Ulica Walecznych położona jest prostopadle do Wisły. Zaczyna się blisko Wału Miedzeszyńskiego, a kończy tuż przy Kanale Wystawowym, krzyżując się po drodze z Francuską, Saską, Międzynarodową i wieloma mniejszymi uliczkami. Na odcinku od Saskiej do Międzynarodowej jest jednokierunkowa. Nie przebiegają przez nią trasy komunikacji miejskiej ani drogi dla rowerów.
Historia
Ulica Walecznych częściowo znajduje się w najstarszej części Saskiej Kępy. Jej nazwa została nadana uchwałą Rady Miejskiej Warszawy z dnia 27 września 1926[1]. Na odcinku między Wałem Miedzeszyńskim a ul. Saską znaczna część zabudowy powstała w latach 30. XX wieku. Drewniany dom stojący pod nr 37 jest pamiątką z czasów osadnictwa olęderskiego. Po zakończeniu okupacji niemieckiejBiuro Odbudowy Stolicy zdecydowało się na utrzymanie dotychczasowego charakteru ulicy w zakresie jej roli komunikacyjnej[2].
Po II wojnie światowej przy ul. Walecznych swoje mieszkania i pracownie mieli tacy artyści jak: malarz Jan Cybis, fotografik Leonard Sempoliński i jego syn, malarz Jacek Sempoliński. Także przy ul. Walecznych swoje miejsce znalazła kolekcja mebli, broni, malarstwa i rzemiosła artystycznego Tadeusza Wierzejskiego[3]. Architektura i historia ulicy wykorzystywane są obecnie przez instytucje publiczne i firmy prywatne np. przy organizacji gier miejskich[4] i spacerów z przewodnikiem.
Obiekty
Walecznych 4/6Walecznych 12Walecznych 37
dom przy ul. Walecznych 3 – dom wielorodzinny (własność rodziny Klimaszewskich) z 1935–1936, zaprojektowany przez Stanisława Barylskiego[5]. Wyróżnia go charakterystyczny balkon narożny[6].
dom przy ul. Walecznych 7 – dom, w którym istniała jedna z pierwszych na Saskiej Kępie placówek kulturalnych – szkoła prowadzona pod nazwą Kursy malarstwa i rysunku prof. Bolesława Kuźmińskiego[3].
dom przy ul. Walecznych 9 – dom wielorodzinny z 1935 zaprojektowany przez Stanisława Barylskiego[5].
dom przy ul. Walecznych 11 – czynszowa willa miejska z ok. 1936, zaprojektowana przez Bolesława Szmidta i Remigiusza Ostoję Chodkowskiego. Budynek posiada liczne elementy charakterystyczne dla funkcjonalizmu, jak np. charakterystycznie przeszkloną klatkę schodową, czy też balustrady z siatki i rurek. Z kolei z monumentalizmu zaczerpnięto projektując wysoki parter i symetryczną kompozycję. Również do tego stylu nawiązuje imitowany rysunek kamiennych płyt. Po obu stronach domu nadwieszone zostały tarasy[9]. Budynek wpisany do rejestru zabytków[10].
dom przy ul. Walecznych 12 – dom Krzymuskich z 1935–1937, zaprojektowany przez Helenę i Szymona Syrkusów. Podłużny budynek ustawiony został w linii północ-południe, co pozwoliło stworzyć mieszkaniom optymalne warunki oświetleniowe. Parter jest niski i lekko cofnięty. Wyłożony został klinkierowymi płytami, podobnie jak w przypadku willi Kiltynowicza przy ul. Katowickiej 26[a]. Podtrzymywana przez słupy elewacja pokryta jest oknami. Ostatnie piętro jest lekko cofnięte, co pozwoliło na utworzenie długiego tarasu[11].
dom przy ul. Walecznych 27 – dom, w którym w latach 1945–1988 mieszkał i pracował artysta fotografik Leonard Sempoliński[14].
dom przy ul. Walecznych 28 – dom, w którym w latach 1945–1957 mieszkał i pracował artysta malarz Jan Cybis[15]. Po 1984 w budynku mieściła się galeria Saska Kępa prowadzona przez rzeźbiarkę Grażynę Roman, gdzie powierzchnia wystawowa dostępna była dla artystów, którzy poddawani byli szykanom[16].
dom przy ul. Walecznych 34 oraz Walecznych 36 – dom wielorodzinny z 1936 zaprojektowany przez Maksymiliana Goldberga i Hipolita Rutkowskiego[5]. Od frontu wyróżnia go ciąg loggi przez co przypominać może nadmorski ośrodek wypoczynkowy, zwłaszcza, że bulaje i długie tarasy nadają mu cechy stylu okrętowego (ang. streamline). Ustawione pod skosem okna poprawiają dostęp światła, a ich zygzakowate ustawienie wpisuje się w tendencje z lat 30. XX wieku[18]. Do wyglądu tego budynku nawiązuje dom sąsiedni (ul. Francuska 28), na elewacji którego znajdują się zygzakowate wykusze[19].
dom przy ul. Walecznych 36A – dom wielorodzinny z 1936 zaprojektowany przez Henryka Oderfelda[5]. Kształt budynku (zbudowanego na planie trapezu) jest przykładem dopasowania projektu do działki. Charakterystycznymi elementami domu są także otwory okienne, zaokrąglone naroże i taras od strony ogrodu[20].
dom przy ul. Walecznych 37 – drewniany dom z ok. 1880, wpisany do rejestru zabytków[10]. Został wzniesiony na tzw. terpie[21]. Początkowo własność rodziny Przybytkowskich, następnie Szenków. Zwyczajowo zwany jest najstarszym domem na Saskiej Kępie, choć przeprowadzony w latach 70. remont był de facto rekonstrukcją budynku[22]. Dom jest swego rodzaju pamiątką z czasów olęderskich, a jego charakterystyczne ustawienie jest świadectwem wybudowania przed momentem wytyczenia ulic[23].
dom przy ul. Walecznych 38 – dom wielorodzinny z ok. 1938 zaprojektowany przez Henryka Szlagórskiego[5], wyróżniający się daszkiem nad drzwiami wejściowymi[20].
gmach przy ul. Walecznych 59 – siedziba Praskiego Centrum Dziecka i Rodziny im. Aliny Margolis-Edelman (Fundacja Dzieci Niczyje)[24].
.JPG)
