Cmentarz miejski w Buczaczu

Cmentarz miejski w Buczaczu
Міський цвинтар (Бучач)
	; Nowa brama wjazdowa
Państwo	Ukraina
Obwód	tarnopolski
Miejscowość	Buczacz
Stan cmentarza	czynny
	Położenie na mapie Buczacza Cmentarz miejski w Buczaczu
	Położenie na mapie Ukrainy Cmentarz miejski w Buczaczu
	Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Cmentarz miejski w Buczaczu
	49°03′36,1″N 25°23′51,4″E/49,060028 25,397611
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cmentarz miejski w Buczaczu – zabytkowa nekropolia w Buczaczu, położona w południowo-wschodniej części miasta na malowniczym wzgórzu góry Fedor za klasztorem bazylianów. Nekropolia posiada charakter komunalny.

Historia

Założona pod koniec XVIII w. Jej powstanie należy powiązać z edyktem cesarza Józefa II o przeniesieniu cmentarzy poza osiedla, który ogłosił 9 września 1784. Pierwotnie cmentarz był przeznaczony dla wiernych obrządków rzymsko- i greckokatolickiego. Jest wyraźnie podzielony na 2 części – starszą (większość jej pochówków z XIX w.) i nowszą (pochówki przede wszystkim XX w.).

Kaplica rodowa hrabiów Potockich (zbudowana w latach 1812–1815^[1]) jest w znacznym stopniu zdewastowana za czasów radzieckich.

W roku 2003 d-r Władysław Szklarz, burmistrz Wiązowa^[2], ówczesny prezes Oddziału Buczacz we Wrocławiu Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich spisał z większości nagrobków nazwiska i daty życia pochowanych osób.

Pochowane na cmentarzu osoby

Polacy

kanonicy, właściciele Buczacza Kajetan i Paweł Potoccy
ks. Maciej Andrzejowski, proboszcz w Buczaczu
Józef Chlebek, nauczyciel, profesor w miejscowym gimnazjum
Lesław Chlebek, wojskowy i nauczyciel, syn Józefa
Michał Dąbrowski, proboszcz w Buczaczu^[3]^[4]
dr Edward Krzyżanowski, lekarz, honorowy obywatel miasta Buczacza
Emil Schutt, c. k. starosta, obywatel honorowy miasta Buczacza
Józef Popkiewicz, c. k. starosta i sędzia powiatowy
Jozio Zych, wykonawca nagrobka firma Henryka Perier we Lwowie
Gustawa Janicka, matka Jerzego Janickiego^[5]
Michał Kazimierz Wrzak (1877-1931)^[6] – polski nauczyciel, dyrektor szkoły powszechnej im. A. Mickiewicza w Buczaczu^[7]

Ukraińcy

Olha Dubiwna (wzgl. Olga Dubówna), nauczycielka
Kłymentij Rohozyńskyj, posadnik Buczacza
Teodor Markiw (wzgl. Teodor Marków), naczelnik sądu powiatowego w Buczaczu w 1911, radca wyższego sądu krajowego Królestwa Galicji i Lodomerii^[8], sędzia powiatowy czasów Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (ZURL)
Wołodymyr Woroniuk, malarz

Austriacy

Ludwig Keller

kaplica prawosławna
kaplica Potockich, widok frontalny
kaplica Potockich
widok na cmentarz ze ściany zamku
nagrobki Rohozyńskich
tabliczka nagrobna Melanii Rohozyńskiej
nagrobek J. Popkiewicza
nagrobek T. Markowa z małżonką
grobowiec Lewickich
nagrobek kam. Aleksandra Mrozowskiego
nagrobek Emila Schutta
nagrobek E. Krzyżanowskiego
nagrobek ks. Macieja Andrzejowskiego
nagrobek N. Czerwińskiej
nagrobek A. Kobylańskiego
pomnik żołnierzy radzieckich
wandalizm

Przypisy

↑ Czyż A. S., Gutowski B. (Warszawa), Cmentarze Podola – źródło do badań nad sztuką i historią. repcyfr.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]., s. 182
↑ dr inż. Władysław Szklarz. [dostęp 2015-08-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-29)].
↑ Sadok Barącz: Pamiątki buczackie. Lwów : Drukarnia «Gazety narodowej», 1882, s. 104—105.
↑ obok kaplicy Potockich (z lewa od frontu) znajduje się zdewastowana płyta nagrobna bez żadnych napisów
↑ Zamki kresowe Rzeczypospolitej - Buczacz (ok. 16:20). [dostęp 2017-02-27]
↑ Czyż, Gutowski, s. 159–160.
↑ Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego. 1931, s. 416.
↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów, 1911, s. 149.

Bibliografia

Anna Sylwia Czyż, Bartłomiej Gutowski: Cmentarz miejski w Buczaczu. Seria C, zeszyt 3. Warszawa: drukarnia «Franczak» (Bydgoszcz), 2009, 254 s., 118 il. seria: Zabytki kultury polskiej poza granicami kraju. ISBN 978-83-60976-45-6.
Stan badań nad wielokulturowym dziedzitwem... Białystok, 2010.
Buczacz. Fotoputiwnyk / autor tekstu Mykoła Kozak, litredaktor Petro Bubnij. Tarnopol: OSA «Збруч», 2010, 64 s. (ukr.)

[1] Czyż A. S., Gutowski B. (Warszawa), Cmentarze Podola – źródło do badań nad sztuką i historią. repcyfr.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]., s. 182

[2] r inż. Władysław Szklarz. [dostęp 2015-08-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-29)].

[3] Sadok Barącz: Pamiątki buczackie. Lwów : Drukarnia «Gazety narodowej», 1882, s. 104—105.

[4] y Potockich (z lewa od frontu) znajduje się zdewastowana płyta nagrobna bez żadnych napisów

[5] Zamki kresowe Rzeczypospolitej - Buczacz (ok. 16:20). [dostęp 2017-02-27]

[6] Czyż, Gutowski, s. 159–160.

[7] Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego. 1931, s. 416.

[Sz1911_149-8] Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów, 1911, s. 149.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]