Stanisław Profic

Stanisław Józef Profic

major piechoty
Data i miejsce urodzenia	4 grudnia 1896 Wadowice
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 Charków
Przebieg służby
Lata służby	1914–1925 i 1939–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	3 Pułk Piechoty Legionów 1 Pułk Piechoty Legionów 2 Pułk Piechoty Legionów 73 Pułk Piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Józef Profic (ur. 4 grudnia 1896 w Wadowicach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Syn Kazimierza i Krystyny z domu Luberda urodzony 4 grudnia 1896 w Wadowicach^[1].

Przed wybuchem I wojny światowej był członkiem Drużyn Sokolich. W czasie wojny służył w Legionach w 3 pułku piechoty^[1]. Brał udział w walkach na froncie karpackim w szeregach II Brygady Legionów Polskich. W czerwcu 1915 roku został ranny w walkach pod Rokitną. 25 czerwca 1915 roku został awansowany na chorążego, a 1 lipca 1916 roku na podporucznika Legionów.

Jako oficer byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego reskryptem Rady Regencyjnej z 25 października 1918 roku został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego w randze podporucznika^[2]. W 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 2 pułku piechoty Legionów i 1 pułku piechoty Legionów^[3]. Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku został zweryfikowany do stopnia majora piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku. 15 listopada 1922 roku został przydzielony z Rezerwy Oficerów Sztabowych Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I do Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto I na stanowisko I referenta, pozostając oficerem nadetatowym 73 pułku piechoty^[4]. W czerwcu 1923 został przydzielony do Wojskowej Kontroli Generalnej^[5][3]. Pełnił służbę w Oddziale Kontroli Administracyjnej. Następnie został przydzielony do Korpusu Kontrolerów. Z dniem 30 czerwca 1925 został przeniesiony w stan spoczynku^[6].

W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Wilno Miasto z przydziałem mobilizacyjnym do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr III. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”^[7]. Działał czynnie w organizacjach byłych legionistów oraz w Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny Województwa Wileńskiego. W 1931 roku został wybrany do prezydium federacji^[8].

W czasie mobilizacji w 1939 roku został powołany do służby czynnej. Po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej i przebywał w obozie w Starobielsku^[9]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w bezimiennej, zbiorowej mogile w Piatichatkach^[9], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie^[10]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD pod poz. 4020^[11].

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. 2007-11-09: Pierwszy dzień uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”

5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON^[12] – mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika^[13][14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”^[15][16][17].

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7354^[1]
• Krzyż Niepodległości (24 października 1931)^[18]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)^[19]
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[20]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917.
• Rocznik Oficerski 1923 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 30, 334, 403.
• Rocznik Oficerski 1924 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1924, s. 294, 347.
• Rocznik Oficerski Rezerw - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1934.
• Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
• Profic Stanisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.66-5859 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-03].
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• http://ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl/wpis/6972.