Władysław Romańczyk
Władysław Romańczyk, ps. „Czarny”, „Kula”, „Rosa”, „Wir” (ur. 2 stycznia 1898 w Pakoszówce, zm. 26 maja 1982 w Warszawie) – oficer służby stałej piechoty Wojska Polskiego, wykładowca, podczas II wojny światowej major w SZP/ZWZ/AK, komendant Obwodu ZWZ Sanok i Obwodu AK Rawa Mazowiecka. ŻyciorysSyn Jana (rolnik w Pakoszówce[1]) i Marii Tymczyszyn. 6 września 1919 zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku[2][3]. Był uczestnikiem działań niepodległościowych w latach 1916–1918. W listopadzie 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. Podczas wojny polsko-ukraińskiej (1918–1919) był operatorem ckm w pociągu pancernym „Gromobój”. Następnie w szeregach 26 pułku piechoty brał udział w polsko-bolszewickiej (1919–1920). Z 26 pułku piechoty został skierowany do Wielkopolskiej Szkoły Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy. Dekretem z 16 lutego 1921 został awansowany na stopień podporucznika piechoty[4]. Został zweryfikowany w tym stopniu ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[5]. Został awansowany do stopnia porucznika piechoty w korpusie oficerów piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1920[5] i lokatą 43. Z dniem 7 stycznia 1925 został odkomenderowany na IX-ty 5 miesięczny kurs doszkolenia dla młodszych oficerów piechoty w Chełmnie. Po ukończeniu kursu w czerwcu 1926 powrócił do macierzystego pułku[6]. W 1931 został przeniesiony z 26 pułku piechoty do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie[7], gdzie w okresie 1931–1934 pełnił funkcję instruktora w 2 kompanii ckm[5], a od 1934 do 1935 był instruktorem w 1 kompanii ckm. 27 czerwca 1935 został mianowany na stopień kapitana ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 1. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8]. W tym samym roku został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej na stanowisko instruktora i wykładowcy. W marcu 1939 pełnił służbę w Szkole Uzbrojenia w Warszawie na stanowisku wykładowcy kompanii szkolnej rusznikarzy[9]. Wówczas, w tym samym stopniu i starszeństwie, zajmował 6. lokatę w korpusie oficerów uzbrojenia[10]. We wrześniu 1939 jako szef uzbrojenia 33 Dywizji Piechoty, która zmobilizowała się w Grodnie pod dowództwem płk. Zielińskiego po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej walczył z Niemcami od 1 do 27 września 1939 w rejonie: Ostrołęka-Łomża, Węgrów, Biała Podlaska, Chełm, Kraśnik. Uniknął niewoli i po zakończeniu działań wojennych przebywał na Podkarpaciu. Był czynny w konspiracji SZP/ZWZ/AK. Początkowo od listopada do grudnia 1939 był dowódcą powiatowym SZP w Sanoku, potem od grudnia 1939 do przełomu stycznia i lutego 1940 był komendantem Obwodu ZWZ Sanok[11][12], którego struktury organizował od podstaw[13][14] (w jego sztabie był m.in. Tadeusz Wojtowicz). W obliczu zagrożenia dekonspiracją w 1940 został przeniesiony na inny teren[15][16][17]. W okresie maja 1944 do października 1944 pełnił funkcję komendanta Obwodu AK Rawa Mazowiecka w Okręgu AK Łódź[18][19]. Został awansowany rozkazem KG AK nr L. 400/BP z 25 lipca 1944 do stopnia majora służby stałej ze starszeństwem z dniem 3 maja 1944. W okresie akcji „Burza” latem 1944 dowodził siłami AK obwodu. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie (kwatera W-XV-2-8-1)[20]. Ordery i odznaczenia
Przypisy
Bibliografia
|