Adeste Fideles (łac. Przybądźcie wierni) – średniowieczny hymn katolicki na okres Bożego Narodzenia nieznanego autorstwa.
Charakterystyka
Jedyną pewną informacją o pochodzeniu pieśni jest imię i nazwisko kopisty, który zapisał tekst i melodię popularnej pieśni irlandzkiej – sir John Francis Wade (1711–1786). Autor ten sporządził kopię hymnu między 1743-1744 dla katolickiego chóru w Douai na północy Francji (region Nord-Pas-de-Calais). W XVIII w. w miasteczku chronili się prześladowani przez irlandzkich protestantów na Wyspach Brytyjskich katolicy.
Hymn ten został przetłumaczony na wiele języków i jest jedną z najpopularniejszych i najbardziej znanych kolęd świata. Najczęściej obok oryginalnej wykonywana jest wersja angielska O come all ye faithful.
Melodia
Za autora muzyki do tej kolędy uważa się Johna Francisa Wade, lecz spotykane są także zdania, że jej autorem mógł być John Reading lub jego syn, a nawet Haendel czy portugalski kompozytor Marcos António da Fonseca. Faktem jest, że w latach powstania tej kolędy na świecie spotykało się wiele podobnych tematów muzycznych. Najstarszy zachowany rękopis Johna Francisa Wade'a zawiera zarówno nuty jak i tekst. Został on opublikowany w 1760.
Tekst
Pochodzenie oryginalnego XIII-wiecznego tekstu przypisywano wielu autorom, np. św. Bonawenturze czy królowi Portugalii Janowi IV. Uważa się, że John Francis Wade spisał i dostosował znany wcześniej tekst i skomponował do niego muzykę.
Tekst kolędy liczył w oryginale 4 zwrotki, dopiero potem ich liczbę zwiększono do 8. W użyciu jest wiele wersji tekstu łacińskiego różniących się zarówno liczbą zwrotek, jak i pewnymi fragmentami tekstu. Poniżej podany jest tekst uważany za oryginalny[1] oraz jego polska wersja.
Oryginalny tekst łaciński
|
Przekład z łaciny na polski (Gotfryd V. Gray)
|
Polski przekład śpiewnikowy (Tomasz Kmita-Skarsgård) (ks. Paweł Sikora (4 zwrotka)
|
1. Adeste Fideles
laeti triumphantes,
Veníte, veníte
in Bethlehem.
Natum vidéte,
Regem Angelorum:
Veníte adoremus,
Veníte adoremus
Veníte adoremus
Dóminum
2. Deum de Deo,
lumen de lúmine,
gestant puellae
viscera
Deum verum,
genitum non factum:
Veníte adoremus,
Veníte adoremus
Veníte adoremus
Dóminum
3. Cantet nunc
Io chorus Angelórum
cantet nunc aula
caelestium,
Gloria
in excelsis Deo:
Veníte adoremus,
Veníte adoremus
Veníte adoremus
Dóminum
4. Ergo qui natus,
die hodierna
Jesu, tibi sit
glória
Patris aeterni
Verbum caro factum:
Veníte adoremus,
Veníte adoremus
Veníte adoremus
Dóminum.
|
1. O przybywajcie wierni
wesoło i z tryumfem,
O przybywajcie tutaj,
do Betlejem.
Przyjdźcie zobaczyć
Anielskiego Króla:
Padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana,
Padnijmy na kolana –
to Chrystus Pan.
2. To Bóg jest z Boga,
światłość ze światłości,
Z matki dziewicy
zrodzony tu.
Bóg to prawdziwy
na świat dzisiaj przyszedł:
Padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana,
Padnijmy na kolana –
to Chrystus Pan.
3. Śpiewajcie teraz Panu
wy anielskie chóry,
Śpiewajcie świętej Marii
i Panu wraz.
Chwała na niebie
Panu Najwyższemu:
Padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana,
Padnijmy na kolana –
to Chrystus Pan.
4. Ten, kto się narodził
dnia dzisiejszego,
Jezu, nasz ojcze
wieczna chwała ci.
A słowo
ciałem stało się dzisiaj:
Padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana,
Padnijmy na kolana –
to Chrystus Pan.
|
1. Przybądźcie, o wierni,
z weselem, tryumfem,
przybądźcie, przybądźcie
do Betlejem!
Śpieszcie powitać
Króla Anielskiego.
Padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana:
to Chrystus Pan.
2. Bóg z Boga, Przedwieczny,
Światłość ze światłości,
powity z Dziewicy,
przychodzi już.
Bóg to prawdziwy,
lecz nie jest stworzony.
Padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana:
to Chrystus Pan.
3. Śpiewajcie Królowi
wy, anielskie chóry,
na niebie zanućcie
pochwalny hymn!
Śpiewem pozdrówcie
Bożą Rodzicielkę
Padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana:
to Chrystus Pan.
4. O Panie, coś dzisiaj
dla nas się narodził,
niech będzie Ci chwała
i moc, i cześć!
Słowo wcielone
od Ojca wieczności.
Padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana,
padnijmy na kolana:
to Chrystus Pan.
|
Interpretacje
Pieśń bożonarodzeniowa znajduje się w repertuarze wielu wykonawców zarówno XX, jaki XXI w. Oto niektórzy spośród nich:
- Język łaciński
- Język angielski
- Harry Belafonte, album To Wish You a Merry Christmas z 1958
- Il Divo, album The Christmas Collection z 2005
- Enya, album Sounds of the Season: The Enya Holiday Collection z 2006
- Lisa Fischer, na albumie Home Alone 2: Lost in New York z 1992
- Josh Groban, w albumie Noël z 2007
- Elvis Presley, album Elvis Sings the Wonderful World of Christmas z 1971
- Carly Simon, album Christmas Is Almost Here Again z 2002
- Twisted Sister, podczas The Tonight Show with Jay Leno 13 grudnia 2006
- Bob Dylan, album Christmas in the Heart z 2009
- Helene Frischer, album "Weihnachten" z 2015
Zobacz też
Przypisy
|