Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Wizerunk własny

Wizerunk własny żywota człowieka poczciwego…
Ilustracja
Strona tytułowa
Autor

Mikołaj Rej

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Kraków

Język

polski

Data wydania

1558

Wizerunk własny żywota człowieka poczciwego, w którym jako we źwierciedle snadnie każdy swe sprawy oględać może, zebrany i z filozofów i z różnych obyczajów świata tego – utwór Mikołaja Reja, wydany w 1558 w Krakowie.

Wizerunk jest wierszowanym utworem parenetycznym – przedstawia wzory życiowe do naśladowania. Tekst oparty jest na dziele Zodiacus vitae (1531) autorstwa Palingeniusa, renesansowego platonika. Innymi, pośrednimi inspiracjami są utwory Marcina Bielskiego (Żywoty filozofów, Komedyja Justyna i Konstancyjej) i Waleriusza Maksymusa (Factorum ac dictorum memorabilium)[1].

Opierając się na tekście Palingeniusa, Rej dość swobodnie dodawał i usuwał fragmenty. W oryginale tekst podzielony był na dwanaście rozdziałów, nazwanych według znaków zodiaku. Rej zrezygnował z tego podziału i w miejsce poety rozważającego różne drogi życiowe wprowadził młodzieńca, który rozpoczyna nauki w szkole Hipokratesa, a następnie rusza do innych mędrców (jak Diogenes, Epikur, Anaksagoras, Sokrates, Teofrast, Solinus, Platon, Zoroaster, Ksenokrates, Solon i Arystoteles). Rej nie znał filozofii i poglądy prezentowane przez te postacie nie odzwierciedlają poglądów postaci historycznych. Rej podziela tutaj popularny w renesansie pogląd o "mądrości starożytnych" (prisca sapientia) - ciągłej i jednolitej tradycji mądrościowej, idącej od Mojżesza i Zoroastra aż do filozofów klasycznego antyku[1].

Rej osłabił również, obecną u Palingeniusa, platońską niechęć do świata materialnego, przekształcając ją w krytykę życia światowego oraz pogoni za dobrami doczesnymi i dodaje do tego pochwałę ziemiańskiego życia na wsi jako preferowany model życia.

Przypisy

Bibliografia

  • Piotr Jaroszyński, Rej (Rey) Mikołaj z Nagłowic, [w:] Andrzej Maryniarczyk (red.), Encyklopedia filozofii polskiej, t. 2, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2011, s. 452-453..
  • Jerzy Ziomek: Renesans. Wyd. XI – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 232-236, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13843-1.

Linki zewnętrzne

Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya