Hüseyin İlhan Arakon (22 Ekim 1916, Edirne - 3 Şubat 2006, İstanbul), Türk görüntü ve sanat yönetmeni,[1] senarist, yapımcı, akademisyen, Onursal Profesör.
Hayatı
1930'lu yıllarda fotoğraf çekimiyle ilgilenmeye başlayan İlhan Arakon, 16 mm.lik bir film kamerası sahibi olunca, amatör çekimler yapmaya başladı. 1937 yılında girdiği Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü'nü, ailesinin Ankara'ya taşınması nedeniyle bitiremedi. 1940 yılında arkadaşlarıyla birlikte Türkiye'nin ilk fotoğraf sergisini açan Arakon, yönetmenliğe 1941 yılında Ankara Çocuk Tiyatrosu'nda başladı. Daha sonra sinemaya geçerek 1944 yılında yeşilçam'da meslek yaşamına adım attı. Türkiye'ye ilk "zoom" objektif getirip kullanan kişiler arasında olan sanatçı, 1953 yılında ilk renkli Türk belgesel filmini ve ilk konulu Türk filminin çekimlerinin yanı sıra ilk sinemaskop film çekimini gerçekleştirdi. Sİnema/film haberciliği konusunda da ilk ajans olan A.D.S.'yi kuran Arakon, 1974 yılında Türkiye'de ilk defa İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (İDGSA) Film Arşivi tarafından başlatılan eğitim çalışmalarına katılarak sinema kurslarında öğretmen olarak görev aldı, 1975'te İDGSA Sinema-TV Enstitüsü'nde Öğretim Görevlisi olarak çalışmaya başladı. 1997 yılında Mimar Sinan Üniversitesi tarafından "Onursal Profesörlük" unvanına layık görüldü. 100'den fazla uzun film, 400'den fazla kısa film ve belgeselde görüntü ve sanat yönetmenliği yapan sanatçı, iki de senaryo yazdı. 50 yılı aşkın süreyle Türk sinemasına katkıda bulunan Arakon, kendisi gibi yönetmen olan Aydın Arakon'un ağabeyidir.
Filmografi
Görüntü yönetmeni olarak
- 1932: Bir Millet Uyanıyor
- 1933: Söz Bir Allah Bir
- 1934: Milyon Avcıları
- 1935: Aysel Bataklı Damın Kızı
- 1936: Intermezzo
- 1937: Güneşe Doğru
- 1938: Doğan Çavuş
- 1939: Tosun Paşa
- 1940: Akasya Palas
- 1941: Kıvırcık Paşa
- 1942: Kıskanç
- 1943: On Üç Kahraman
- 1944: Hasret
- 1945: Yayla Kartalı
- 1945: Köroğlu
- 1946: Senede Bir Gün
- 1947: Gençlik Günahı
- 1947: Seven Ne Yapmaz
- 1948: Dümbüllü Macera Peşinde
- 1948: Efe Aşkı
- 1949: Ayşe'nin Duası
- 1949: Dinmeyen Sızı
- 1949: Efsuncu Baba
- 1949: Uçuruma Doğru
- 1949: Çığlık
- 1950: Istanbul Geceleri
- 1950: Bir Fırtına Gecesi
- 1951: Vatan İçin
- 1951: İstanbul'un Fethi
- 1951: Vatan ve Namık Kemal
- 1951: Barbaros Hayrettin Paşa
- 1952: Ankara Ekspresi
- 1952: Kızıltuğ
- 1952: Yurda Dönüş
- 1952: Kanlı Çiftlik
- 1953: Köroğlu (Türkan Sultan)
- 1954: Kaçak
- 1954: Salgın
- 1955: Garipler Adası
- 1955: Gün Doğarken
- 1956: Büyük Sır
- 1956: Kalbimin Şarkısı
- 1957: Pusu
- 1958: Iftıra
- 1959: Zümrüt
- 1960: Aliii
- 1961: Yaman Gazeteci
- 1962: Zorla Evlendık
- 1963: Kamalı Zeybek
- 1963: Affetmeyen Kadın
- 1963: Keşanlı Alı Destanı
- 1964: Senede Bir Gün
- 1964: Bir Gazetenin Hikâyesi
- 1964: Tanrının Bağışı Orman
- 1964: Unilever
- 1965: Altay'dan Gelen Yiğit - Karaoğlan
- 1965: Hıçkırık
- 1966: Camoka'nın Intıkamı - Karaoğlan
- 1966: Baybora'nın Oğlu - Karaoğlan
- 1967: Kederli Günlerim
- 1967: Samanyolu
- 1968: Kadın Asla Unutmaz
- 1968: Kezban
- 1969: Tarkan
- 1970: Adsız Cengaver
- 1970: Kezban Roma'da
- 1971: Bütün Anneler Melektir
- 1971: Yarın Ağlayacağım
- 1971: Ayşecik Bahar Çiçeği
- 1971: Kezban Paris'te
- 1971: Severek Ayrılalım
- 1971: Tamam mı Canım
- 1971: Vahşi Çiçek
- 1972: Zulüm
- 1972: Zorbanın Aşkı
- 1973: Orman Endüstrisi
- 1973: Orman Yetiştirme, Ağaçlandırma
- 1973: Orman-Köy İlişkileri
- 1973: Ormancılığımızda Dün ve Bugün
- 1973: Ormanları Koruma
- 1973: Ormanların Ekonomik Değeri
- 1973: Ormanın Ruhsal Sağlıkla İlgisi
Senarist olarak
- 1955: Garipler Adası
- 1971: Şahinler Diyarı
Yapımcı olarak
Yönetmen olarak
- 1955: Garipler Adası
- 1971: Şahinler Diyarı
Ödülleri
- 1998: 17. İstanbul Film Festivali - Onur Ödülü
- 2004: 1001 Belgesel Festivali - Şükran plaketi
Kaynakça
Dış bağlantılar