Stefan Maleszewski

Stefan Maleszewski

pułkownik artylerii
Pełne imię i nazwisko	Stefan Włodzimierz Maleszewski
Data i miejsce urodzenia	8 maja 1885 Michniewo
Data śmierci	po 1945
Przebieg służby
Lata służby	1910–1911, 1914–1935, 1939–1945
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	Szkoła Strzelań Artylerii
Stanowiska	komendant szkoły
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Stefan Włodzimierz Maleszewski^[a] (ur. 8 maja 1885 w Michniewie, zm. po 1945) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Urodził się 8 maja 1885 w folwarku Michniewo, w ówczesnym powiecie kalwaryjskim guberni suwalskiej, w rodzinie Władysława i Heleny z Różańskich^[5][6][7][8]. Był bratem Wiktora (1883–1941), prezydenta Wilna, posła na Sejm, podpułkownika lekarza Wojska Polskiego, i Zofii (ur. 1891), działaczki niepodległościowej, odznaczonej Medalem Niepodległości^[9][10][11]. Mając 5 lat wyjechał z rodziną do Rosji. Gimnazjum ukończył w Niżnym Nowogrodzie^[12]. W 1910 skończył studia na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Cesarskiego Uniwersytetu Charkowskiego^[13]. W trakcie studiów należał do Związku Studentów Polaków^[14]. Na przełomie 1910 i 1911 odbył obowiązkową służbę wojskową w rosyjskim 2 dywizjonie artylerii konnej w Suwałkach^[12]. W 1911 został zatrudniony w Gminazjum w Łomży, w charakterze nauczyciela matematyki.

1 sierpnia 1914 został zmobilizowany do armii rosyjskiej^[12]. W czasie I wojny światowej walczył jako chorąży w szeregach 18 dywizjonu moździerzy^[15][16]. 29 września 1917 wstąpił do I Korpusu Polskiego w Rosji i został przydzielony do 2. baterii dywizjonu artylerii konnej^[12]. Za męstwo i waleczność w walce z bolszewikami został odznaczony Amarantową Wstążką^[12]. 30 czerwca 1918, po demobilizacji korpusu, wyjechał do matki w Wilnie (ojciec zmarł w czasie wojny)^[12]. Następnie udał się do Warszawy, a we wrześniu objął posadę nauczyciela matematyki i gimnastyki realnym w Skierniewicach^[12]. 1 listopada 1918 wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej i wziął udział w rozbrajaniu Niemców^[12].

11 listopada 1918 wstąpił do Wojska Polskiego^[12]. Walczył na wojnie z Ukraińcami, a następnie wojnie z bolszewikami^[12]. Początkowo pełni służbę jako młodszy oficer 1. baterii 2 dywizjonu artylerii konnej, a następnie dowódca tejże baterii^[17]. Wyróżnił się 26 czerwca 1920 w walce pod miasteczkiem Barbarów^[12]. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w artylerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej^[18].

25 lutego 1921 objął dowództwo 6 dywizjonu artylerii konnej we Lwowie^{[19][20][21][22]} i sprawował je przez kolejnych sześć lat^[23][24][25]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 50. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[26][27][28]. 16 marca 1927 prezydent RP nadał mu stopień pułkownika z dniem 1 stycznia 1927 i 7. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[29][30]. 10 czerwca 1927 zdał dowództwo dywizjonu i wyjechał do Bydgoszczy, gdzie objął dowództwo 15 pułku artylerii polowej^[20][31][32]. W grudniu 1930 został mianowany komendantem Szkoły Strzelań Artylerii w Toruniu^[33][34]. W czerwcu 1933 został mianowany członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego^[35]. Z dniem 31 sierpnia 1935 został przeniesiony w stan spoczynku^[36]. Po zwolnieniu z wojska zmieszkał w Terespolu Pomorskim, gdzie nabył gospodarstwo rolne o powierzchni 25 ha^[37].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 przebywał w Ośrodku Zapasowym Artylerii Lekkiej nr 8 w Skierniewicach^[38]. 27 września 1939 dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w Oflagach: X A Sandbostel, X C Lubeka i VI B Dössell^[38].

W 1927 ożenił się, miał córkę Helenę (ur. 12 lipca 1928) i syna Andrzeja (ur. 17 grudnia 1931)^[39].

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 3117^[40][41][42]
• Krzyż Niepodległości – 9 listopada 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[9][6][43]
• Krzyż Walecznych dwukrotnie^[44] (po raz pierwszy „w zamian za Amarantową Wstążkę”^[45])
• Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”^[46][47]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[14]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[14]
• Medal Zwycięstwa^[32]
• Order Świętego Stanisława 2 stopnia z mieczami – 28 maja^?/10 czerwca 1915^[16]
• Order Świętego Stanisława 3 stopnia z mieczami i kokardą – 14 marca^?/27 marca 1915^[16]

• Maleszewski Stefan. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.12-783 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-04-06].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Stanisław Chytrzyński: Zarys historji wojennej 2 dywizjonu artylerii konnej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Zygmunt Mianowski: Zarys historji wojennej 6-go dywizjonu artylerii konnej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.