Władysław Julian Sygnarski[1] urodził się 7 stycznia 1864 w Tarnowie[2][3][4]. Był synem Franciszka i Bronisławy z domu Lipińskiej[4][5].
W Tarnowie w 1879 ukończył szkołę wydziałową, a następnie kształcił się w seminarium nauczycielskim, w którym od 1879 do 1883 ukończył trzy kursy, a w czerwcu 1883 zdał egzamin dojrzałości[2]. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej został nauczycielem i 1 września 1885 rozpoczął pracę w szkolnictwie[3][6]. W lutym 1889 uzyskał patent kwalifikacyjny do szkół ludowych z pospolitych z językiem wykładowym polskim[2]. Wówczas uzyskał tzw. świadectwo uzdolnienia do uczenia języka niemieckiego, zastępowania nauczyciela religii swego wyznania (rzymskokatolickiego) oraz śpiewu i gimnastyki[2]. Posiadał egzamin kwalifikacyjny jako podstawę wykonywania zawodu[2]. Na przełomie XIX/XX wieku odbywał kursy specjalistyczne, np. kurs zręczności w Krakowie (1891), kurs przemysłowy (1914), kursy gier i gimnastyki we Lwowie (1892, 1893), inne kursy w 1909, kurs przemysłowy (1914), kurs wydziałowy (1915)[2].
Od 1 września 1885 pracował jako nauczyciel młodszy w 1-klasowej szkole w Medyce[2]. Następnie od 1 września do 31 grudnia 1886 był nauczycielem samoistnym w 1-klasowej szkole mieszanej w Jureczkowej[2]. Później był zatrudniony na stanowisku nauczyciela starszego od stycznia 1887 do 15 lutego 1889 w 4-klasowej szkole męskiej w Dobromilu, a od 15 lutego 1889 do 31 sierpnia 1890 w 4-klasowej szkole męskiej w Brzozowie[2].
Następnie został przeniesiony do Sanoka, gdzie jako nauczyciel samoistny najpierw pracował od 1 września 1890 do 31 sierpnia 1891 w 1-klasowej szkole mieszanej w Posadzie Sanockiej, a 1 września 1891 w 1-klasowej szkole mieszanej w Posadzie Olchowskiej[2]. Tam od 1 kwietnia 1892 był stałym nauczycielem, od 1 kwietnia 1907 stałym kierownikiem dwuklasowej szkoły (mianowany w grudniu 1906[7]), a od 1 grudnia 1912 stałym kierownikiem czteroklasowej szkoły mieszanej z planem nauk szkół typu miejskiego[8], od około 1913 imieniem Tadeusza Kościuszki[9][2]. Początkowo placówka miała charakter cztero-[10], potem pięcioklasowy[11] (placówka nazywała się także: Szkoła Powszechna im. Tadeusza Kościuszki w Posadzie Olchowskiej, Szkoła Wydziałowa Męska im. Tadeusza Kościuszki, później powstała Szkoła Podstawowa nr 3 im. Tadeusza Kościuszki)[12]. W Sanoku Władysław Sygnarski był ponadto nauczycielem kaligrafii i rysunków oraz członkiem wydziału, później również kierownikiem w Szkole Przemysłowej Dokształcającej (Uzupełniającej), założonej w 1893 dla młodzieży i pracowników sanockiej Fabryki Wagonów i Maszyn, funkcjonującej w gmachu szkoły przy ulicy Adama Mickiewicza w Sanoku[13]. W 1914 szkoła zakończyła 21. rok istnienia[14]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pozostawał nauczycielem w szkole w Posadzie Olchowskiej w pierwszych latach 20.[3]. Był również nauczycielem śpiewu w C. K. Gimnazjum w Sanoku[15]. W tej szkole w 1890 zorganizował i prowadził chór[16]. Był także członkiem chóru pozaszkolnego[17].
Nagrobek Władysława Sygnarskiego
Udzielał się społecznie. Był członkiem i działaczem sanockiego gniazdaPolskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1890, 1891, 1893, 1894, 1906, 1912, 1920–1924)[18][19], działał we władzach wydziału, pełniąc funkcje członka wydziału (1892[20], 1896[21], 1899[22]), gospodarza[22], naczelnika (1899[22], 1902, 1903[23]), członka sądu honorowego (1907)[24], zastępcy naczelnika (1904[25], 1909[26], 1913)[27]. 23 sierpnia 1893 uczestniczył we Lwowie w kursie dla kierowników gimnastyki gniazd sokolich[28]. Prowadził zajęcia z ćwiczeń w sanockim gnieździe (prócz niego także Marian Szajna)[29]. 28 czerwca 1913 został wybrany zastępcą przewodniczącej wydziału sanockiego oddziału Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego[30], podczas zebrania 25 stycznia 1914 był prezesem tego oddziału PTP[31].
Był działaczem w Posadzie Sanockiej, gdzie m.in. założył Kasę Stefczyka, kółko rolnicze, sklep spółdzielczy[6]. 25 marca 1895 został wydziałowym Towarzystwa Muzyki Ochotniczej w Sanoku[32]. 20 stycznia 1897 został wybrany członkiem wydziału Kółka Dramatyczno-Muzycznego w Sanoku[33]. Został kierownikiem czytelni założonej tam przez Krakowskie Towarzystwa Oświaty Ludowej, otwartej 21 grudnia 1890, a zainicjowanej przez dr. Karola Zaleskiego[34]. Na początku XX wieku został zastępcą naczelnika rady zawiadowczej Związku Okręgowego nr V w Sanoku Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych w Królestwie Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim[35]. Został członkiem komitetu organizującego Krajowy Zjazd Strażacki w Sanoku zorganizowany w lipcu 1904[36]. Był pszczelarzem. W październiku 1904 otrzymał srebrny medal na wystawie pszczelniczo-ogrodniczej w Krakowie w dziale pszczelarstwa za wina owocowe[37]. Pełnił funkcję zastępcy członka wydziału i członka komisji rewizyjnej w sanockim Towarzystwie Pszczelniczo-Ogrodniczym[38]. Został członkiem zarządu założonego 24 kwietnia 1904 oddziału Towarzystwa Pomocy Przemysłowej w Sanoku[39]. Pełnił mandat radnego rady gminy Posada Olchowska[40], w 1910 został ponownie wybrany do rady[41].
Jego pierwszą żoną została Pelagia z domu Dubas[1][4]. Ich dziećmi byli (według Edwarda Zająca pięciu synów i dwie córki)[6]: Mieczysław (1889–1979, najstarszy syn, także nauczyciel oraz popularyzator języka esperanto), Maria Elżbieta (ur. 1891)[4], Tadeusz Adam (1893–1963[42][43][a]), Stanisława (ur., zm. 1895)[44][45], Kazimierz Romuald (ur. 1897)[5][46][47], Bolesław Władysław (1899–1959[1], zamieszkujący w domu przy ul. Niecałej 2 w Sanoku)[48], Zofia Maria (ur. 1901), Zygmunt Karol Gracjan (ur. 1907)[1]. Trzej synowie kształcili się w sanockim gimnazjum[49]. Około 1914 w szkole kierowanej przez Władysława Sygnarskiego pracowała jako nauczycielka Elżbieta Sygnarska z domu Pijanowska[9].
Władysław Sygnarski do końca życia był żonaty z Józefą z domu Radwańską, z którą przeżył 9 lat w małżeństwie[50]. Zmarł 9 maja 1925 w Posadzie Olchowskiej[50][51]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku 11 maja 1925 po pogrzebie pod przewodnictwem ks. Franciszka Witeszczaka[50]. Jego nagrobek został zwieńczony rzeźbą sokoła[52].
↑ abcdKsięga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 288 (poz. 233).
↑ abKsięga chrztów 1892–1898. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 167 (poz. 36).
↑ abcEdward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Część druga. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2000, s. 94. ISBN 83-909787-0-9.
↑Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy c. k. Rady szkolnej krajowej w Galicyi”, s. 577, Nr 28 z 29 grudnia 1906.
↑Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 849.
↑ abSzematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 860f.
↑Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 142, 144, 146, 149, 152, 155. ISBN 978-83-939031-1-5.
↑Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 1039. •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 1417. •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 1439. •Związek Okręgowy Ochotniczych Straży Pożarnych w Sanoku (1898–1921). W: Stanisław Dydek: Ludzie spod znaku św. Floriana. Zarys dziejów ochrony przeciwpożarowej ziemi brzozowskiej na tle Podkarpacia i kraju 1865–2001. Stara Wieś – Brzozów: 2001, s. 58. ISBN 83-7300-104-2.
↑Paweł Nestorowicz: Boża rola. Przyczynek do historii cmentarzy sanockich w 110-tą rocznicę konsekracji cmentarza przy ul. Rymanowskiej. Sanok: 2005, s. 52.
Zobacz też
Stanisław Budweil – inny działacz sokoli w Sanoku, którego nagrobek także stanowi rzeźba sokoła
.jpg)
.jpg)
