Tell Abu Hafur

Tell Abu Hafur – stanowisko archeologiczne położone w Syrii, w dorzeczu rzeki Chabur, w obrębie tzw. "trójkąta chaburskiego", czyli na terenie Górnej Mezopotamii^[1].

Stanowisko badane było w latach 1988–1990 w ramach międzynarodowego projektu badań ratunkowych Western Hassake Dam Project, zorganizowanego przez Syryjski Departament Starożytności. Badaniami kierowali Maria Krogulska (1988) oraz Piotr Bieliński (1989-1990) pod auspicjami Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego. W ramach tego przedsięwzięcia równolegle prowadzono badania na stanowisku Tell Dżassa, oddalonym o około 2,5 kilometra^[2].

Składa się z dwóch wzgórz – telli, głównego, długiego na 200 metrów i wysokiego na 16 metrów oraz mniejszego i bardziej płaskiego o długości 130 metrów i wysokości 5 metrów (Tell Abu Hufur East)^[2]. Na głównym tellu wyodrębniono dziewięć warstw archeologicznych, najbogatsze pozostałości pochodziły najmłodszej fazy, czyli okresu wczesnodynastycznego – fragment dzielnicy mieszkalnej, gdzie odkryto pozostałości czterech domów z cegły mułowej, ulokowanych wzdłuż brukowanej uliczki. Wśród domów odkryto także siedem grobów^[1]. Mniejszy tell funkcjonował później, zidentyfikowano pozostałości fortyfikacji z okresu Mitanni (II tysiąclecie p.n.e.), a powyżej nich pozostałości datowane na okres Nowoasyryjski^[3]. Ceramika wskazuje, że osadnictwo było kontynuowane w okresach hellenistycznym, partyjsko-rzymskim i wczesnoislamskim^[1].

Do ciekawych znalezisk należy terakotowa figurka, tzw. idol oczny, charakterystyczny dla kultury Uruk. Tego typu idole znajdowane były w różnych częściach Bliskiego Wschodu – Mezopotamii, Syrii, Elamie, najwięcej na stanowisku Tell Brak^[4].

• Bielińska, D., A spectacle idol from Tell Abu Hafur (North Syria) and its possible function, "Études et Travaux (Centre d’Archéologie Méditerranéenne de l’Académie Polonaise des Sciences)", 29, 2016, 33–41.
• Bieliński P., The third season of excavations in Northeastern Syria – 1990, „Polish Archaeology in the Mediterranean”, 2, 1991, s. 94–101.
• Bieliński P., Polish excavations in Northeast Syria 1988–1989., „Polish Archaeology in the Mediterranean”, 1, 1990, s. 17–25.

• Tell Abu Hufur