Station Ronse is een spoorwegstation langs spoorlijn 86 in de Belgische stad Ronse. Het is sinds 2016 een kopstation. De sporen richting Saint-Ghislain zijn nog aanwezig tot in Leuze, echter buiten gebruik.
Ronse is een faciliteitengemeente, dit verplicht de overheid (en bij uitbreiding ook overheidsbedrijven zoals de NMBS) tot een zekere vorm van tweetaligheid. Alle opschriften zijn daarom tweetalig Nederlands-Frans met voorrang aan het Nederlands. Zo staat er op het stationsnaambord te lezen "Ronse - Renaix". Ook omroepberichten op de trein dienen in de regel tweetalig te zijn (voor zover ze op het grondgebied van Ronse gebeuren). In de loop van 2021 sloten de loketten hier hun deuren.[2]
Stationscomplex
In 1857 werd de spoorwegonderneming Compagnie du chemin de fer Hainaut et Flandres opgericht met als doel het bouwen van een spoorlijn tussen Gent en de Borinage teneinde de steenkool uit de Borinage via de haven van Gent te kunnen verschepen. Datzelfde jaar nog kwam de sectie De Pinte-Oudenaarde gereed, 3 jaar later (op 1 september1861) werd ook de verlenging naar Saint-Ghislain (over Ronse) ingehuldigd. De stations op de lijn kregen min of meer gelijkaardige ontwerpen mee. Te Ronse betrof het een eenvoudig bakstenen gebouw bestaande uit 3 delen: één hoog middendeel (twee verdiepingen) geflankeerd door twee lagere vleugels bestaande uit slecht één bouwlaag en één travee.
Het stationsgebouwtje werd al gauw te klein en vervanging drong zich op. In Brugge zat men op hetzelfde moment met een analoog probleem. Het aldaar aanwezige, in 1844 opgetrokken classicistische station (ontworpen in 1841 door Auguste Payen) kon de alsmaar toenemende reizigersstroom niet meer aan. Om ontwerp- en materiaalkosten te sparen werd besloten het Brugse station "te verplaatsen" naar Ronse. Dit geschiedde in 1879: het gebouw werd steen voor steen gedemonteerd, op de trein naar Ronse geladen en daar terug heropgebouwd. Het gebouw werd er ingehuldigd in 1881[3]; volgens andere bronnen in 1893[4]
De binnenzijde van het gebouw werd meerdere keren ingrijpend gerenoveerd, de laatste keer gebeurde dit in 1959. Rechts van het station verrees in 1905, in gelijkaardige stijl, een telefoon- en telegraafgebouw. In 1931 voegde men hieraan een bouwlaag toe. Links, op de locatie van het eerste station, kan men de voormalige goederenloods terugvinden. Kenmerkend is de lengte (20 traveeën), de binnenkant werd in 1924 uitgetekend door architect V. Dupont. De gehele site geniet sinds 1999 het statuut van beschermd monument.
Ronse telt sinds juli 2016 nog maar 2 sporen verdeeld over 2 perrons die op de kop met elkaar verbonden zijn. Omdat Ronse terminus is en slechts 1 trein per uur het station aandoet kiest men er bijna altijd voor op het eerste spoor te halteren. In de spits werd vroeger ook spoor 3 gebruikt. Om spoor 2 te gebruiken dient de reiziger de sporen gelijkvloers te kruisen. Dit is waarschijnlijk de reden waarom spoor 1 de algehele voorkeur geniet. Vroeger beschikte het station over een heuse bundel, de restanten hiervan zijn nog duidelijk waarneembaar (onder meer de "verloren" perronverlichting in de lege ruimte naast het stationscomplex). Sinds 2016 zijn de perrons vernieuwd. Hierbij verdween het derde spoor en worden perron 1 en 2 met elkaar verbonden aan de kop van het station. De perrons zijn nu volledig verhard en hebben nu een hoogte van 76 centimeter, wat het in - en uitstappen vergemakkelijkt.
Ronse beschikt over een overdekt busstation, hier vertrekken niet alleen bussen van De Lijn (voorste perrons) maar ook van TEC (achterste perrons). In de buurt van deze busterminal kan men ook de stationsparking terugvinden. Deze telt een negentigtal plaatsen maar staat erg vaak volzet, mede door het feit dat ook busgebruikers deze parking gretig gebruiken. De fietsenstalling is tussen het stationsgebouw en de goederenloods geprangd, er is ruimte voor ongeveer 75 tweewielers.
In 2021 werd de overkapping van het busstation afgebroken vanwege slechte staat en omdat het de doorgang van de toekomstige fietssnelweg F421 (Geraardsbergen-Elzele-Ronse-Avelgem) belemmerde, het busstation zal ook vernieuwd worden in kader van de vernieuwing van de stationsomgeving.
Trivia
Vaak hoort of leest men het verhaal dat bij de heropbouw van het voormalige Brugse station in Ronse een kapitale fout gemaakt zou zijn: het gebouw zou 180° gedraaid zijn; de straatzijde zou aan de zijde van de sporen terechtgekomen zijn en omgekeerd. Echter, de beide gevels zijn volkomen identiek, op de stationsklok bovenaan na, en die staat in Ronse aan de straatzijde zoals het hoort. Dit verhaal steunt dus nergens op en in het standaardwerk van Hugo De Bot, Stationsarchitectuur in België, staat er ook niets over vermeld.[5]
In 2013-2014 deed het stationsgebouw en perron dienst als filmlocatie voor de film W.- Witse de Film.[6][7].
De grafiek en tabel geven het gemiddeld aantal instappende reizigers weer op een week-, zater- en zondag.[8]
Tabel: aantal instappende reizigers station Ronse
Weekdag
Zaterdag
Zondag
1977
988
32
-
1978
809
23
-
1979
814
31
-
1980
887
36
-
1981
957
28
-
1982
854
-
-
1983
831
-
-
1984
720
125
161
1985
843
183
246
1986
768
197
167
1987
752
141
171
1988
608
180
225
1989
625
168
206
1990
641
200
250
1991
772
260
230
1992
634
196
259
1993
901
240
282
1994
791
218
243
1995
816
195
284
1996
706
170
181
1997
794
249
263
1998
1 162
242
311
1999
663
162
148
2000
790
246
238
2001
761
163
222
2002
739
210
214
2003
830
245
222
2004
836
247
256
2005
828
274
296
2006
852
295
216
2007
989
246
284
2008
-
-
-
2009
1 053
278
351
2010
-
-
-
2011
-
-
-
2012
1 203
351
350
2013
1 277
321
395
2014
1 163
393
462
2015
1 071
321
300
2016
1 083
289
382
2017
1 084
329
391
2018
1 088
435
409
2019
1 212
484
275
2020
791
148
233
2021
-
-
-
2022
893
518
385
2023
1 210
545
397
Bronnen, noten en/of referenties
↑De bron voor de gegevens is NMBS – Reizigerstellingen. De tellingen worden meestal uitgevoerd in de maand oktober: gedurende 9 opeenvolgende dagen (5 werkdagen en de 2 omliggende weekends) worden dan door het stations- en treinbegeleidingspersoneel visuele tellingen verricht. De methode bestaat erin het aantal in- en uitstappende reizigers te tellen in alle stations en stopplaatsen en dit voor alle treinen van het binnenlands verkeer. Het getal naast het kopje 'weekdag' slaat op het gemiddeld aantal opstappende (dus niet het aantal afstappende) reizigers op een weekdag (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag opgeteld gedeeld door vijf), zaterdag en zondag staan apart vermeld. De cijfers geven een indicatie en hebben een foutenmarge, die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn.
↑Station. Ontdek Ronse. Geraadpleegd op 30 december 2012.
↑Zie Hugo De Bot, Stationsarchitectuur in België Deel I, Turnhout: Brepols, 2002, p. 15: "Lokale bronnen geven verschillende data voor de voltooiing van het 'nieuwe' station te Ronse. Het verslag van de minister vermeldde 1893."
↑Zie Hugo De Bot, Stationsarchitectuur in België Deel I, Turnhout: Brepols, 2002, p. 15.
↑De bron voor de gegevens zijn de jaarlijks door de NMBS in oktober uitgevoerde reizigerstellingen. Stationspersoneel en treinbegeleiders tellen dan visueel gedurende negen opeenvolgende dagen (vijf werkdagen en de twee aansluitende weekends) in alle stations en stopplaatsen het aantal instappende reizigers en dit voor alle binnenlandse treinen. De groene balk geeft het gemiddeld aantal opstappende (dus niet het aantal afstappende) reizigers weer op een weekdag (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag opgeteld en gedeeld door vijf). Zaterdag wordt weergegeven door de blauwe en zondag door de rode balk. De cijfers geven een indicatie en hebben een foutenmarge, die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn. In 2008, 2010, 2011 en 2021 (corona) werden geen tellingen uitgevoerd. De gegevens zijn online raadpleegbaar, zoekterm Reizigerstellingen