Bitwa pod Mrzygłodem

powstanie styczniowe
Czas	1 marca 1863
Miejsce	Mrzygłód
Terytorium	Królestwo Kongresowe
Wynik	zwycięstwo Polaków
Strony konfliktu
powstańcy styczniowi Imperium Rosyjskie
Dowódcy
Teodor Cieszkowski n/n
Siły
ok. 300 ok. 250
Straty
znaczne 4 zabitych, 24 rannych
Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904) miejsce bitwy
50°32′28″N 19°21′48″E/50,541111 19,363333

Bitwa pod Mrzygłodem – bitwa stoczona pod Mrzygłodem 1 marca 1863 roku w czasie powstania styczniowego, pomiędzy oddziałem powstańczym dowodzonym przez pułkownika Teodora Cieszkowskiego a formacją wojsk rosyjskich.

Wycofujący się po stoczeniu bitwy pod Pankami oddział Cieszkowskiego przybył 28 lutego do Mrzygłodu. Tu jednak wskutek zdrady został w nocy zaatakowany przez zgrupowanie wojsk rosyjskich przerzucone koleją Warszawsko-Wiedeńską. Dwukrotnie ponawiany szturm Rosjan załamał się na silnie bronionych pozycjach powstańczych. Dodatkowo zagrożone przez podjazd powstańczy, który wyszedł na ich tyły, wojska carskie zmuszone zostały do odwrotu i wycofały się do Częstochowy.

W 70. rocznicę powstania styczniowego (w 1933 roku) na mrzygłodzkim rynku odsłonięto pomnik upamiętniający to wydarzenie, w 150. rocznicę powstania styczniowego odsłonięto nową tablicę na pomniku. W 2014 roku pomnik odrestaurowano.

Relacja z 150. rocznicy Bitwy pod Mrzygłodem