Szymon Zabiełło (1750–1824)
Szymon Zabiełło herbu Topór (ur. 14 lutego 1750 w Czerwonym Dworze, zm. 30 sierpnia 1824[1]) – kasztelan miński w latach 1787–1783, generał lejtnant armii Wielkiego Księstwa Litewskiego, członek Sztabu Generalnego Wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1792 roku[2], członek patriotycznej opozycji, poseł na sejm grodzieński, członek konfederacji grodzieńskiej 1793 roku[3], członek Rady Nieustającej, przystąpił do insurekcji kościuszkowskiej na Litwie. Syn Antoniego i Zofii z Niemirowiczów-Szczyttów, córki kasztelana mścisławskiego Józefa. Brat Michała[4] i targowiczanina Józefa. Magnat litewski z okolic Kowna. Ukończył Akademię Wojskową w Lunéville i służył w armii francuskiej. W 1780 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława[5]. W 1787 roku razem z bratem Michałem przeszedł do Wojsk Polskich i od razu (24 czerwca 1788) został brygadierem 1 Brygady Kawalerii Narodowej Wielkiego Księstwa Litewskiego i generałem majorem komenderującym 2 Dywizji Litewskiej. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego w 1788 roku[6]. W 1789 roku został odznaczony Orderem Orła Białego[7]. 30 sierpnia 1790 awansował do stopnia generała lejtnanta. W 1792 walczył z interwencją rosyjską. Stoczył zaciętą, ale przegraną bitwę pod Brześciem. Mimo dzielności osobistej okazał się ignorantem w sztuce dowodzenia na polu walki w warunkach narzuconych przez silniejszego i profesjonalnie dowodzonego nieprzyjaciela. Po kapitulacji króla próbował organizować partyzantkę na tyłach wroga, ale zrezygnował wobec jego przewagi. Poseł wołkowyski na rozbiorowy sejm grodzieński[8]. Należał do patriotycznej opozycji. Później utrzymywał kontakty ze sprzymierzeniem insurekcyjnym w Wilnie, ale był też członkiem wskrzeszonej przez targowiczan Rady Nieustającej. Po wybuchu insurekcji w Wilnie do niej przystąpił i czasowo pełnił funkcję adiutanta generała Jakuba Jasińskiego. Po upadku powstania na Litwie wycofał się z życia publicznego. Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|