Aleksander Hrynkiewicz

Aleksander Hrynkiewicz
Przegonia, Marek, Wioślarz, Wizytator
	; Aleksander Hrynkiewicz (1929)
	podpułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia	14 stycznia 1896 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	15 czerwca 1981 ; Montreal
	Przebieg służby
Lata służby	1912–1944
Siły zbrojne	Wojsko Polskie; Armia Krajowa
Jednostki	1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego,; Obwód Mokotów Armii Krajowej
Stanowiska	adiutant, dowódca
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa,; wojna polsko-bolszewicka,; II wojna światowa (kampania wrześniowa, powstanie warszawskie)
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aleksander Hrynkiewicz, ps. „Przegonia”, „Marek”, „Wioślarz”, „Wizytator” (ur. 14 stycznia 1896 w Warszawie, zm. 15 czerwca 1981 w Montrealu) – podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Od 1912 był członkiem Związku Strzeleckiego, od 1915 był komendantem sekcji POW na Mokotowie. W 1915 ukończył Gimnazjum Mariana Rychłowskiego w Warszawie^[1]. Od 1918 służył w Wojsku Polskim. Był oficerem 1 pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. W szeregach tego pułku brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, dowodząc plutonem.

Został awansowany do stopnia rotmistrza w korpusie oficerów kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku. 21 marca 1935 roku został przeniesiony do Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych na stanowisko adiutanta ministra Józefa Piłsudskiego^[2]. Po śmierci marszałka, 21 maja 1935 Aleksander Hrynkiewicz przekazał w Pałacu Belwederskim w Warszawie mózg Józefa Piłsudskiego prof. Maksymilianowi Rosemu, po czym preparat wysłano do Wilna i zdeponowano w Polskim Instytucie Badań Mózgu w specjalnie przeznaczonym do tego budynku. 27 czerwca 1935 roku awansował do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 roku i 10. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[3]. W marcu 1939 pełnił służbę w Biurze Inspekcji Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych w Warszawie na stanowisku kierownika Samodzielnego Referatu Personalnego^[4]. We wrześniu 1939 pełnił funkcję zastępcy dowódcy pułku 1 pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.

Od 1941 był komendantem Obwodu V Mokotów (Okręg Warszawa AK). 11 listopada 1942 awansowany do stopnia podpułkownika. Podczas powstania warszawskiego opuścił Mokotów z 3 na 4 sierpnia 1944, pozostając formalnie dowódcą obwodu do 18 sierpnia. Po upadku powstania przebywał w niewoli niemieckiej. Po wojnie przebywał na emigracji, początkowo w Niemczech i Wielkiej Brytanii, a następnie w Kanadzie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 173-4-32,33)^[5].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)^[6]
Krzyż Niepodległości (22 kwietnia 1938)^[7]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)^[8]^[3]
Krzyż Walecznych (trzykrotnie)^[3]
Srebrny Krzyż Zasługi (7 grudnia 1927)^[9]
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)

Przypisy

↑ Aleksander Hrynkiewicz. 1944.pl. [dostęp 2024-04-16].
↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 21 marca 1935 roku, s. 31.
↑ ^a ^b ^c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 131.
↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 416.
↑ Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDER HRYNKIEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-06] .
↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3125 z 30 czerwca 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 28, poz. 1114
↑ M.P. z 1938 r. nr 93, poz. 143 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości (M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124).
↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.
↑ M.P. z 1927 r. nr 283, poz. 779 „za zasługi na polu organizacji armji i wychowania żołnierza”.

Bibliografia

Andrzej Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1944. T. I: Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987. ISBN 83-211-0739-7.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.

Linki zewnętrzne

Artykuł Aleksandra Hrynkiewicza o Piłsudskim

[1] Aleksander Hrynkiewicz. 1944.pl. [dostęp 2024-04-16].

[2] Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 21 marca 1935 roku, s. 31.

[CITEREFRybkaStepan2006131-3] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 131.

[CITEREFRybkaStepan2006416-4] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 416.

[5] Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDER HRYNKIEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-06] .

[6] Dekret Wodza Naczelnego L. 3125 z 30 czerwca 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 28, poz. 1114

[7] M.P. z 1938 r. nr 93, poz. 143 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości (M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124).

[8] M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.

[9] M.P. z 1927 r. nr 283, poz. 779 „za zasługi na polu organizacji armji i wychowania żołnierza”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]