|
StrykerStryker – rodzina kołowych wozów opancerzonych będących na wyposażeniu Armii Stanów Zjednoczonych od roku 2002. Konstrukcja bazuje na kanadyjskim transporterze LAV III (pokrewna wersja LAV-25 obecnie używana jest m.in. przez amerykańską piechotę morską).  Historia konstrukcji W październiku 1999 w armii amerykańskiej powstał plan modernizacji wojska. Zakładał on, że wobec obecnych i przyszłych warunków prowadzenia wojny rzeczą decydującą ma być mobilność jednostek. Armia miała być zdolna do przerzucenia brygady w dowolne miejsce na świecie w przeciągu 96 godzin (odpowiednio dywizja – 120 godzin, 5 dywizji – 30 dni)[1]. Powołano więc do życia tzw. brygady lekkie (później nazwane Stryker Brigade Combat Team – Brygada Stryker), które miały zostać wyposażone w odpowiedni pojazd – odpowiednio mobilny i łatwy w transporcie (przy pomocy C-130), a jednocześnie o lepszym opancerzeniu i sile ognia niż pojazdy rodziny HMMWV[2]. Na taki pojazd idealnie nadawały się kołowe wozy opancerzone. Pojazdem na bazie którego miał powstać wóz dla US Army został LAV III. Kontrakt pomiędzy General Dynamics-General Motors Defence Canada a armią amerykańską podpisano w roku 2000. Zakładał on dostarczenie 2131 pojazdów w ciągu 6 lat[3]. Prace nad amerykańską wersją LAV III przyspieszono po atakach terrorystycznych z 11 września i w ten sposób pierwsze pojazdy w wersji transportowej (M1126 Infantry Carrier Vehicle) przyjęto do uzbrojenia w lutym 2002. Oprócz tego opracowano, także wersje specjalistyczne (pojazd rozpoznawczy czy wóz ewakuacji medycznej), a także niszczyciel czołgów (jako substytut dla czołgu). Geneza nazwy „Stryker”Przy wyborze nazwy dla nowego pojazdu zrezygnowano z dotychczasowej praktyki nadawania nazwisk słynnych generałów. Zdecydowano się na nazwę Stryker – na cześć dwóch szeregowców, którzy dostali Medal Honoru: Stuard S. Stryker (bohater II wojny światowej) oraz Robert F. Stryker (bohater wojny wietnamskiej)[4][3]. W wymowie nazwa ta jest podobna do angielskiego słowa „striker” (tj. „ten, który uderza”).  KonstrukcjaPojazd niezależnie od wersji posiada taki sam silnik (Caterpillar C7 o mocy 260 kW (350 KM)) i podwozie. Poszczególne wersje różnią się wyposażeniem, uzbrojeniem i ewentualnie konstrukcją nadwozia pojazdu. Wóz posiada trakcję kołową 8x8. Według założeń technicznych[jakich?] osiąga on prędkość maksymalną ok. 96 km/h (60 mil/h) oraz posiada zasięg maksymalny do ok. 482 km (300 mil).  OpancerzenieKadłub pojazdów typu Stryker wykonany jest z wysokiej jakości płyt stalowych. Zapewniają one ochronę przed ostrzałem pociskami przeciwpancernymi kal. 7,62 mm. Pancerz jest dodatkowo wzmocniony ceramicznymi płytami, który chronią przed pociskami kal. 14,5 mm, a także przed odłamkami z amunicji artyleryjskiej 152 mm. W celu ochrony przed atakiem z ręcznych granatników przeciwpancernych (np. RPG-7) pojazdy można wyposażyć w dodatkowe osłony przed pociskami z głowicą kumulacyjną (tzw. klatki). Latem 2003 pojawiły się problemy z odpornością pancerza ceramicznego na amunicję kal. 14,5 mm. W celu wzmocnienia ochrony producent zaproponował „dopancerzenie” 3 mm stalową blachą. Wzrost wagi związany z zamontowaniem dodatkowego opancerzenia uniemożliwia jednak transport na pokładzie C-130. Ostatecznie problem rozwiązano zmieniając rodzaj i dostawcę pancerza ceramicznego. Podwozie zostało wzmocnione tak, żeby zapewnić ochronę załogi przed minami[3]. UzbrojeniePodstawowym uzbrojeniem większości wersji jest zdalnie sterowany moduł uzbrojenia M153 CROWS II z zamontowanym na nim granatnikiem Mk 19 lub wkm Browning M2. Niektóre wozy są wyposażone w CROWS-J pozwalający na użycie pocisków przeciwpancernych Javelin. Nowsze wersje wozu jak M1296 ICV-D czy M1304 ICVVA1 dysponują systemami wieżowymi z 30 mm armatą automatyczną M813 (pochodna Mk 44S Bushmaster II) w wieży firmy Konsberg (M1296) lub Rafael (M1304). Drugi wóz ma również opcję użycia ppk Javelin. Głównym uzbrojeniem wycofanego już z użycia wozu wsparcia bojowego M1128 MGS była wysokociśnieniowa armata gwintowana M68A2 kal. 105 mm (pochodna brytyjskiej L7). Warianty specjalistyczne mogą dysponować innym uzbrojeniem jak moździerz kalibru 120 mm lub przeciwpancerne pociski kierowane rodziny TOW.   WariantyWarianty na oryginalnej platformie wprowadzone na wyposażenie US Army od 2002 roku:
Warianty wozów Stryker o polepszonej odporności określane jako "dubble V hull", wprowadzona na wyposażenie US Army od 2011 roku:
Warianty wozów Stryer A1 o zwiększonej odporności, mocniejszym napędzie, mocniejszym generatorze prądu oraz dopuszczalnej masie całkowitej wozu podniesionej do ok 28 ton.Dostawy do US Army rozpoczęły się w 2025 roku:
Użycie pojazdu w warunkach bojowych Strykery swój chrzest bojowy odbyły podczas misji stabilizacyjnej w Iraku (od listopada 2003). W lecie 2009 roku pierwsze Strykery skierowano do Afganistanu. W raportach stwierdzono bardzo zadowalającą ochronę pojazdu przed IED. Nawet, jeśli w wyniku działania miny-pułapki pojazd został zniszczony, to często nie było ofiar wśród załogi[6]. Użytkownicy
Zobacz teżPrzypisy
|
