*Số trận ra sân và số bàn thắng ở câu lạc bộ tại giải quốc gia, chính xác tính đến 30 tháng 6 năm 2024 ‡ Số trận ra sân và số bàn thắng ở đội tuyển quốc gia, chính xác tính đến 29 tháng 7 năm 2024
Vào tháng 9 năm 2022, cô cùng tuyển Zambia giành chức vô địch tại Giải vô địch bóng đá nữ COSAFA 2022, một giải đấu bóng đá nữ dành cho các đội tuyển quốc gia của khu vực Nam châu Phi. 10 bàn thắng tại giải đấu đã giúp cô giành danh hiệu Vua phá lưới.
Tiểu sử
Barbra Banda sinh ngày 20 tháng 3 năm 2000 tại Lusaka, Zambia. Cô bắt đầu nên duyên với bóng đá vào năm 7 tuổi khi cô chơi môn thể thao này trên đường phố.[6][7] Barbra Banda được truyền cảm hứng từ người cha của cô, người đã dạy cô cách chơi bóng và khuyến khích cô tập luyện.[8] Cô thi đấu cùng đội nam vì học viện nơi cô đang theo học không có đội nữ.[9]
Sau khi được truyền cảm hứng từ vận động viên boxing chuyên nghiệp người Zambia Catherine Phiri, cô bén duyên với boxing từ năm 14 tuổi.[6][8][10] Cô đã thi đấu boxing chuyên nghiệp 5 trận và toàn thắng cả 5 trước khi quyết định tập trung vào bóng đá.[11]
Sự nghiệp câu lạc bộ
EDF Logroño, 2018–2019
Banda đã ký hợp đồng với câu lạc bộ hạng nhất của Tây Ban Nha EDF Logroño vào tháng 10 năm 2018, qua đó trở thành nữ cầu thủ đầu tiên Zambia thi đấu ở châu Âu.[8] Cô đã ghi được 16 bàn thắng sau 28 trận thi đấu cho câu lạc bộ này.[8]
Shanghai Shengli, 2020–2023
Vào tháng 1 năm 2020, cô đã ký hợp đồng với câu lạc bộ đang thi đấu tại Giải bóng đá nữ Ngoại hạng Trung QuốcShanghai Shengli.[12] Cô ghi bàn ở phút thứ 23 ngay trong trận ra mắt đội bóng mới vào ngày 23 tháng 8 năm 2020.[9] Banda tiếp tục ghi 18 bàn sau 13 trận đấu tại giải đấu và giúp cô nhận được danh hiệu Chiếc giày vàng với nhiều bàn thắng nhất giải đấu.[13][14]
Orlando Pride, 2024–nay
Vào ngày 7 tháng 3 năm 2024, Orlando Pride thông báo rằng đội đã ký hợp đồng bốn năm với Banda cho đến hết mùa giải 2027.[15]
Cô được bầu làm đội trưởng của đội tuyển nữ Zambia tham dự Thế vận hội Mùa hè 2020 diễn ra tại Tokyo, Nhật Bản, và cũng là lần đầu tiên Zambia tham dự một giải đấu quốc tế.[11][16] Trong trận đấu ra quân với Hà Lan, cô đã lập một cú hat-trick trong trận thua đậm với tỷ số 3–10,[4][5] đó cũng là trận thua đậm nhất trong lịch sử bóng đá nữ Zambia, và cũng là tỷ số đậm nhất của bộ môn bóng đá nữ trong lịch sử các kỳ Thế vận hội Mùa hè.[17] Ở trận đấu thứ hai với Trung Quốc, một lần nữa cô lập hat-trick trong trận hòa 4–4,[4][5] đồng thời giúp cô trở thành cầu thủ bóng đá nữ đầu tiên lập 2 cú hat-trick trong lịch sử các kỳ Thế vận hội Mùa hè.[4][5][18] Cô cũng là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất cho châu Phi trong lịch sử các kỳ Thế vận hội Mùa hè.[19][20]
Vào tháng 9 năm 2022, cô cùng tuyển Zambia giành chức vô địch tại Giải vô địch bóng đá nữ COSAFA 2022, một giải đấu bóng đá nữ dành cho các đội tuyển quốc gia đến từ khu vực Nam Phi. 10 bàn thắng tại giải đấu đã giúp cô mang về danh hiệu Vua phá lưới.[26][27]
Vào tháng 6 năm 2023, cô được triệu tập vào danh sách của đội tuyển nữ Zambia tham dự Giải vô địch bóng đá nữ thế giới 2023 diễn ra tại Úc và New Zealand sau khi được FIFA ra phán quyết đủ điều kiện thi đấu cho đội tuyển này vào tháng 12 năm 2022.[28]
Vào ngày 7 tháng 7 năm 2023, cô lập cú đúp trong trận giao hữu với đội tuyển đứng thứ 2 thế giới lúc bấy giờ là Đức, giúp đội tuyển Zambia (hạng 77 thế giới) giành chiến thắng bất ngờ với tỷ số 3–2.[29] Vào ngày 31 tháng 7 năm 2023, cô đã giành danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất trận đấu sau trận thắng lịch sử của đội tuyển nữ Zambia tại Giải vô địch bóng đá nữ thế giới 2023 trước Costa Rica với tỷ số 3–1.[30][31] Trong trận đấu này, cô có một pha lập công trên chấm đá phạt đền và là bàn thắng thứ 1000 trong lịch sử của giải vô địch bóng đá nữ thế giới.[32]
Vào ngày 9 tháng 4 năm 2024, cô đã lập một cú đúp trong chiến thắng 2–0 trên sân khách trước Maroc sau hiệp phụ, qua đó giúp Zambia giành quyền tham dự Thế vận hội mùa hè 2024 khi thắng với tổng tỉ số 3–2.[33]
Năm 2021, Banda thành lập một quỹ mang tên nhằm hỗ trợ các chương trình thúc đẩy quyền phụ nữ và trẻ em gái để giải quyết các vấn đề bất bình đẳng kinh tế, bạo lực trên cơ sở giới, thiếu khả năng tiếp cận bình đẳng, mang thai ở tuổi vị thành niên và kết hôn sớm do sử dụng sức mạnh của thể thao. Quỹ cũng tổ chức một giải đấu bóng đá hàng năm.[36] Trong dự án này, cô nói rằng:
“
Giống như nhiều người, tôi không đến từ một nơi dư thừa và do đó giúp tôi hiểu được ý nghĩa của việc cần giúp đỡ và không ai sẵn sàng giúp đỡ bạn. Tôi cũng đã trải nghiệm cuộc sống trở nên dễ dàng hơn biết bao khi bạn có những người sẵn sàng giúp đỡ bạn trên con đường đi đến thành công.
Cô cũng tham gia vào dự án thiện nguyện Common Goal từ năm 2019 và cam kết dành ít nhất 1% tiền lương của mình cho một quỹ tập thể để hỗ trợ các tổ chức từ thiện bóng đá trên toàn thế giới.[38]
^“#CWSL | Topscorers of the League”. China Women's Football - 中国女足 (bằng tiếng Anh). 11 tháng 10 năm 2020. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 6 tháng 8 năm 2021.
