|
Bitwa pod Amba Alagi (1895)
Bitwa pod Amba Alagi – miała miejsce podczas I wojny włosko-abisyńskiej; w dniach od 7 do 8 grudnia 1895 roku, w górach wokół przełęczy Amba Alagi, etiopska straż przednia zniszczyła wysunięty posterunek włoski. Była to pierwsza bitwa pod Amba Alagi, kolejna miała miejsce w 1941 roku. Po zwycięstwie pod Debra Ailà gen. Oreste Baratieri ogłosił aneksję Tigraju, po czym umocnił kluczowe punkty (Aduę, Adigrat i Mekelie), a sam wycofał się do Massauy, pozostawiając dowództwo w polu gen. Arimondiemu, który ustanowił swoją kwaterę w Mekelie[1]. Na południe od Adigratu wyruszył major Toselli na czele oddziałów liczących 2150 żołnierzy. Miał dotrzeć do Belego, ale w przypadku napotkania dużych sił wroga, miał się cofnąć do Amba Alagi, a jeśli pozycja byłaby nie do utrzymania, do głównych sił w Mekelie (Baratieri wskazał nawet, że w przypadku poważnego zagrożenia, Mekelie też mogło zostać porzucone, a wszystkie siły winny się skoncentrować w Adigracie). Toselli wysłał depeszę do Arimondiego, by upewnić się w rozkazach, który je potwierdził, ale w odpowiedzi wkradł się błąd: w poleceniu, że wedle swej oceny sytuacji ma się wycofać do Amba Alagi lub dalej, ta ostatnia informacja została zgubiona – Toselli zrozumiał więc, że ma się bronić w Amba Alagi[2]. Toselli umieścił swoich regularnych askarysów, pod dowództwem kpt. Persico w centrum wraz z czterema górskimi działami. Na lewym skrzydle, na wzgórzu Falaga, ustawił 350 żołnierzy nieregularnych, pod komendą rasa Sebata, pozostałymi oddziałami nieregularnymi osłonił zaś skrzydło prawe[2]. Menelik II dążył do zniszczenia głównych sił wroga, posterunek Toselliego winien zostać więc pominięty, ale dowodzący awangardą jego sił Fitawrari Gebeyehu i Gerazmach Tafese podjęli atak, do którego dołączyły inne oddziały etiopskie, łącznie ok. 30 tys. żołnierzy[3]. Rankiem 7 grudnia Etiopczycy rozpoczęli atak. Wpierw zepchnęli nieregularne oddziały z lewego skrzydła Toselliego, który przejściowo zażegnał niebezpieczeństwo kontratakiem dwóch kompanii regularnych askarysów. Jednak nieprzyjaciel nacierał też z drugiej strony i nieliczne oddziały włoskie nie były w stanie odeprzeć zbyt licznych wrogów. O 12:40 Włosi rozpoczęli odwrót – główna droga była odcięta, wycofywali się więc górską ścieżką, ale i ona była pod kontrolą nieprzyjaciela. Ostatecznie rozbite oddziały przebiły się do skrzyżowania dróg Bet Mariam, gdzie Toselli zorganizował ostatni punkt oporu. Jego zastępca zdołał odprowadzić ok. 300 żołnierzy, w większości rannych, do Makelie[4]. Korzyścią wynikłą z tego starcia dla włoskich oddziałów w Etiopii było wyasygnowanie przez rząd włoski 20 milionów lirów na koszty kampanii, w celu pomszczenia klęski pod Amba Alagi[5]. Przypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
