Sandr Wdy – specjalny obszar ochrony siedlisk (nr PLH 040017) o łącznej powierzchni 6320,75 ha zatwierdzony przez Komisję Europejską jako obszar mający znaczenie dla Wspólnoty decyzją z dnia 10 stycznia 2011. Znajduje się w obrębie Borów Tucholskich, w zlewniWisły i Wdy[1]. Jest to jeden z najcenniejszych przyrodniczo fragmentów Borów Tucholskich[2].
Obszar położony jest na równinie sandrowej, w którą głęboko wcina się rzeka Wda oraz jej dopływy. W rynnach polodowcowych i zagłębieniach wytopiskowych istnieją różne cenne ekosystemy wodne, bagienne, leśne i inne. Krajobraz jest w części silnie przekształcony przez człowieka, ale mimo to zachował liczne walory przyrodnicze. Ukształtowało go ostatnie zlodowace bałtyckie, zwłaszcza stadiału pomorskiego. Dominującą formą terenu są tutaj równiny sandrowe zbudowane z sypkich piasków z wkładkami głazów, żwirów i otoczaków. Powierzchnia sandrowa nachyla się ku południu, a w okolicy Błędna teren osiąga wysokość 104 – 106 m n.p.m. Jedynym nieprzysłoniętym przez sandr obszarem obszar zajmowany przez rezerwat przyrody Rezerwat przyrody Brzęki im. Zygmunta Czubińskiego. Krajobraz terenu wzbogacają utwory morenowe, w tym pagórki wydmowe, doliny rzek, rynny glacjalne oraz wytopiska po martwym lodzie. Zwierciadło wód gruntowych występuje w tym obszarze na ogół głęboko[1].
Przyroda
Szata leśna jest stosunkowo młoda - liczy około 11,5 – 12 tysięcy lat. Obecne bory sosnowe są wynikiem działań ludzkich, jednak sztucznie wprowadzona sosna zastąpiła tutaj sosnę rodzimą, bez powodowania drastycznych przemian w środowisku i krajobrazie. Dzięki temu zachowały się na tym terenie układy przyrodnicze zbliżone do naturalnych. Ubogie gleby, urozmaicona rzeźba terenu i dobrze rozwinięta sieć hydrograficzna wpływa na obfitość rzadkich i ginących gatunków występujących tu roślin[1].
Wahania temperatury są dość znaczne oraz częste, zarówno w okresie letnim jak i zimowym. Okres wegetacyjny trwa około 210–220 dni, od końca marca do początku listopada. W okresie wegetacyjnym spada około 280–340 mm opadu[1].
↑ abcdefgNATURA 2000 - STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH dla obszarów specjalnej ochrony (OSO), proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (pOZW), obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (OZW) oraz specjalnych obszarów ochrony (SOO) OBSZAR PLH040017, NAZWA OBSZARU: Sandr Wdy