Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Willa Kryształ w Krakowie

Willa Kryształ
Zabytek: nr rej. Gminna ewidencja zabytków – Kraków[1].
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Lwowska 30

Typ budynku

willa

Styl architektoniczny

historyzm, neobarok

Architekt

Stanisław Serkowski

Rozpoczęcie budowy

1889

Ukończenie budowy

1891

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Willa Kryształ”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Willa Kryształ”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Willa Kryształ”
Ziemia50°02′39,0″N 19°57′30,6″E/50,044167 19,958500

Willa Kryształ (także Pałacyk Kryształ) – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy XIII Podgórze przy ulicy Lwowskiej 30, w Podgórzu.

Historia

Budynek wzniesiono w latach 1889–1891 według projektu Stanisława Serkowskiego na zamówienie Jakuba i Teresy Geislerów[2]. Wykonawcą wilii był majster Ludwik Struzik[2]. 5 lat później dobudowano narożnik północno-zachodni i bramę wjazdową zaprojektowane przez Beniamina Torbego[2]. Nieruchomość w 1916 roku zakupiła firma „Kryształ”, którą założyli warszawscy cukiernicy – Antoni i Witold Sobolewscy[2]. Według innego źródła już w 1914 roku Witold Sobolewski zarejestrował w tym miejscu spółkę pod nazwą: „Kryształ” - Polska Fabryka Cukrów i Czekolady wyrabianych systemem Witolda Sobolewskiego Spółka z o.o., która od 1923 roku zmieniła nazwę na: Parowa Fabryka Cukrów i Czekolady „Kryształ” Spółka z o.o.[3].
Nazwa wilii, kojarząca się z nazwą fabryki słodyczy mieszczącej się za pałacykiem (zachowane budynki)[4] jest związana głównie z jej znakiem firmowym – soból (od nazwiska Sobolewskich) trzymający w łapkach kryształek cukru[2]. W 1922 roku przeprowadzono przebudowę nieruchomości i dobudowano oficynę[2].

Opis

Pałacyk w stylu historyzmu z elementami neobaroku charakteryzuje się bogatą dekoracją architektoniczną[4]. Najbardziej dekoracyjna jest kondygnacja pierwszego piętra, gdzie zastosowano kamienne obramienia okien oraz putta. Na dachu po bokach znajdują się dwa hełmy, u podstawy których widnieje data – 1891. Po lewej stronie wybudowano bramę wjazdową z kratą, po prawej oficynę z tarasem na daszku, z kutą balustradą, niższą niż reszta budynku.
Kamienica miała bogaty wystrój wnętrz – szerokie dębowe schody z podestami wykończonymi wielobarwnymi płytkami ceramicznymi, balustrady o toczonych tralkach. Płytki ceramiczne zdobiły także korytarze, a w mieszkaniach ułożono parkiety w tzw. polski wzór. Drzwi były także zdobione[2].

Przypisy

  1. Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 2021-03-09].
  2. a b c d e f g Leksykon Podgórza. Kraków: Wydawnictwo Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2024, s. 152, ISBN 978-83-67828-18-5.
  3. Encyklopedia Krakowa. T. 1. Kraków: Wydawnictwo Biblioteka Kraków i Muzeum Krakowa, 2023, s. 825, ISBN 978-83-66334-91-5ISBN 978-83-66253-47-6.
  4. a b Podgórze. [dostęp 2021-10-23].

Bibliografia

Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya