Wieża kościoła łaski w Kożuchowie

Wieża kościoła Łaski
	ruiny
	; widok ogólny
Państwo	Polska
Miejscowość	Kożuchów; pl. Ewangelicki
Wyznanie	ewangelckie
Kościół
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1709
Data zakończenia budowy	1710; 1826 (wieża)
Data zniszczenia; • przez	1972; wysadzenie
Poprzednie wyznanie	protestantyzm
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła, pierwotnie szachulec
Wieża kościelna; • liczba wież	; 1
	Położenie na mapie Kożuchowa Wieża kościoła Łaski
	Położenie na mapie Polski Wieża kościoła Łaski
	Położenie na mapie województwa lubuskiego Wieża kościoła Łaski
	Położenie na mapie powiatu nowosolskiego Wieża kościoła Łaski
	Położenie na mapie gminy Kożuchów Wieża kościoła Łaski
	51°44′35,1″N 15°35′35,7″E/51,743083 15,593250
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wieża kościoła łaski – pozostałość ewangelickiego kościoła łaski w Kożuchowie, w województwie lubuskim.

Historia

Wieża była pierwotnie częścią świątyni wzniesionej w latach 1709–1710 jako budowla szachulcowa, na mocy tzw. „recesu egzekucyjnego” (niem. rezess exekution, cz. exekučni reces), ogłoszonego 27 stycznia 1709^[1] będącego rozszerzeniem ugody altransztadzkiej (1707) między luterańskim królem Szwecji Karolem XII a katolickim cesarzem Józefem I Habsburgiem^[a]. Świątynia została wzniesiona poza murami miejskimi. Sama wieża (łudząco podobna do wieży kościoła Matki Boskiej Częstochowskiej w Zielonej Górze) została zbudowana w 1826 roku, a w ciągu kolejnych 33 lat świątynia została przemurowana.

Do końca II wojny światowej budowla służyła dla celów religijnych. Po wysiedleniu ludności niemieckiej jeszcze krótko służył protestantom. Następnie został przekazany parafii prawosławnej. W związku z wykorzystywaniem przez nią tylko zakrystii, w budynku głównym został urządzony magazyn zbożowy, a później magazyn pobliskich zakładów A-20. Nieużytkowana świątynia popadła w ruinę. Uratowano tylko strop (przeniesiony do kościoła Matki Bożej Królowej Polski w Świdnicy i kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Zielonej Górze) oraz organy, ołtarz, ambonę i ławy (przeniesione do kościoła Bożego Ciała w Głogowie). W 1972 r. kościół został najpierw wysadzony, a następnie rozebrany w 1973 r. Z dawnej świątyni zachowała się tylko wieża, a plac wokół niej pozostał niezagospodarowany^[2].

↑ Ugoda altransztadzka nakazywała zwrot protestantom 121 świątyń, zezwalała na wybudowanie kolejnych sześciu kościołów łaski oraz zapewniała ewangelikom wolność wyznawania wiary.

AdamA. Górski AdamA., TomaszT. Andrzejewski TomaszT. (red.), Kościół Łaski w Kożuchowie: materiały z sesji naukowej Obraz religijny ziem województwa lubuskiego w XVI-XVII wieku, Kożuchów: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kożuchowskiej, 2009, ISBN 978-83-927284-3-6, OCLC 751162679 [dostęp 2020-12-13] (pol.).