Viscaria alpina – gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych, w piśmiennictwie ogrodniczym znany pod nazwą firletka alpejska[4][5]. Występuje dziko w górach Europy oraz w północno-wschodniej części Ameryki Północnej[6]. Roślina uprawiana jest jako ozdobna. W Skandynawii wykorzystywana jest jako indykator złóż miedzi i niklu[7].
Zebrane w gęste nibygłówki, płatki powcinane, różowopurpurowe, rzadko białe. Kwitnie na przełomie kwietnia i maja.
Systematyka
Gatunek jest jednym z trzech z rodzaju smółka, który bywał często włączany do rodzaju firletkaLychnis, który od końca XX wieku włączany jest z kolei do rodzaju lepnicaSilene[8]. W efekcie popularnym w XX wieku synonimem tego gatunku była nazwa Lychnis alpina i w konsekwencji nazwa zwyczajowa – firletka alpejska. Ze względu na szerokie ujmowanie rodzaju lepnica stosowane były też nazwy zaliczające gatunek do rodzaju lepnica, np. Silene suecica (Lodd. et al.) Greuter & Burdet Willdenowia 12:190. 1982[6]. Analizy filogenetyczne oparte na badaniach molekularnych, ale też morfologicznych, potwierdziły odrębność rodzaju smółka Viscaria i przynależność doń tego gatunku[8].
Uprawa
Nadaje się na rabaty i do ogródków skalnych. Roślina jest całkowicie odporna na mróz i łatwa w uprawie. Preferuje słoneczne stanowisko, w półcieniu rośnie wyższa i bardziej rzadka. Podłoże powinno być kwaśne, próchniczno-gliniaste i zdrenowane żwirem (nie lubi dużej wilgoci w glebie). Rozmnaża się ją przez wysiew nasion wczesną wiosną. Po przekwitnięciu kwiaty należy usuwać.
Przypisy
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
↑ abViscaria alpina (L.) G.Don. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-04-23].
↑Eugeniusz Radziul: Skalniaki. Warszawa: PWRiL, 2007. ISBN 978-83-09-01013-5. Brak numerów stron w książce
↑GeoffreyG.BurnieGeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC271991134.
Eugeniusz Radziul: Skalniaki. Warszawa: PWRiL, 2007. ISBN 978-83-09-01013-5. Brak numerów stron w książce
GeoffreyG.BurnieGeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC271991134.