Włodzimierz Dworzaczek
Włodzimierz Dworzaczek (ur. 15 października?/28 października 1905[1] w Mińsku[2], zm. 23 września 1988 w Poznaniu) – polski historyk, heraldyk, genealog, profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. ŻyciorysW obliczu ofensywy bolszewickiej 1920 przerwał naukę w gimnazjum i opuścił Mińsk z rodziną, przenosząc się do Łodzi, a następnie do Poznania, gdzie w 1925 zdał egzamin maturalny w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego[2][3]. Studiował nauki historyczne w Poznaniu, w 1932 obronił przygotowaną pod kierunkiem Adama Skałkowskiego rozprawę doktorską o życiu i działalności Ksawerego Działyńskiego[4]. W 1928 przejął materiały heraldyczne zmarłego Artura Reiskiego i kontynuował jego (oraz wcześniej Adama Bonieckiego) prace nad Herbarzem polskim; opracował tom XVII dzieła, ale nie zdążył go opublikować – w 1944 rękopis wraz z archiwum Bonieckiego i Reiskiego spłonął w Bibliotece Krasińskich w czasie powstania warszawskiego. Dworzaczek stracił wówczas również jedyny egzemplarz przygotowanej do druku pracy doktorskiej[5]. Podczas okupacji niemieckiej wiosną i latem 1943 prowadził badania w warszawskim Archiwum Głównym Akt Dawnych[6]. Od 1945 pracował na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, początkowo bezpłatnie, ale już od 1946 jako młodszy asystent seminarium historycznego i w kilka miesięcy później adiunkt[4]. W 1947 habilitował się, ale ze względów politycznych habilitacja nie została zatwierdzona przez władze centralne. W 1955 otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej[7]. Od 1955 zajmował stanowisko docenta, od 1957 profesora nadzwyczajnego, a od 1968 profesora zwyczajnego. W latach 1958–1975 kierował Zakładem Historii Kultury Polskiej (do 1969 Katedra). W 1959 roku wydał pierwszy w literaturze polskiej podręcznik Genealogia, do którego dołączył 183 tablice genealogiczne polskich rodów monarszych i państw ościennych oraz polskich rodów możnowładczych. Był jednym z redaktorów edycji Liber chamorum Waleriana Nekandy Trepki (1963). Pracował nad nowoczesnym herbarzem Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów wielkiej własności w Wielkopolsce. Nie zdołał go ukończyć, ale pozostawił ponad 200 tysięcy rejestrów źródłowych, które znajdują się w Bibliotece Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk i zostały wydane w formie elektronicznej jako Teki Dworzaczka[8]. Dnia 30 września 1975 profesor Dworzaczek przeszedł na emeryturę. W 70-lecie urodzin otrzymał tytuł Zasłużonego Nauczyciela PRL. Został pochowany na cmentarzu Miłostowo w Poznaniu[9] (pole 44, kwatera 2, rząd 12, grób 19). Jego żoną była Jolanta Dworzaczkowa, znawczyni dziejów reformacji i kontrreformacji, specjalistka od braci czeskich. Upamiętnienie15 października 2007 w Archiwum Państwowym w Poznaniu odsłonięta została tablica pamiątkowa w hołdzie Włodzimierzowi Dworzaczkowi oraz zorganizowana została poświęcona jego osobie wystawa. Pobliski skwer nazwano jego imieniem w 2014. Wybrane publikacje
Przypisy
Bibliografia
|