17 Regiment Pieszy Koronny
17 Regiment Pieszy Koronny – oddział piechoty armii koronnej wojska I Rzeczypospolitej. Formowanie i zmiany organizacyjnePo wybuchu powstania kościuszkowskiego, w 1794 roku podjęto decyzję, że regularne wojsko powstania tworzone będzie na podstawie nie zrealizowanego etatu z 1792 roku. 17 regiment pieszy Koronny został sformowany w kwietniu 1794 z ochotników tzw. legionu Księstwa Mazowieckiego[3][a] i otrzymał nr 17[1]. Korpus oficerski zasilili oficerowie rozwiązanego 2 batalionu lekkiej piechoty[4]. W maju liczył zaledwie 250 żołnierzy[2]. 5 maja na skutek interwencji Kościuszki został przemianowany na regiment pieszy. Do 10 maja rekrutacja prowadzona była w części na zasadzie zaciągu ochotniczego. Rekruci i ochotnicy mieszkali w rozrzuconych po Warszawie kwaterach, wynajmowanych przez płk. Franciszka Rottenburga. Żołnierzy regimentu pilnowały patrole z gwardii pieszej, regimentów 5 i 10 oraz pułku 4 przedniej straży. Po przemianowaniu jednostki na regiment pieszy wolonterzy pouciekali, a oficerowie, którzy nie chcieli służyć w piechocie, odeszli[5]. W sprawie rekrutacji interweniowała RZT. Na jej polecenie Komisja Porządkowa Księstwa Mazowieckiego nakazała „ziemi marskiej” wydać regimentowi 200 kantonistów. 29 kwietnia regiment liczył 254 głowy i stacjonował w rejonie Bugo-Narwi z wicebrygadierem Janem Henrykiem Dąbrowskim. Ze względu na brak funduszy, 30 maja gen. lejtn. Mokronowiski wstrzymał dalszą rekrutację regimentu. 100 kantonistów zostało „zagarniętych” przez 5 regiment. 19 czerwca płk Rottenburg domagał się asygnaty na 300 kantonistów od ziemi nurskiej[6][b]. W połowie września w 8 kompaniach znajdowało się 322 szeregowych, w tym 41 pochodzenia szlacheckiego. W ostatnich dniach tego miesiaca regiment otrzymał uzupełnienia i liczył wtedy 572 żołnierzy. Brakowało do kompletu 868. Wskutek dezercji ubyło z jednostki od połowy maja do końca września 120 szeregowych[7].
Ze względu na brak funduszy, regiment do końca powstania nie uzyskał pełnego stanu. Jego liczebność nie przekroczyła ok. 600 oficerów i żołnierzy[2]. Liczebność regimentu w marcu 1794 wynosiła 254[9], a we wrześniu 572 żołnierzy[10]. Na uzbrojeniu regiment posiadał 500 karabinów[11]. Działania regimentuW maju regiment skierowany został w widły Narwi i Wisły pod Zegrze. Obsadził tu odcinek Narwi od Wisły do Dębego, a później do Serocka. Znajdował się w komendzie bryg. Piotra Jaźwińskiego. Jego zadaniem było, działając w składzie dywizji nadnarwiańskiej, osłaniać północno-wschodnie i wschodnie zaplecze Warszawy oraz komunikację z Litwą[2]. Latem 1794 roku regiment wspierany przez pospolite ruszenie ziemi warszawskiej stoczył szereg drobnych potyczek z wojskami pruskimi. Po klęsce maciejowickiej Dywizja Nadnarwiańska została odcięta od Warszawy i zaatakowana od tyłu przez rosyjskie wojska gen. Ottona Derfeldena, a następnie rozbrojona przez Prusaków[12]. Żołnierze regimentuKomendanci: Uwagi
Przypisy
Bibliografia
|