Xiangyan Zhixian

Ta osoba nosi chińskie nazwisko Xiangyan.

Xiangyan Zhixian (chiń. 香嚴智閑, pinyin Xiāngyán Zhìxián; kor. 향엄지한 Hyangŏm Chihan; jap. Kyōgen Chikan; wiet. Hương Nghiêm Trí Nhàn, zm. 898) – wybitny chiński mistrz chan ze szkoły guiyang. Znany także jako Guanxi Zhixian (灌溪智閑).

Pochodził z Qingzhou, obecnie miasto Yidu w prowincji Shandong. Po porzuceniu domu rodzinnego odwiedzał buddyjskie klasztory aby studiować chan; oprócz nauczycieli wymienionych poniżej był także uczniem Daweia Dayuana i Linjiego Yixuana. Był niezwykle inteligentny i słynął z erudycji i analitycznego myślenia. Przez długi czas jego przywiązanie do światowej wiedzy stało na przeszkodzie jego oświeceniu.

Jego pierwszym nauczycielem był Baizhang Huaihai, jednak praktyka u tego wybitnego nauczyciela nie spowodowała jego postępu. Po śmierci Baizhanga w 814 roku Xiangyan został uczniem Guishana Lingyou.

Oświecenie osiągnął podczas pracy w ogrodzie, gdy uderzony przez niego kamień uderzył w bambus. Napisał wówczas wiersz oświecenia

Jedno uderzenie i cała wiedza zapomniana.

Nigdy więcej tej zwyczajnie pretensjonalnej praktyki.

Przemieniony, aby podążać tą dawną ścieżką,

Nie ugrzązłem w nic niewartych schematach.

Wzdłuż i wszerz nie pozostał żaden ślad.

Ten wielki cel leży poza dźwiękiem i kształtem.

W każdym kierunku zrealizowana Droga,

Poza wszelkimi słowami, ostateczna zasada.

Guishan zaakceptował wiersz jako wyraz oświecenia, ale Yangshan Huji powiedział, że wiersz ten mógł zostać skomponowany z fragmentów tego, czego się uczył do tej pory. Xiangyan powiedział wtedy następny wiersz

Zeszłoroczna bieda nie była prawdziwą biedą.

Tegoroczna bieda jest w końcu prawdziwą biedą.

W zeszłorocznej biedzie było jeszcze trochę ziemi na kopnięcie jej motyką.

W tegorocznej biedzie nie pozostała nawet motyka.

Yangshan powiedział

Przyznaję, że urzeczywistniłeś chan Tathagatów. Ale jeśli chodzi o chan Patriarchów, nie widzisz go nawet w swoich snach!

Wtedy Xiangyan skomponował następny wiersz

Mam zajęcie.

Może być zobaczone w mrugnięciu oka.

Jeśli inni go nie widzą

Nie mogą wciąż nazywać mnie nowicjuszem^[1].

Yangshan wykrzyknął

To cudowne! Xiangyan urzeczywistnił chan Patriarchów!

Xiangyan za swoich duchowych rodziców uważał mistrza Linjiego i mniszkę-mistrzynię chan Moshan. Mówił

Gdy przebywałem ze współczującym ojcem Linjim, osiągnąłem połowę Wielkiej Niedźwiedzicy; u współczującej matki Moshan otrzymałem drugą połowę. Obie połowy złączyły się w pełną Dharmę Buddy. I jeszcze dzisiaj jestem całkowicie napełniony wodą oświecenia.

Mistrz Xiangyan pozostawił po sobie ponad 200 wierszy (gatha) i hymnów – bardzo spontanicznych i bezpośrednich.

Mistrz pojawia się w Koanie 5 w Wumenguan.

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń mistrzów od 1 Patriarchy indyjskiego Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od 28/1 Bodhidharmy, 28 Patriarchy Indii i 1 Patriarchy Chin.

• 36/9. Baizhang Huaihai (720–814)
  • 37/10. Guishan Lingyou (771–853) szkoła guiyang
    • 38/11. Xiangyan Zhixian (zm. 898)
      • 39/12. Hudou (bd)
      • 39/12. Guang książę

• Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: A History. India and China. Macmillan Publishing Company. Nowy Jork, 1990. ISBN 0-02-908220-X.
• Red. Stephan Schuhmacher i Gert Woerner. The Encyclopedia of Eastern Philosophy and Religion. Shambala. Boston, 1989 ISBN 0-87773-433-X.
• Andy Ferguson. Zen’s Chinese Heritage. Wisdom Publications. Boston, 2000. ISBN 0-86171-163-7.