CarpoolingCarpooling, car-pooling – współdzielenie przejazdów (np: do pracy); system upodobniający i dostosowujący samochód osobowy do transportu zbiorowego[1]. Polega na zwiększaniu liczby pasażerów w czasie przejazdu samochodem, głównie poprzez kojarzenie osób dojeżdżających do pracy lub nauki na tych samych trasach. Jest rozwijany w sytuacjach, gdy ze względu na małe natężenie ruchu nieopłacalne jest uruchamianie linii zorganizowanego transportu zbiorowego[1]. Funkcjonuje w oparciu o społecznościowe portale internetowe lub tablice informacyjne w miejscu pracy[1]. Zasady działaniaUżytkownicy systemu grupowych dojazdów oferują przejazdy własnym samochodem oraz zadają zapytania o wolne miejsca w samochodzie innego użytkownika. Następnie rezerwują miejsca, ustalają czas i miejsce spotkania, podział kosztów podróży oraz np. dostępność miejsca na bagaż, możliwość zabrania ze sobą kota lub psa, czy palenia papierosów itp. Następnie spotykają się w uzgodnionym dniu, w umówionym miejscu, i wspólnie odbywają podróż. Umawiane przejazdy nie muszą dotyczyć nieznających się wzajemnie osób – regularne wspólne dojazdy ze znajomymi na uczelnię, do pracy czy powroty tym samym samochodem z imprez, dojazdy na koncerty, festiwale to także carpooling. Grupowe dojazdy nie zawsze dotyczą całej podróży. Szczególnie w przypadku długich tras bywa, że pasażerowie towarzyszą kierowcy tylko na konkretnych odcinkach, a ich udział w kosztach obliczany jest na podstawie liczby przejechanych kilometrów. Systemy grupowych dojazdów rozwijają się poprzez m.in.
Rodzaje grupowych dojazdówWyróżnia się trzy kategorie grupowych dojazdów:
HistoriaIdea carpoolingu narodziła się w Stanach Zjednoczonych podczas II wojny światowej, kiedy to rząd zachęcał Amerykanów do grupowego podróżowania w celu zmniejszenia zużycia benzyny w transporcie indywidualnym. Pomysł odrodził się podczas kryzysu naftowego w latach 70[3]. Ponowny wzrost zainteresowania grupowymi dojazdami wywołały zmiany klimatyczne, wzrost emisji dwutlenku węgla, popularyzacja idei zrównoważonego rozwoju, a także wzrost ilości pojazdów i natężenia ruchu drogowego. W niektórych krajach potrzeba redukcji zanieczyszczeń powodowanych przez transport samochodowy zaowocowała zmianami w organizacji ruchu drogowego. W Stanach Zjednoczonych można spotkać specjalnie wydzielone pasy dla samochodów przewożących co najmniej 2-3 osoby, tzw. pasy HOV (ang. high-occupancy vehicle). W Europie Zachodniej natomiast coraz częściej wydzielane są dla nich specjalne miejsca parkingowe. Tamtejsze lokalne władze uznają carpooling za ważny element polityki zrównoważonego transportu oraz organizują i wspierają wszelkie inicjatywy popularyzujące „wypełnianie aut”. Od roku 2006 funkcjonuje, najpierw we Francji, potem w kolejnych krajach europejskich (również w Polsce), a od 2014 także w niektórych poza Europą (Turcja, Indie, Meksyk, Brazylia) serwis BlaBlaCar przeznaczony dla podróżujących na dystansach międzymiastowych. Podobny serwis funkcjonujący w Polsce to „Jedziemy razem”[4]. Obecnie, ze względu na konieczność ograniczenia szkodliwego oddziaływania masowego korzystania z transportu indywidualnego, także w miastach, promuje się wspólne użytkowanie samochodów w dojazdach do pracy, szkoły itp.[5][6], a w najbardziej progresywnych – nawet wspólne posiadanie samochodu np. przez sąsiadów[7]. Zalety grupowych dojazdówKorzyści dla miasta:
Korzyści dla użytkowników:
Korzyści dla środowiska i lokalnych społeczeństw:
Korzyści dla przedsiębiorstw:
Carpooling a autostopCarpooling bywa nazywany internetowym autostopem lub e-autostopem. Jednak autostop jest spontaniczny i zwykle bezpłatny, natomiast uczestnicy carpoolingu zwykle umawiają się z wyprzedzeniem, a pasażerowie współuczestniczą w kosztach podróży. Kolejną różnicą jest fakt, że przed przejazdem można zapoznać się z profilem współpasażera i kierowcy[10]. Zobacz teżPrzypisy
Bibliografia
Information related to Carpooling |