Tadeusz Swat
Tadeusz Antoni Swat (ur. 16 lutego 1936, zm. 3 maja 2005) – publicysta, historyk, krytyk literacki, działacz społeczny i współpracownik IPN. ŻyciorysUrodził się 16 lutego 1936 w Warszawie, w rodzinie Józefa i Heleny z domu Majewskiej. W 1945 przeniósł się wraz z rodziną do Olsztyna, z którym był następnie związany przez ponad 30 lat. Tutaj ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza. W 1961 rozpoczął studia na filologii polskiej w Studium Nauczycielskim w Olsztynie. Ukończył je w 1963. Trzy lata później podjął naukę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku, w 1978 na wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Gdańskiego za rozprawę na temat Polska pieśń patriotyczna na Warmii w latach 1772–1939 nadano mu stopień doktora nauk humanistycznych. Przez wiele lat pracował w Olsztynie, a następnie w Warszawie Był bramkarzem drużyny piłki ręcznej olsztyńskiego AZS oraz kolejarskiej drużyny piłki nożnej KS „Warmia”. Był przodownikiem turystyki pieszej i górskiej, posiadał „Złotą Honorową Odznakę PTTK”. Zmarł 3 maja 2005 w Kielcach. DziałalnośćW latach 1954–1960 pracował jako dziennikarz w redakcji „Życia Olsztyńskiego”, mutacji „Życia Warszawy”, a następnie w olsztyńskim Oddziale „Słowa Powszechnego” oraz regionalnym dodatku „Słowo na Warmii i Mazurach”, którym kierował w latach 1972–1975. Na początku 1976 objął stanowisko przewodniczącego Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Stowarzyszenia PAX w Płocku. W latach 1977–1978 rozpracowywany w ramach Sprawy Obserwacyjnego Rozpracowania (SOR) „Krzyżak”, które zakończyło się pozyskaniem go przez Służbę Bezpieczeństwa, w latach 1978–1982 tajny współpracownik SB ps. „Szczęsny”[1]. W połowie 1979 władze Stowarzyszenia przeniosły go do Warszawy, tam objął stanowisko kierownika Wydziału Społeczno-Ekonomicznego. l listopada 1985 podjął pracę w Instytucie Wydawniczym PAX. Do końca stycznia 1988 był kierownikiem Redakcji Literatury Pięknej. Podjął również pracę w Fundacji Ochrony Zabytków Stowarzyszenia PAX zostając jej prezesem (zastąpił Stanisława Karolkiewicza w 1992) i dyrektorem (od 1999 do przejścia na emeryturę w roku 2001). Był członkiem wielu towarzystw naukowych i kulturalnych, m.in. Towarzystwa Naukowego im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Polskiego Towarzystwa Etnologii Miasta Warszawy, był prezesem Zarządu Fundacji „Polonia Restituta” w Warszawie. Współpracował z Muzeum Niepodległości w Warszawie. Był autorem listy zamordowanych w katowniach Wronek i Rawicza. Brał czynny udział w budowie pomników na grobach więźniów w Warszawie na Cmentarzu Wojskowym (kwatera „Ł” i „K”) oraz Krzyża-Pomnika na Cmentarzu Bródnowskim. Był autorem wielu artykułów naukowych i prasowych, również krytyczno-literackich w olsztyńskich i ogólnopolskich czasopismach. W „Życiu Olsztyńskim” i „Słowie na Warmii i Mazurach” opublikował kilkadziesiąt artykułów, reportaży, recenzji o książkach poświęconych Warmii i Mazurom. Zamieszczał też artykuły w pismach wydawanych Przez Stowarzyszenie PAX, m.in.: „WTK”, „Kierunki”, „Zorza”. Recenzje i artykuły naukowe zamieszczał także w „Komunikatach Mazursko-Warmińskich” i publikował w „Biuletynie Informacyjnym AK” – miesięczniku Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Współpracował z czasopismami: „Nasza Rota”, „Rocznik Wołomiński” i był członkiem rady redakcji pisma „Niepodległość i Pamięć”. Wybrane publikacje książkowe
Nagrody i odznaczenia
Przypisy
Bibliografia
|