Danh sách Hoàng hậu giai đoạn Tam Quốc (Trung Quốc)

Hoàng hậu (chữ Hán: 皇后, tiếng Anh: Empress) là vợ chính (chính cung, chính thê, nguyên phối) của nhà vua xưng Hoàng đế, do Hoàng đế sắc phong. Vương hậu là vợ chính (chính cung, chính thê, nguyên phối) của nhà vua xưng Vương (Đại vương, Quốc vương), đôi khi một số người được Hoàng đế phong Vương tước thường là người trong Hoàng tộc hay anh em trai của Hoàng đế thì vợ chính của họ được gọi là Vương phi.

Tuy nhiên, ngày nay nhiều người hay hiểu Hoàng hậu theo nghĩa là vợ chính của nhà vua nói chung, cả Quốc vương lẫn Hoàng đế, điều này có thể gây ra một số nhầm lẫn.

Tam Quốc là một thời kỳ trong lịch sử Trung Quốc. Đây là thời kỳ lịch sử đầy hỗn loạn, chinh chiến liên miên và cũng là một trong những thời kỳ đẫm máu nhất trong lịch sử Trung Quốc, phần lớn dân số đã chết vì các cuộc chiến tranh liên miên trong thời kỳ này. Song hành cùng sự hỗn loạn của giai đoạn lịch sử, chốn cung đình mỗi nước cũng biến loạn theo. Dưới đây là danh sách các Hoàng hậu trong giai đoạn này, những bậc mẫu nghi thiên hạ đã đi cùng với một thời kỳ đẫm máu của lịch sử.

Danh sách dưới đây bao gồm các hoàng hậu là vợ chính của vua đương thời, hoàng thái hậu là mẹ của vua đương thời; ngoài ra có một số vị là vợ của các vị vua được truy tôn và chỉ có danh hiệu hoàng hậu được truy tôn, khi sống không có thân phận hoàng hậu.

Tào Ngụy

Hoàng đế		Phối ngẫu	Tên thật	Chức vị	Thời gian tại vị	Ghi chú
Ngụy Vũ Đế Tào Tháo (truy tôn)		Vũ Tuyên Biện Hoàng hậu	Biện thị	Ca nữ Thiếp Chính thất Vương phi Vương thái hậu Hoàng thái hậu Thái hoàng thái hậu	220-226 (Hoàng thái hậu) 226-239 (Thái hoàng thái hậu)	Là một thiếp thất của Ngụy Vũ Đế Tào Tháo, người đặt cơ sở hình thành nhà Tào Ngụy thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Ngôi vị Hoàng hậu được truy phong còn Vương thái hậu, Hoàng thái hậu, Thái hoàng thái hậu thì được con cháu tôn lúc còn sống. Là sinh mẫu của: Ngụy Văn Đế Tào Phi Tào Chương Tào Thực Tào Hùng Tào Tiết Tào Hoa
Ngụy Văn Đế Tào Phi	1	Văn Chiêu Chân Hoàng hậu	Chân Lạc	Chính thất Chân phi	Thụy phong	Là vợ đầu của Ngụy Văn Đế Tào Phi, có chồng trước là Viên Hy. Bị ép tự tận vào năm 221. Là sinh mẫu của: Tào Ngụy Minh Đế Tào Duệ Đông Hương công chúa
Ngụy Văn Đế Tào Phi	2	Văn Đức Quách Hoàng hậu	Quách Nữ Vương	Ngụy Vương Phu nhân Quý tần Hoàng hậu Hoàng thái hậu	222 – 226	Là kế thất nhưng trở thành Hoàng hậu duy nhất của Ngụy Văn Đế Tào Phi.
Ngụy Minh Đế Tào Duệ	1	Minh Điệu Mao Hoàng hậu	Mao thị	Vương thiếp Quý tần Hoàng hậu	227 – 237	Là Hoàng hậu đầu tiên của Ngụy Minh Đế Tào Duệ, là con gái người đánh xe, địa vị thấp. Bị Ngụy Minh Đế Tào Duệ ép tự tận vào năm 237.
Ngụy Minh Đế Tào Duệ	2	Minh Nguyên Quách Hoàng hậu	Quách thị	Vương thiếp Thục viên Quý nhân Quách phi Hoàng hậu Hoàng thái hậu	238 – 239	Là Hoàng hậu thứ hai của Ngụy Minh Đế Tào Duệ, và là Hoàng thái hậu dưới thời Tào Ngụy Phế Đế Tào Phương, Tào Ngụy Thiếu Đế Tào Mao và Tào Nguỵ Nguyên đế Tào Hoán.
Ngụy Phế Đế Tào Phương	1	Chân Hoàng hậu	Chân thị	Hoàng hậu	243 – 251	Là Hoàng hậu của Tào Ngụy Phế Đế Tào Phương, cháu gái của Văn Chiêu Chân Hoàng hậu.
	2	Hoàng hậu	Trương thị	Quý tần Hoàng hậu	252 – 254	Là cháu gái của Trương tiệp dư - phi tần của Tào Nguỵ Minh Đế Tào Duệ. Bị phế truất vào tháng 3/254
	3	Hoàng hậu	Vương thị	Quý nhân Hoàng hậu Tề Vương phi	254	Sau bị phế truất thành Tề vương phi
Ngụy Thiếu Đế Tào Mao		Hoàng hậu	Biện thị	Hoàng hậu	255 – 260
Ngụy Nguyên Đế Tào Hoán		Hoàng hậu	Biện thị	Hoàng hậu	263 – 265

Thục Hán

Hoàng đế		Phối ngẫu	Tên thật	Chức vị	Thời gian tại vị	Ghi chú
Hán Chiêu Liệt Đế Lưu Bị	1	Chiêu Liệt Cam Hoàng hậu	Cam thị	Thiếp thất	Thuỵ phong	Là trắc thất phu nhân của Hán Chiêu Liệt Đế Lưu Bị và là sinh mẫu của Hán Hoài Đế Lưu Thiện. Sau phong làm Hoàng Tư Phu nhân rồi phong thụy là Chiêu Liệt Hoàng hậu.
Hán Chiêu Liệt Đế Lưu Bị	2	Chiêu Liệt Ngô Hoàng hậu	Ngô thị	Vương hậu Hoàng hậu Hoàng thái hậu	221 – 223	Là người vợ thứ ba của Hán Chiêu Liệt Đế Lưu Bị, nhưng lại là Hoàng hậu đầu tiên của nhà Thục Hán.
Hán Hoài Đế Lưu Thiện	1	Đại Trương hậu	Trương thị	Hoàng hậu	223 – 237	Là Hoàng hậu đầu tiên của Hán Hoài Đế Lưu Thiện, con gái lớn của Trương Phi.
Hán Hoài Đế Lưu Thiện	2	Tiểu Trương hậu	Trương thị	Hoàng hậu	238 – 263	Con gái thứ của Trương Phi, em gái của Đại Trương hậu.

Đông Ngô

Hoàng đế		Phối ngẫu	Tên thật	Chức vị	Thời gian tại vị	Ghi chú
Ngô Vũ Liệt Đế Tôn Kiên		Vũ Liệt Ngô Hoàng hậu	Ngô thị	Chính thất	Thụy phong	Là chính thất của Phá Lỗ tướng quân Tôn Kiên, một vị quân phiệt thời cuối Đông Hán, người đặt cơ sở hình thành nước Đông Ngô thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Là sinh mẫu của: Ngô Trường Sa Hoàn Vương Tôn Sách Ngô Đại Đế Tôn Quyền Tôn Dực Tôn Khuông Tôn phu nhân (kế thất của Thục Hán Chiêu Liệt Đế Lưu Bị).
Ngô Đại Đế Tôn Quyền	1	Hoàng hậu	Bộ Luyện Sư	Phu nhân	Thụy phong
	2	Hoàng hậu	Phan thị	Phu nhân Hoàng hậu	251 – 252	Là sinh mẫu của Ngô Phế Đế Tôn Lượng.
	3	Đại Ý Hoàng hậu	Vương thị	Phu nhân	Thụy phong	Là sinh mẫu của Ngô Văn Đế Tôn Hòa
	4	Kính Hoài Hoàng hậu	Vương thị	Phu nhân	Thụy phong	Là sinh mẫu của Ngô Cảnh Đế Tôn Hưu
Ngô Văn Đế Tôn Hòa (truy tôn)		Chiêu Hiến Hoàng hậu	Hà thị	Phu nhân Hoàng thái hậu	Thụy phong
Ngô Phế Đế Tôn Lượng		Hoàng hậu	Toàn Huệ Giải	Chính thất Hoàng hậu Cối Kê Vương phi Hầu Quan Hầu Phu nhân	252 – 258
Ngô Cảnh Đế Tôn Hưu		Cảnh Hoàng hậu	Chu thị	Chính thất Lang Nha Vương phi Hoàng hậu Hoàng thái hậu	262 – 264	Bị Ngô Mạt Đế Tôn Hạo ép tự vẫn năm 265.
Ngô Mạt Đế Tôn Hạo		Đằng Hoàng hậu	Đằng Phương Lan	Phu nhân Hoàng hậu	264 – 280