|
Wyższy Urząd Górniczy
Wyższy Urząd Górniczy – centralny urząd administracji rządowej, nadzorowany przez Ministra Przemysłu[1]. Jest jednym z dwóch urzędów centralnych mających swoją siedzibę poza Warszawą. Urzędem kieruje prezes, którego powołuje i odwołuje premier. Głównym zadaniem Wyższego Urzędu Górniczego oraz podległych mu okręgowych urzędów górniczych jest nadzór i kontrola zakładów górniczych w Polsce w celu ochrony życia i zdrowia górników, ochrony środowiska na terenach eksploatacji górniczej, a także rekultywacji gruntów pogórniczych. HistoriaWyższy Urząd Górniczy w Katowicach ustanowiony został rozporządzeniem Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 czerwca 1922 r.[2] Ten dzień uznaje się za powstanie współczesnego polskiego nadzoru górniczego[3]. W okresie międzywojennym funkcjonowały trzy wyższe urzędy górnicze: w Katowicach, Krakowie i Warszawie. W roku 1936 po likwidacji urzędu warszawskiego utworzono WUG we Lwowie. W obrębie Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach znajdowały się cztery okręgowe urzędy górnicze: w Rybniku, Królewskiej Hucie (dzisiejszy Chorzów), Katowicach i Tarnowskich Górach. W 1930 roku wprowadzono rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z 29 listopada 1930 roku pierwsze po rozbiorach polskie Prawo Górnicze. Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku, polski nadzór górniczy został przejęty przez okupanta niemieckiego (WUG w Katowicach i Krakowie). 1 lipca 1946 roku weszło w życie pierwsze powojenne rozporządzenie Rady Ministrów o ustaleniu siedzib i właściwości terytorialnej wyższych urzędów górniczych oraz obwodów działania dwóch wyższych urzędów górniczych w Katowicach i Krakowie. W 1951 roku ustanowiono jeden Wyższy Urząd Górniczy z siedzibą w Katowicach. W PRL obowiązywało prawo górnicze ustanowione dekretem z dnia 6 maja 1953 r. Zasadnicze regulacje pozycji prawnej urzędów górniczych zostały ujęte w dekrecie z dnia 21 października 1954 r. o urzędach górniczych[4] (Dz.U. 1954 nr 47 poz. 223[5]). Dekret ten, wchodzący w życie z dniem 1 listopada 1954 r. normował zasady organizacji i działania urzędów górniczych, zaś Wyższy Urząd Górniczy, podległy dotychczas Ministrowi Górnictwa, przekształcał w urząd centralny, podległy Prezesowi Rady Ministrów. Zgodnie z dekretem, WUG sprawował kontrolę i nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy w zakładach górniczych, nad ochroną życia i zdrowia ludzkiego i interesu społecznego w związku z robotami górniczymi oraz nad zgodnością gospodarki złożem z obowiązującymi przepisami. Organami WUG zostały Okręgowe Urzędy Górnicze - ich siedziby i zakres terytorialny ustalił Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia. Dekret powyższy został uchylony z dniem 1 września 1994 r. W latach 1994–2011 działalność nadzoru górniczego regulowała ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze. Kierownictwo[6]
Prezesi Wyższego Urzędu Górniczego
Podstawa prawna działania
Okręgowe urzędy górniczeOkręgowe urzędy górnicze podlegają Prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego i realizują podstawowe zadania nadzoru górniczego na wyodrębnionym obszarze kraju. Obecnie okręgowe urzędy górnicze znajdują się w:
Specjalistyczny Urząd GórniczySpecjalistyczny Urząd Górniczy (SUG) był specjalistycznym urzędem górniczym podlegającym Prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego i – w przeciwieństwie do okręgowych urzędów górniczych – działał na obszarze całego kraju. SUG sprawował nadzór i kontrolę nad określonymi w art. 169 Prawa geologicznego i górniczego obiektami, maszynami i urządzeniami górniczymi w podziemnych zakładach górniczych. Z dniem 19 października 2022 r. został zlikwidowany[12]. Przypisy
Linki zewnętrzne
Kontrola autorytatywna (instytucja państwowa): |
||||||||||||||||||||||
