Więzienie ratuszowe w Krakowie

Więzienie ratuszowe

Od lewej: Ratusz oraz przylegający ogrodzony dziedziniec z kabatami, za nim Wieża Ratuszowa
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Adres	Rynek Główny 1, 30-001
Data powstania	1547

Więzienie ratuszowe – dawne więzienie znajdujące się w krakowskim ratuszu na Rynku Głównym. Więzienie składało się z dwóch części – kabat oraz kazamatów.

Kabaty (tzw. dłużnica miejska) zbudowano w 1547 roku (w miejscu średniowiecznych kabat). Zlokalizowane były od południowej strony wieży ratuszowej. Dłużnica ta służyła jako więzienie miejskie dla pomniejszych przestępców (lekkie przewinienia) i dłużników (stąd oficjalna nazwa). Do kabat prowadził ostrołukowy portal wjazdowy. Dziedziniec między kabatami i ratuszem służył jako miejsce straceń (tzw. dziedziniec straceń).

Kazamaty zlokalizowane były w podziemiach krakowskiego ratusza. Lochy te służyły jako ciężkie więzienie (Więzienie „Dorotka”). Urządzono tutaj sale przesłuchań sądowych oraz sale tortur tzw. tortornię. Zachowane narzędzia kaźni wyeksponowano w Domu Jana Matejki przy ul. Floriańskiej. W więzieniu ratuszowym znajdowała się również siedziba krakowskiego kata, który przy pomocy ceklarzy zdobywał zeznania.

• Piwnica miejska w Krakowie
• Ratusz w Krakowie
• Wieża ratuszowa w Krakowie
• Podziemia Rynku - Trasa Turystyczna Muzeum Historycznego Miasta Krakowa

• W. Komorowski, Ratusz krakowski [w:] Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2000, s. 836-837.
• W. Komorowski, A. Sudacka: Rynek Główny w Krakowie. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008. ISBN 978-83-04-04992-5. Brak numerów stron w książce
• Marta Marek, Zastosowanie techniki cyfrowej 3D do rekonstrukcji historycznej zabudowy Krakowa [w:] Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa "Krzysztofory" nr 26, Kraków 2008
• Rafał Męcikiewicz (blog): Architektura: Kraków – Ratusz i wieża ratuszowa na Rynku Głównym. majtra.blogspot.com. [dostęp 2011-02-27].
• Barbara Chęcińcka (redakcja portalu): O klasztorze przy nim..... JakiKazimierz.com. [dostęp 2011-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-24)].