Strażnica Straży Granicznej w Wojtkowej – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Ukrainą.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 36 komendy odcinka jako 162 strażnica WOP (Wojtkowa)[1] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[2].
Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[b], a strażnica WOP Kwaszenia III kategorii otrzymała numer 161 w skali kraju[6].
Straż Graniczna:
Realizując program rozwoju Straży Granicznej w celu uszczelnienia granicy z Ukrainą, w nowo wybudowanym obiekcie SG w Wojtkowej[7], 11 listopada 1999 odbyło się uroczyste otwarcie Strażnicy Straży Granicznej w Wojtkowej[8]. Natomiast 15 listopada 1999 Strażnica SG w Wojtkowej została włączona do systemu ochrony granicy państwowej w strukturach Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej[9].
W 2002, strażnica miała status strażnicy SG I kategorii[c].
Jako Strażnica SG w Wojtkowej funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 i 24 sierpnia 2005 Ustawą z 22 kwietnia 2005 O zmianie ustawy o Straży Granicznej...[d] została przekształcona jako Placówka Straży Granicznej w Wojtkowej (Placówka SG w Wojtkowej).
↑Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04' z 22.02.1954[5].
↑Zarządzenie Komendanta Głównego Straży Granicznej nr 3 z 11.01.2002.
↑W miejsce dotychczas funkcjonujących strażnic oraz granicznych placówek kontrolnych utworzono placówki Straży Granicznej. Funkcjonariusze i pracownicy pełniący służbę i zatrudnieni w strażnicach oraz granicznych placówkach kontrolnych Straży Granicznej stali się odpowiednio funkcjonariuszami i pracownikami placówek Straży Granicznej (Dz.U. z 2005 r. nr 90, poz. 757).
Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
Piotr Kozłowski: Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej im. płk. Jana Tomasza Gorzechowskiego w Przemyślu. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991–2011. Materiały poseminaryjne – Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
Piotr Kozłowski. Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej w świetle liczb i danych statystycznych (2002–2006), Co na granicy. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/2008, s. 77–106, 2008. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. ISSN1492-2505. (pol.).
Historia Przemyskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1955. Archiwum Straży Granicznej, Przemyśl 1956.
Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954, Archiwum SG, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200.
