|
Studio Ghibli
Studio Ghibli Inc. (jap. 株式会社スタジオジブリ Kabushiki-gaisha Sutajio Jiburi) – japońskie studio animacyjne założone w czerwcu 1985 roku z siedzibą w dzielnicy Koganei w Tokio[1] przez Hayao Miyazakiego, Isao Takahatę i producenta Toshio Suzukiego po sukcesie pełnometrażowego filmu Nausicaä z Doliny Wiatru, powstałego w 1984. Pierwszym filmem zrealizowanym w ramach studia Ghibli była Laputa – podniebny zamek z 1986 roku[2]. Nazwa Ghibli nawiązuje do arabskiej nazwy sirocco (قبلي, qiblī), oznaczającego wiatr ze wschodu w kierunku Mekki. Zdaniem twórców ten wiatr miał stanowić metaforę zmian, jakie zajdą za ich sprawą w filmie animowanym[3]. HistoriaGhibli zostało założone 15 czerwca 1985 roku[4] przez reżyserów Hayao Miyazakiego i Isao Takahatę oraz producenta Toshio Suzukiego. Przed założeniem studia Miyazaki i Takahata mieli już spore doświadczenie w reżyserii anime. Suzuki pracował natomiast jako redaktor prowadzący magazynu „Animage”, miał decydujący wpływ na stworzenie przez Miyazakiego mangi Nausicaä z Doliny Wiatru. W 1984 roku reżyser stworzył jej adaptację pod tym samym tytułem, która przyniosła mu sławę. Jednak kolejnych jego produkcji zewnętrzni producenci nie chcieli finansować, w związku z czym nastąpiło założenie studia[5]. Głównym autorem dzieł studia Ghibli był Hayao Miyazaki, który po uznanej za arcydzieło Nausice[6] stworzył Laputę – podniebny zamek (1986)[2]. Zapoczątkowała ona serię moralitetów Miyazakiego o odwołaniach religijnych i mitologicznych[7]. Sławę twórca japoński zyskał za sprawą dokonującego wiwisekcji ludzkich postaw Mojego sąsiada Totoro (1988)[8]. Obserwację problemów dojrzewania prezentowała jego Podniebna poczta Kiki (1989)[9], a w Szkarłatnym pilocie Miyazaki naśladował osiągnięcia postmodernizmu filmowego[10]. Najgłośniejsze jego filmy: ukazująca katastrofę cywilizacji Księżniczka Mononoke (1997)[11], hołd dla tradycji japońskiej Spirited Away: W krainie bogów (2003)[12], czy analiza zagubienia tożsamości przez dojrzałą kobietę Ruchomy zamek Hauru (2004)[13], cechowały się wyjątkowym nagromadzeniem emocji. Jedno z najnowszych dzieł autorskich Miyazakiego pod nazwą Ponyo opowiadało o zetknięciu się „normalności” z „innością”[14]. Drugim ważnym reżyserem Ghibli był Isao Takahata, który zadebiutował głośnym animowanym dramatem wojennym Grobowiec świetlików (1988), rewizją sensu poczucia dumy u Japończyków skutkującego wojną ze Stanami Zjednoczonymi i tragicznymi konsekwencjami dla jednostek[15]. Powrót do marzeń jest z kolei sentymentalnym obrazem czasów dzieciństwa, przywiązującym uwagę do ładu panującego w przyrodzie[16]. Kolejny film Takahaty pod nazwą Szopy w natarciu (1994) opowiada o konsekwencjach gwałtownej modernizacji Japonii, stanowi przykład dzieła postmodernistycznego z odwołaniami do jej kultury wizualnej[17]. Z kolei Rodzinka Yamadów (1999) dokonała przekształcenia rozrywkowej mangi w dzieło refleksyjne[18]. Głównym producentem studia jest Toshio Suzuki. Począwszy od Szeptu serca z 1995, Suzuki produkuje większość ich filmów, będąc jednym z najbardziej zaufanych współpracowników Miyazakiego. Do innych reżyserów tworzących dla studia należą mniej znani twórcy, tacy jak: Tomomi Mochizuki (Szum morza, 1993)[19], Yoshifumi Kondō (Szept serca, 1995)[19], Hiroyuki Morita (Narzeczona dla kota, 2002)[19] oraz Gorō Miyazaki (Opowieści z Ziemiomorza, 2006)[20]. Pierwszym filmem produkcji niejapońskiej był Czerwony żółw (2016) w reżyserii Michaëla Dudok de Wita. Filmografia[21]* Nausicaä wymieniana jest jako film Ghibli, chociaż w rzeczywistości powstała i weszła do dystrybucji w roku 1984, a Ghibli zostało formalnie założone w czerwcu 1985. Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Kontrola autorytatywna (studio animacyjne): |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![Studio Ghibli Inc.[1]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Industriegebiet.png/14px-Industriegebiet.png){kind=small}
