Widok z wieży ratusza na miasto lokacyjne
Zabytki w Kaliszu – na dzień 31 grudnia 2017 w Kaliszu znajdowało się blisko sto obiektów i zespołów obiektów wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych[1] .
W czasach Królestwa Polskiego w Kaliszu działali m.in. Sylwester Szpilowski i Franciszek Reinstein , według projektów których wzniesiono szereg monumentalnych budowli o surowych formach klasycystycznych[2] [3] .
Architektura sakralna
Zespoły klasztorne
Katedra św. Mikołaja Biskupa
Zespół klasztorny oo. franciszkanów
dawny zespół klasztorny kanoników laterańskich, ul. Kanonicka 5:
franciszkański zespół klasztorny, ul. Sukiennicza 7:
pobernardyński zespół klasztorny (obecnie jezuici), ul. Stawiszyńska 2:
poreformacki zespół klasztorny (obecnie nazaretanki), ul. Śródmiejska 43:
Kościoły
Bazylika kolegiacka Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
bazylika kolegiacka Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z 1353, barokowa z cudownym obrazem św. Rodziny, pl. św. Józefa 7
dzwonnica z 1820
dom parafialny z 1818, klasycystyczny, pl. Jana Pawła II 3
pojezuicki kościół św. Wojciecha i św. Stanisława Biskupa z 1597, bazylikowy, barokowy, ul. Kolegialna 2
kościół św. Michała Archanioła z 1887, neogotycki, ul. Dobrzecka 186
plebania z 1875, ul. Dobrzecka 193
kościół św. Gotarda z 1910, neogotycki, ul. Częstochowska 51
kościół św. Wojciecha z 1798, drewniany, z barokowym ołtarzem, ul. Bolesława Pobożnego 103
Pozostałe
Cmentarze
Nowy cmentarz żydowski
Budynki użyteczności publicznej
Ratusz
Ratusz z 1924, neoklasycystyczny, Główny Rynek 20
pałac Komisji Wojewódzkiej Kaliskiej z 1584 i 1824, klasycystyczny, pl. św. Józefa 5
gmach kolegium jezuickiego (obecnie biura urzędów administracji publicznej) z XVII w., ul. Kolegialna 4
Pałac Trybunalski z 1824, klasycystyczny, al. Wolności 13
gmach Kaliskiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu (obecnie Sąd Okręgowy i Rejonowy) z 1913, al. Wolności 11
gmach Banku Pekao z 1912, ul. Śródmiejska 29
gmach Narodowego Banku Polskiego z 1922, pl. Bogusławskiego 2
Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego z 1936, noeklasycystyczny, pl. Bogusławskiego 1
budynek Kasy Gubernialnej (obecnie Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej ) z 1909, ul. Kościuszki 12
gmach I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka z 1819, klasycystyczny, ul. Grodzka 1
gmach III Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika z 1902, ul. Kościuszki 10
rogatka wrocławska z 1828, klasycystyczna, ul. Śródmiejska 36
Architektura przemysłowa
Dawna Fabryka Fortepianów i Pianin Arnolda Fibigera
Architektura wojskowa
Fortyfikacje
Fragment murów miejskich z basztą „Dorotka”
fragmenty murów miejskich z XIV w.
baszta „Dorotka”, pl. Jana Pawła II
Przedmoście Kalisz z 1939:
schron bojowy nr 10, ul. Gościnna
schron bojowy nr 11, ul. Gościnna
Budynki mieszkalne
Wille
Villa Calisia
willa Fibigerów z 2. połowy XIX w., ul. Chopina 9a
willa z 2. połowy XIX w., ul. Fabryczna 1b
willa Ludwika Müllera z 1912, ul. Kościuszki 8
willa (obecnie biblioteka) z 1925, ul. Legionów 66
willa z 1936, ul. Niecała 5
willa (obecnie przedszkole) z 1930, ul. Warszawska 8
willa (obecnie kuria diecezji kaliskiej ) z 1911, ul. Widok 80-82
Villa Calisia z 1905, al. Wolności 4
Kamienice
Dawny Hotel Wiedeński
Kamienica przy Głównym Rynku 4
Kamienica przy placu św. Józefa 1
Dom Pod Aniołami
kamienica z 1. połowy XIX w., ul. Babina 1
kamienica z oficyną z 1820, ul. Babina 2
kamienica z 1820, ul. Babina 9
kamienica (dawny Hotel Wiedeński) z 1847, ul. Garbarska 1, ul. Kanonicka 6
kamienica z 1925, Główny Rynek 3
kamienica z 1824, Główny Rynek 4
kamienica z oficynami z 2. połowy XIX w., ul. Grodzka 11
kamienica z 1920, pl. św. Józefa 1
kamienica z 1934, pl. św. Józefa 10
kamienica z połowy XIX w., ul. Kadecka 1
kamienica z 1924, ul. Kanonicka 1
kamienica z 1920, ul. Kanonicka 4
kamienica z początku XX w., pl. Kilińskiego 2
pałac Puchalskich z 1831, pl. Kilińskiego 4
kamienica Szrajera z 1905, ul. Kościuszki 9
kamienica z połowy XIX w., ul. Łazienna 13
Dom Pod Aniołami z 1836, ul. Mostowa 4
kamienica z 1921, ul. Niecała 8
kamienica z 1860, Nowy Rynek 5
kamienica z 1. połowy XIX w., ul. Nowy Świat 8
kamienica z 1. połowy XIX w., ul. Nowy Świat 10
kamienica z połowy XIX w., ul. Nowy Świat 12
kamienica z 1901, ul. Podgórze 8
kamienica z 1931, ul. Pułaskiego 16
kamienica z oficyną z 1925, ul. Pułaskiego 18
kamienica z oficyną z 1911, ul. Pułaskiego 24
kamienica z 1918, ul. św. Stanisława 1-3
kamienica z 1824, ul. św. Stanisława 6
kamienica (dawny Hotel Polonia) z 1937, ul. św. Stanisława 9
kamienica z 2. połowy XIX w., ul. Stawiszyńska 33
kamienica z 1927, ul. Śródmiejska 4
kamienica z oficynami z 1926, ul. Śródmiejska 13
kamienica z oficyną z 1925, ul. Śródmiejska 14
kamienica z oficyną z 1920, ul. Śródmiejska 33
kamienica z połowy XIX w., ul. Wodna 1
kamienica z połowy XIX w., ul. Wodna 3
kamienica z połowy XIX w., al. Wolności 9a
kamienica z oficyną z 1920, al. Wolności 16
kamienica z oficyną z 1918, al. Wolności 19
kamienica z oficyną z 1902, al. Wolności 21
kamienica z oficynami z 1920, ul. Zamkowa 9
kamienica z oficynami z 1860, ul. Zamkowa 13
kamienica z 1925, ul. Zamkowa 14
kamienica z 1. połowy XIX w., ul. Zamkowa 21
Zespoły dworskie
Dwór na Majkowie
zespół dworski na Majkowie , ul. Tuwima 10:
dwór z końca XVIII w.
park z początku XIX w.
zespół dworski w Sulisławicach , ul. Romańska 146:
dwór z 2. połowy XVIII w.
park z 1805
Pozostałe
gmach więzienia z 1844, ul. Łódzka 2
przytułek dla starców (obecnie Hotel Calisia) z 1855, ul. Nowy Świat 3
dworek z 1. połowy XIX w., ul. Stawiszyńska 16
chałupa z 1888, ul. Częstochowska 125
Inne zabytki
Park Miejski
Przypisy
↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa , 30 września 2024 [dostęp 2018-07-08] .
↑ Nikolaus Pevsner, John Fleming, Hugh Honour: Encyklopedia architektury . Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997, s. 356. ISBN 83-221-0678-5 .
↑ Stanisław Lorentz, Andrzej Rottermund: Klasycyzm w Polsce . Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 1984, s. 179–180. ISBN 83-213-3082-7 .
Bibliografia