Serbska Partia Radykalna

Serbska Partia Radykalna (serb. Српска радикална странка / Srpska radikalna stranka – SRS) – nacjonalistyczna, prawicowa partia polityczna w Serbii. Została utworzona w 1991 roku. Jej liderem jest Vojislav Šešelj.

W wyborach parlamentarnych w 2003 zyskała największą liczbę głosów (27,6%), jednak nie zdołała stworzyć gabinetu i musiała przejść do opozycji.

21 stycznia 2007 poparło ją w wyborach 28,59% głosujących. Następna po niej Partia Demokratyczna dostała 22,71% głosów. W 2008 część działaczy skupiona wokół Tomislava Nikolicia odeszła zakładając Serbską Partię Postępową.

W wyniku wyborów z 2016 roku partia uzyskała ponad 8% głosów, co dało jej 22 mandaty w serbskim parlamencie i pozwoliło po 4 latach przerwy ponownie zostać partią parlamentarną^[1].

Wg opracowania z 2008, deklarowany program partii obejmuje^[2]:

• stworzenie Wielkiej Serbii, która, według Šešelja, powinna zjednoczyć terytoria dzisiejszej Serbii (w tym Kosowa), Czarnogóry, serbskich okręgów Bośni, Chorwacji i Macedonii Północnej. Po wyborach parlamentarnych w 2003 r. Przywódca partii Tomislav Nikolić stwierdził, że będzie dążył do utworzenia Wielkiej Serbii tylko poprzez misje dyplomatyczne,
• utworzenie jednoizbowego parlamentu,
• liberalna gospodarka, pełna prywatyzacja własności państwowej (z wyjątkiem telekomunikacji, energii i komunikacji), nienaruszalność własności prywatnej, wolność na rynku i przyciąganie inwestycji zagranicznych,
• w sferze społecznej – zapewnienie świadczeń socjalnych tylko potrzebującym, zastąpienie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych dobrowolnymi i prywatnymi,
• w polityce zagranicznej – partia opowiada się przeciwko wstąpieniu Serbii do NATO z powodu ataku Sojuszu na Jugosławię w 1999 r. Według władz partii członkostwo w NATO zwiększy ubóstwo ludności serbskiej. Serbska Partia Radykalna sprzeciwia się także przystąpieniu Serbii do Unii Europejskiej. Według partii Serbia powinna rozwijać współpracę z Rosją, Indiami, Chinami, Japonią, krajami arabskimi i południowoamerykańskimi.
• ideologicznie potępienie Jugoslawizmu, według partii, stworzenie Jugosławii pociągnęło za sobą ludobójstwo Serbów i komunizm. Jednocześnie partia twierdzi, że państwo powinno aktywnie współpracować z Serbskim Kościołem Prawosławnym.

Wyniki w wyborach parlamentarnych^[3]

Wybory	Poparcie	Zmiana punktów procentowych	Mandaty (Zgromadzenie Narodowe)	Zmiana
1992	22,60%	-	73	-
1993	13,80%	8,8	39	34
1997	28,10%	14,30	82	43
2000	8,50%	19,60	23	59
2003	27,60%	19,10	82	23
2007	28,59%	0,99	81	1
2008	30,10%	1,51	78	3
2012	4,62%	25,48	0	78
2014	2,01%	2,61	0	bz
2016	8,10%	6,09	22	22
2020	2,05%	6,05	0	22