

Najwyższe wzniesienie Kajasówki to Bustryk. Na Kajasówce znajduje się też niewielka jaskinia Przegińska, posiadająca dwa otwory i korytarz o długości ok. 10 m[1].

Flora i fauna

Wzgórze Kajasówka porasta las (bór sosnowy oraz grąd subkontynentalny). Na skalistych zboczach występują zarośla z rzędu Prunetalia spinosae. Szczególną wartość przyrodniczą mają znajdujące się tam także zbiorowiska muraw kserotermicznych Inuletum ensifoliae. Te ostatnie jednak w ostatnich dziesięcioleciach znacznie zubożały i zajmują już tylko niewielką powierzchnię – wskutek zaprzestania upraw bydła są one zastępowane zaroślami tarninowymi. Występują tutaj m.in. dziewięćsił bezłodygowy, rojownik pospolity, kruszczyk szerokolistny, pierwiosnek wyniosły i kalina koralowa[3].

Na murawach kserotermicznych Kajasówki występuje rzadki w Polsce gatunek motyla – skalnik driada[4].

Ochrona przyrody

Wzgórze Kajasówka stanowi rezerwat przyrody nieożywionej. Rezerwat został założony w 1962 i obejmuje obszar o powierzchni 11,83 ha[5]. Jest położony w obrębie Rudniańskiego Parku Krajobrazowego[1]. Ponadto wzgórze jest częścią obszaru Natura 2000Rudniańskie Modraszki-Kajasówka”, który stanowi specjalny obszar ochrony siedlisk motyli[4].

Turystyka

Na Kajasówkę prowadzi czarny szlak turystyczny z Rusocic. Ponadto na wzgórzu wytyczono ścieżkę turystyczno-dydaktyczną przedstawiającą jego budowę geologiczną i porastającą je roślinność[1].

Przypisy

  1. a b c d e f Piotr Dmytrowski, Anna Gał, Marek Kołodziej, Rudniański Park Krajobrazowy: Mini przewodnik, Jerzy Zawartka (red.), Kraków: Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego, 2013, s. 11, 15, 21, ISBN 978-83-7475-898-7 [dostęp 2017-02-19].
  2. Rezerwat przyrody Kajasówka., [w:] Twoja Małopolska: Przewodnik po Małopolsce [online] [dostęp 2017-02-19] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-20].
  3. Rezerwat przyrody Kajasówka, [w:] Murawy kserotermiczne Małopolski [online] [dostęp 2017-02-19] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-27].
  4. a b Rudniańskie Modraszki – Kajasówka, [w:] Katalog obszarów Natura 2000 [online], Instytut na Rzecz Ekorozwoju [dostęp 2018-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-20].
  5. Rezerwat przyrody Kajasówka, [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [online], Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska [dostęp 2019-05-10].
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya