Stolpen

Stolpen
	; Rynek w Stolpen
	Herb
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Saksonia
Powiat	Sächsische Schweiz-Osterzgebirge
Powierzchnia	60,86 km²
Wysokość	274 m n.p.m.
Populacja (2007); • liczba ludności; • gęstość	; 5 872; 31 grudnia 2009 os./km²
Nr kierunkowy	035973
Kod pocztowy	01833
Tablice rejestracyjne	PIR, DW, FTL, SEB
	Położenie na mapie Saksonii Stolpen
	Położenie na mapie Niemiec Stolpen
	51°03′N 14°05′E/51,050000 14,083333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Stolpen (górnołuż. Stołpin, pol. hist. Słupno^[1]) – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Sächsische Schweiz-Osterzgebirge. Leży pomiędzy Budziszynem a Dreznem. Do 31 lipca 2008 miasto leżało w powiecie Sächsische Schweiz.

Historia

Pierwsze informacje o mieście jako o twierdzy granicznej na skrzyżowaniu szlaków handlowych pojawiają się w XII wieku^[2]. W 1218 słowiański właściciel zamku, Moyko, odsprzedał go biskupowi miśnieńskiemu^[3]. Twierdza należała do biskupów miśnieńskich przez przeszło 340 lat^[3]. Ok. 1470 r. z inicjatywy biskupa Dytryka powstały mury miejskie. W 1559 miasto i twierdza przeszły we władanie Elektoratu Saksonii, po czym zamek został przebudowany w stylu renesansowym^[3].

W latach 1697–1763 miasto leżało w granicach unijnego państwa polsko-saskiego. Po udziale w spisku, w 1716 r. decyzją króla Augusta II Mocnego na zamku osadzona została hrabina Cosel. Opis zamku zawarł w powieści Hrabina Cosel Józef Ignacy Kraszewski:

Była to ta twierdza na bazaltowych słupach zbudowana, w któréj niegdyś biskupi Meisseńscy swoich więźniów zamykali; to samo miejsce, które przed laty szczęśliwa Cosel zwiedzała z królem, gdzie z nim razem biesiadowali w zwierzyńcu; ten zamek na którego drodze spotkała starą Mlawę i wróżby piérwsze przyszłego losu...

W 1795 miasto ucierpiało z powodu pożaru. W 1871 zostało częścią Niemiec. W 1994 znacząco poszerzono granice miasta poprzez przyłączenie szeregu okolicznych wsi.

Zabytki

Zamek Stolpen – dominantą przestrzenną zabytkowego miasta jest, pozostający w częściowej ruinie, wybudowany na bazaltowej skale monumentalny zamek (pierwsza wzmianka z 1089)^{[potrzebny przypis]}. W wieży zamku, zwanej wieżą hrabiny Cosel, przez 49 lat mieszkała hrabina Cosel.
Kościół miejski wybudowany w 1490 roku^[4] na wcześniejszych fundamentach romańskich^[4] w stylu pierwotnie gotyckim^[2], odbudowany w stylu barokowym po pożarze z 1723 roku^[5]
Rynek:
- Pocztowy słup dystansowy z 1728 r. ozdobiony herbami Polski i Saksonii, monogramem króla Augusta II Mocnego oraz polską koroną królewską
- Ratusz wzniesiony w 1549 roku^[2]
- Apteka pod Lwem z 1710 roku^[2]
- Kurfürstliches Amthaus (Dom elektorski) wybudowany w 1673 roku^[2]
- Kamienice z XIX w.

Detale na słupie dystansowym z 1728 r.
Zamek Stolpen
Wieża hrabiny Cosel
Kościół miejski

Osoby urodzone w Stolpen

Picander – właściwie Christian Friedrich Henrici ur. 14 stycznia 1700 w Stolpen^[5] – niemiecki poeta i librecista wielu kantat Johanna Sebastiana Bacha napisanych w Lipsku.

Współpraca

Miejscowości partnerskie:

Przypisy

↑ Mapa Polski 1:500 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [1]
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Przewodnik Łużyce, Drezno, Miśnia, Saska Szwajcaria, Góry Żytawskie, Spreewald. s. 59-63.
↑ ^a ^b ^c Zamek Stolpen - Klatka wyuzdanej hrabiny (+18) sekulada.com [online], sekulada.com [dostęp 2017-11-26] (pol.).
↑ ^a ^b Historischer Führer Stätten und Denkmale der Geschichte in den Bezirken Dresden, Cottbus. Leipzig, Jena, Berlin: Urania Verlag, 1988. ISBN 3-332-00234-1.
↑ ^a ^b Zamek Stolpen

Bibliografia

Ben Budar: Przewodnik Łużyce, Drezno, Miśnia, Saska Szwajcaria, Góry Żytawskie, Spreewald. Katowice: Wydawnictwo "Śląsk", 1975, s. 59-63.
Zamek Stolpen. Seria: Monumenty & Ludzie. ISBN 978-3-939609-58-2.

[1] Mapa Polski 1:500 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [1]

[ben-2] Przewodnik Łużyce, Drezno, Miśnia, Saska Szwajcaria, Góry Żytawskie, Spreewald. s. 59-63.

[se-3] Zamek Stolpen - Klatka wyuzdanej hrabiny (+18) sekulada.com [online], sekulada.com [dostęp 2017-11-26] (pol.).

[hist-4] Historischer Führer Stätten und Denkmale der Geschichte in den Bezirken Dresden, Cottbus. Leipzig, Jena, Berlin: Urania Verlag, 1988. ISBN 3-332-00234-1.

[zamek-5] Zamek Stolpen

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]