|
Tadeusz Cyprian
Tadeusz Cyprian (ur. 21 lutego 1898 w Zabłotowie, zm. 8 sierpnia 1979 w Poznaniu) – polski prawnik, sędzia, profesor prawa karnego, fotografik. MłodośćBył synem Teofila (urzędnika, inspektora uprawy tytoniu) i Ludomiły z Oppenauerów[1]. W 1916 ukończył Gimnazjum Franciszka Józefa we Lwowie. W czasie I wojny światowej służył w Armii Polskiej we Francji. Został mianowany podporucznikiem przez gen. Józefa Hallera. 14 października 1920 został zatwierdzony w stopniu podporucznika wojsk lotniczych[2]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 66. lokatą w korpusie oficerów rezerwy lotnictwa. Posiadał wówczas przydział do 2 pułku lotniczego w Krakowie[3]. W 1934 posiadał przydział do rezerwy 1 pułku lotniczego w Warszawie[4]. W okresie II wojny światowej, jako porucznik lotnictwa, służył w Polskich Siłach Powietrznych, miał numer służbowy RAF P-1168. Walczył we Francji, w Afryce i w Wielkiej Brytanii[5]. Kariera prawniczaAbsolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, który ukończył w 1922 roku. Od 1925 roku sędzia najpierw Sądu Grodzkiego, następnie Sądu Okręgowego w Poznaniu. Jako sędzia zasądzał wiele wyroków skazujących działaczy nielegalnej Komunistycznej Partii Polski[6]. W 1938 roku został mianowany prokuratorem Sądu Najwyższego w Warszawie. Jego rozprawy naukowe ukazywały się w czasopiśmie „Przegląd Policyjny”[7][8]. Okres wojenny zahamował rozwój jego kariery. W 1945 roku został skierowany jako obserwator reprezentujący Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej na procesie w Bergen-Belsen. Następnie Ministerstwo Sprawiedliwości wysłało go na proces norymberski jako członka czteroosobowej polskiej delegacji, której przewodniczył prof. Marian Muszkat. W latach późniejszych pracował jako prokurator Sądu Najwyższego i wykładowca w Centralnej Szkole Prawniczej w Warszawie. Był także kierownikiem katedry prawa karnego na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 1947–1948 prokurator Najwyższego Trybunału Narodowego. Od 1950 profesor Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W 1966 roku uhonorowany nagrodą Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu[9]). Mimo wielu obowiązków zawodowych potrafił połączyć pracę ze swą pasją jaką była fotografika (był prezesem Polskiego Towarzystwa Fotograficznego[10]). Został pochowany na cmentarzu na Junikowie (pole 4-5-2-32)[11].  Kariera fotografika Swą twórczość rozpoczął w 1913 roku zdjęciami krajoznawczymi z Huculszczyzny. W 1920 roku zadebiutował na poznańskiej wystawie „Światłocień” i zaczął pisywać artykuły do magazynów fotograficznych. W styczniu 1928 roku objął redakcję miesięcznika Polski Przegląd Fotograficzny[12]. W 1931 roku został zaproszony i przyjęty w poczet członków Fotoklubu Polskiego[13]. w 1934 roku został seniorem honorowym Polskiego Towarzystwa Fotograficznego[14]. Od 1938 należał do Fotoklubu Warszawskiego zaś w 1938 roku – został wiceprezesem Ogólnopolskiego Związku Towarzystw Fotograficznych. Po wojnie, był jednym z założycieli Związku Fotografików Polskich oraz pełnił funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Fotograficznego. Publikował teksty o polskiej fotografii w angielskim piśmie Photograms of the Year. Był autorem licznych podręczników fotograficznych, z których najbardziej znanym jest Fotografia. Technika i technologia. Poza fotografią artystyczną, zajmował się także fotografią: dokumentalną – (utrwalił chociażby bombardowanie Londynu w czasie drugiej wojny czy zdjęcia z procesu norymberskiego), lotniczą oraz podróżniczą. W 1957 roku otrzymał tytuł Excellence FIAP (EFIAP) oraz w 1965 roku tytuł Honorary Excellence FIAP (HonEFIAP) – tytuły przyznane przez Międzynarodową Federację Sztuki Fotograficznej FIAP[15]. Ordery i odznaczenia
UpamiętnienieW styczniu 1985 w poznańskim Muzeum Rzemiosł Artystycznych prezentowano wystawę Prof. Tadeusz Cyprian – fotografik i teoretyk fotografii[17]. W latach 80. XX w. w poznańskim środowisku fotograficznym została ustanowiona nagroda im. Tadeusza Cypriana[18]. Publikacje
Przypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||
